IP063_FIN.doc

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

cdH

centre démocrate Humaniste

CD&V

Christen-Democratisch en Vlaams

ECOLO

Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales

Front National

Mouvement réformateur

N-VA

Nieuw-Vlaamse Alliantie

Parti socialiste

sp.a-spirit

Socialistische Partij Anders Sociaal progressief internationaal, regionalistisch integraal democratisch toekomstgericht

VLAAMS BLOK

Vlaams Blok

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

Abréviations dans la numérotation des publications :

Afkortingen bij de nummering van de publicaties :

DOC 51 0000/000 Document parlementaire de la 51e législature, suivi du n° de

base et du n° consécutif

DOC 51 0000/000

Parlementair document van de 51e zittingsperiode +
basisnummer en volgnummer

QRVA

Questions et Réponses écrites

QRVA

Schriftelijke Vragen en Antwoorden

CRIV

version provisoire du Compte Rendu Intégral (couverture verte) CRIV

voorlopige versie van het Integraal Verslag (groene kaft)

CRABV

Compte Rendu Analytique (couverture bleue)

CRABV

Beknopt Verslag (blauwe kaft)

CRIV

Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu
intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit
des interventions (avec les annexes)
(PLEN: couverture blanche; COM: couverture saumon)

CRIV

Integraal Verslag,met links het definitieve integraal verslag en
rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (met de
bijlagen)
(PLEN: witte kaft; COM: zalmkleurige kaft)

PLEN

séance plénière

PLEN

plenum

COM

réunion de commission

COM

commissievergadering

Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail :

publications@laChambre.be

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail :

publicaties@deKamer.be

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

SOMMAIRE

INHOUD

Excusés

Berichten van verhindering

PROJETS ET PROPOSITIONS

ONTWERPEN EN VOORSTELLEN

Proposition de loi relative à la protection des
sources d'information du journaliste (24/1-16)

Wetsvoorstel tot bescherming van de
informatiebronnen van de journalist (24/1-16)

- Proposition de loi visant à accorder aux
journalistes le droit au secret de leurs sources
d'information (111/1-4)

- Wetsvoorstel tot toekenning aan de journalisten
van het recht op geheimhouding van hun
informatiebronnen (111/1-4)

Discussion générale

Algemene bespreking

Orateurs: Melchior Wathelet, rapporteur,
Geert Bourgeois, Valérie Déom, Alfons
Borginon, Marie Nagy, André Perpète, Tony
Van Parys, Olivier Maingain

Sprekers: Melchior Wathelet, rapporteur,
Geert Bourgeois, Valérie Déom, Alfons
Borginon, Marie Nagy, André Perpète, Tony
Van Parys, Olivier Maingain

Discussion des articles

Bespreking van de artikelen

RÉVISION DE LA CONSTITUTION

HERZIENING VAN DE GRONDWET

Proposition de révision de l'intitulé du titre III,
chapitre IV, section Ière, sous-section Ière de la
Constitution (865/1-5)

Voorstel tot herziening van het opschrift van
titel III, hoofdstuk IV, afdeling I, onderafdeling I,
van de Grondwet (865/1-5)

Discussion de l'article unique

Bespreking van het enig artikel

Orateurs: Walter Muls, rapporteur, Servais
Verherstraeten, Bart Laeremans, Alfons
Borginon, Geert Bourgeois

Sprekers: Walter Muls, rapporteur, Servais
Verherstraeten, Bart Laeremans, Alfons
Borginon, Geert Bourgeois

Conseil d'Etat Présentation d'un assesseur
francophone

Raad van State Voordracht van een Franstalige
assessor

Commissions de nomination pour le notariat
candidatures introduites

Benoemingscommissies voor het notariaat
ingediende kandidaturen

Demande d'information

Vraag om informatie

Orateurs: Marie Nagy, Karine Lalieux

Sprekers: Marie Nagy, Karine Lalieux

Prise en considération

Inoverwegingneming

VOTES NOMINATIFS

NAAMSTEMMINGEN

Motions déposées en conclusion de l'interpellation
de M. Tony Van Parys sur "la lutte contre la
fraude à la régularisation" (n° 312)

Moties ingediend tot besluit van de interpellatie
van de heer Tony Van Parys over "de aanpak van
de regularisatiefraude" (nr. 312)

Orateurs: Alfons Borginon, André Perpète,
Tony Van Parys

Sprekers: Alfons Borginon, André Perpète,
Tony Van Parys

Motions déposées en conclusion de l'interpellation
de M. Pieter De Crem sur "la fermeture anticipée
des centrales nucléaires" (n° 282)

Moties ingediend tot besluit van de interpellatie
van de heer Pieter De Crem over "de vervroegde
sluiting van kerncentrales" (nr. 282)

Orateurs: Paul Tant, Servais Verherstraeten,
Greta D'hondt

Sprekers:

Paul Tant, Servais

Verherstraeten, Greta D'hondt

Motions déposées en conclusion des
interpellations de:

Moties ingediend tot besluit van de interpellaties
van:

- Mme Muriel Gerkens à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur "l'organisation du
marché de l'électricité" (n° 310)

- mevrouw Muriel Gerkens tot de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de organisatie van de
elektriciteitsmarkt" (nr. 310)

- M. Pieter De Crem à la ministre de l'Economie,
de l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur "l'organisation du
marché de l'électricité" (n° 318)

- de heer Pieter De Crem tot de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de organisatie van de
elektriciteitsmarkt" (nr. 318)

Motions déposées en conclusion de l'interpellation
de M. Francis Van den Eynde sur "la position du
gouvernement en ce qui concerne le résultat de la
consultation populaire organisée à Chypre"

Moties ingediend tot besluit van de interpellatie
van de heer Francis Van den Eynde over "het
regeringsstandpunt over de uitslag van de
volksraadpleging te Cyprus" (nr. 321)

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

(n° 321)

Orateur: Francis Van den Eynde

Spreker: Francis Van den Eynde

Motions déposées en conclusion de l'interpellation
de M. Bert Schoofs sur "les informations
alarmantes qui circulent en ce qui concerne
l'afflux imminent, dans le secteur de la
construction, de faux travailleurs indépendants en
provenance des nouveaux Etats membres de
l'Union européenne" (n° 322)

Moties ingediend tot besluit van de interpellatie
van de heer Bert Schoofs over "de alarmerende
berichten in verband met de nakende toevloed
van schijnzelfstandigen uit de nieuwe EU-lidstaten
in de bouwsector" (nr. 322)

Amendement réservé de la proposition de
résolution relative à l'ouverture d'une enquête sur
les causes des accidents de la circulation (nouvel
intitulé) (229/1-6)

Aangehouden amendement van het voorstel van
resolutie betreffende het onderzoek naar de
oorzaken van verkeersongevallen (nieuw
opschrift) (229/1-6)

Ensemble de la proposition de résolution relative
à l'ouverture d'une enquête sur les causes des
accidents de la circulation (nouvel intitulé) (telle
qu'amendée) (229/5)

Geheel van het voorstel van resolutie betreffende
het onderzoek naar de oorzaken van
verkeersongevallen (nieuw opschrift) (zoals
geamendeerd) (229/5)

Proposition de résolution relative à l'utilisation de
limiteurs intelligents de vitesse par des personnes
censées donner l'exemple (365/4)

Voorstel van resolutie betreffende het gebruik van
intelligente snelheidsbegrenzers door personen
met een maatschappelijke voorbeeldfunctie
(365/4)

Proposition de résolution relative à la
généralisation d'un système d'adaptation
intelligente de la vitesse (758/6)

Voorstel van resolutie betreffende de
veralgemeende invoering van een Intelligent
SnelheidsAanpassingssysteem (758/6)

Proposition de rejet faite par la commission de
l'Infrastructure, des Communications et des
Entreprises publiques de la proposition de loi
modifiant certaines lois relatives à la circulation
routière, en ce qui concerne le régulateur de
vitesse (cruise control) (138/1-3)

Voorstel tot verwerping door de commissie voor
de Infrastructuur, het Verkeer en de
Overheidsbedrijven van het wetsvoorstel tot
wijziging van sommige wetten inzake wegverkeer,
wat de cruise-controle betreft (cruise control)
(138/1-3)

Projet de loi portant assentiment à la Convention
entre le Royaume de Belgique et la République
d'Albanie tendant à éviter la double imposition en
matière d'impôts sur le revenu et sur la fortune et
à prévenir l'évasion fiscale, signée à Bruxelles le
14 novembre 2002 (911/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst tussen het Koninkrijk België en de
Republiek Albanië tot het vermijden van dubbele
belasting inzake belastingen naar het inkomen en
naar het vermogen en tot het voorkomen van het
ontgaan van belasting, ondertekend te Brussel op
14 november 2002 (911/1)

Projet de loi portant assentiment au texte révisé
de la Convention internationale pour la protection
des végétaux, et à l'Annexe, adoptées à Rome le
17 novembre 1997, lors de la 29e session de la
Conférence de la FAO (912/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
herziene tekst van het Internationaal Verdrag voor
de bescherming van planten, en met de Bijlage,
aangenomen te Rome op 17 november 1997
tijdens de 29e zitting van de Conferentie van de
FAO (912/1)

Projet de loi portant assentiment à la Convention
entre le Gouvernement du Royaume de Belgique
et le Gouvernement du Canada en vue d'éviter les
doubles impositions et de prévenir l'évasion
fiscale en matière d'impôts sur le revenu et sur la
fortune, et au Protocole, faits à Ottawa le
23 mai 2002 (913/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst tussen de Regering van het
Koninkrijk België en de Regering van Canada tot
het vermijden van dubbele belasting en tot het
voorkomen van het ontgaan van belasting inzake
belastingen naar het inkomen en naar het
vermogen, en met het Protocol, ondertekend te
Ottawa op 23 mei 2002 (913/1)

Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre
les Gouvernements du Royaume de Belgique, du
Grand-Duché de Luxembourg et du Royaume des
Pays-Bas et le Gouvernement de la République
de Croatie, relatif à la réadmission des personnes
en situation irrégulière, et aux Annexes I et II, faits
à Zagreb le 11 juin 1999 (914/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst tussen de Regeringen van het
Koninkrijk België, het Groothertogdom Luxemburg
en het Koninkrijk der Nederlanden en de Regering
van de Republiek Kroatië betreffende de
overname van onregelmatig binnengekomen of
verblijvende personen, en met de Aanhangsels I
en II, gedaan te Zagreb op 11 juni 1999 (914/1)

Projet de loi portant assentiment à la Convention
sur la protection des enfants et la coopération en
matière d'adoption internationale, faite à La Haye

Wetsontwerp houdende instemming met het
Verdrag inzake de internationale samenwerking
en de bescherming van kinderen op het gebied

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

iii

le 29 mai 1993 (942/1)

van de interlandelijke adoptie, gedaan te Den
Haag op 29 mei 1993 (942/1)

Projet de loi portant assentiment à l'Amendement
au Protocole de Montréal relatif à des substances
qui appauvrissent la couche d'ozone, adopté à
Montréal le 17 septembre 1997 (943/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Wijziging van het Protocol van Montreal
betreffende stoffen die de ozonlaag afbreken,
aangenomen te Montreal op 17 september 1997
(943/1)

Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre
le Gouvernement du Royaume de Belgique et le
Gouvernement de l'Australie relatif au régime
"vacances-travail", et à l'Echange de lettres,
signés à Canberra le 20 novembre 2002 (945/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst tussen de Regering van het
Koninkrijk België en de Regering van Australië
inzake de regeling van "werkvakanties", en de
Uitwisseling van brieven, ondertekend te
Canberra op 20 november 2002 (945/1)

Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre
le Royaume de Belgique et le Gouvernement de
la Nouvelle-Zélande relatif au régime "vacances-
travail", signé à Bruxelles le 23 avril 2003 (946/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst tussen het Koninkrijk België en de
Regering van Nieuw-Zeeland inzake de regeling
van "werkvakanties", ondertekend te Brussel op
23 april 2003 (946/1)

Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre
l'Union économique belgo-luxembourgeoise et la
République du Bénin concernant l'encouragement
et la protection réciproques des investissements,
signé à Bruxelles le 18 mai 2001 (947/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst tussen de Belgisch-Luxemburgse
Economische Unie en de Republiek Benin inzake
de wederzijdse bevordering en bescherming van
investeringen, ondertekend te Brussel op
18 mei 2001 (947/1)

Orateur: Marie Nagy

Spreker: Marie Nagy

Projet de loi portant assentiment à la Convention
n° 181 concernant les agences d'emploi privées,
adoptée à Genève le 19 juin 1997 (966/1)

Wetsontwerp houdende instemming met het
Verdrag nr. 181 betreffende de particuliere
bureaus voor arbeidsbemiddeling, aangenomen
te Genève op 19 juni 1997 (966/1)

Projet de loi portant assentiment au Protocole de
1996 à la Convention de 1972 sur la prévention
de la pollution des mers résultant de l'immersion
de déchets, et aux Annexes 1, 2 et 3, faits à
Londres le 7 novembre 1996 (964/1)

Wetsontwerp houdende instemming met het
Protocol van 1996 bij het Verdrag van 1972
inzake de voorkoming van verontreiniging van de
zee ten gevolge van het storten van afvalstoffen,
en met de Bijlagen 1, 2 en 3, gedaan te Londen
op 7 november 1996 (964/1)

Projet de loi portant assentiment à l'Accord
régissant les activités des Etats sur la lune et les
autres corps célestes, fait à New York le
18 décembre 1979 (965/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst ter regeling van de activiteiten van
Staten op de maan en andere hemellichamen,
gedaan te New York op 18 december 1979
(965/1)

Projet de loi portant assentiment à la Convention
entre le Royaume de Belgique et la République
d'Arménie tendant à éviter la double imposition et
à prévenir l'évasion fiscale en matière d'impôts
sur le revenu et sur la fortune, et au Protocole,
signés à Bruxelles le 7 juin 2001 (995/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst tussen het Koninkrijk België en de
Republiek Armenië tot het vermijden van dubbele
belasting en tot het voorkomen van het ontgaan
van belasting inzake belastingen naar het
inkomen en naar het vermogen, en met het
Protocol, ondertekend te Brussel op 7 juni 2001
(995/1)

Projet de loi portant assentiment à la Convention
européenne du Paysage, faite à Florence le
20 octobre 2000 (996/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Europese Conventie met betrekking tot het
Landschap, gedaan te Firenze op 20 oktober
2000 (996/1)

Projet de loi portant assentiment à la Décision des
représentants des Gouvernements des Etats
membres de l'Union européenne, réunis au sein
du Conseil, concernant les privilèges et immunités
accordés à l'Institut d'études de sécurité et au
Centre satellitaire de l'Union européenne, ainsi
qu'à leurs organes et aux membres de leur
personnel, faite à Bruxelles le 15 octobre 2001
(997/1)

Wetsontwerp houdende instemming met het
Besluit van de vertegenwoordigers van de
Regeringen der Lidstaten van de Europese Unie,
in het kader van de Raad bijeen, betreffende de
voorrechten en immuniteiten die aan het Instituut
voor veiligheidsstudies en het satellietcentrum
van de Europese Unie, alsmede aan hun organen
en de leden van hun personeel worden verleend,
gedaan te Brussel op 15 oktober 2001 (997/1)

Projet de loi portant assentiment au Traité sur le 52

Wetsontwerp houdende instemming met het 52

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

droit des marques et le Règlement d'exécution,
faits à Genève le 27 octobre 1994 (998/1)

Verdrag inzake merkenrecht en het
Uitvoeringsreglement, gedaan te Genève op
27 oktober 1994 (998/1)

Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre
le Gouvernement du Royaume de Belgique et le
Gouvernement de la République d'Albanie relatif
à la réadmission des personnes en séjour
irrégulier (Accord de réadmission), et au
Protocole d'application, signés à Tirana le
17 avril 2001 (1000/1)

Wetsontwerp houdende instemming met de
Overeenkomst tussen de Regering van het
Koninkrijk België en de Regering van de
Republiek Albanië betreffende de overname van
onregelmatig verblijvende personen
(Overnameakkoord), en met het
Uitvoeringsprotocol, ondertekend te Tirana op
17 april 2001 (1000/1)

Projet de loi portant assentiment au Protocole de
1997, modifiant la Convention internationale de
1973 pour la prévention de la pollution par les
navires, telle que modifiée par le Protocole de
1978 y relatif, et à l'Annexe, faits à Londres le
26 septembre 1997 (1001/1)

Wetsontwerp houdende instemming met het
Protocol van 1997 tot wijziging van het
Internationaal Verdrag ter voorkoming van
verontreiniging door schepen, 1973, zoals
gewijzigd door het Protocol van 1978, en met de
Bijlage, gedaan te Londen op 26 september 1997
(1001/1)

Projet de loi portant assentiment à la Convention
européenne sur la coproduction
cinématographique, et aux Annexes I et II, faites à
Strasbourg le 2 octobre 1992 (1002/1)

Wetsontwerp houdende instemming met het
Europees Verdrag inzake cinematografische
coproductie, en met de Bijlagen I en II, gedaan te
Straatsburg op 2 oktober 1992 (1002/1)

Proposition de loi accordant aux journalistes le
droit de taire leurs sources d'information (nouvel
intitulé) (24/16)

Wetsvoorstel tot toekenning aan de journalisten
van het recht om hun informatiebronnen te
verzwijgen (nieuw opschrift) (24/16)

Amendements réservés de la proposition de
révision de l'intitulé du titre III, chapitre IV,
section Ière, sous-section Ière de la Constitution
(865/1-6)

Aangehouden amendementen van het voorstel tot
herziening van het opschrift van titel III,
hoofdstuk IV, afdeling I, onderafdeling I, van de
Grondwet (865/1-6)

Ensemble de la proposition de révision de l'intitulé
du titre III, chapitre IV, section Ière, sous-
section Ière de la Constitution (865/5)

Geheel van het voorstel tot herziening van het
opschrift van titel III, hoofdstuk IV, afdeling I,
onderafdeling I, van de Grondwet (865/5)

Orateur: Pieter De Crem, président du groupe
CD&V

Spreker: Pieter De Crem, voorzitter van de
CD&V-fractie

Adoption de l'agenda

Goedkeuring van de agenda

ANNEXE

BIJLAGE

VOTES

STEMMINGEN

DETAIL DES VOTES NOMINATIFS

DETAIL VAN DE NAAMSTEMMINGEN

DECISIONS INTERNES

INTERNE BESLUITEN

PROPOSITIONS

VOORSTELLEN

RISE EN CONSIDERATION

NOVERWEGINGNEMING

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

SEANCE PLENIERE

PLENUMVERGADERING

JEUDI

MAI

2004

Soir

______

van

DONDERDAG

MEI

2004

Avond

______

La séance est ouverte à 18.35 heures par M. Herman De Croo, président.
De vergadering wordt geopend om 18.35 uur door de heer Herman De Croo, voorzitter.

Ministre du gouvernement fédéral présente lors de l'ouverture de la séance:
Tegenwoordig bij de opening van de vergadering is de minister van de federale regering:
Laurette Onkelinx.

Le président: La séance est ouverte.
De vergadering is geopend.

Une série de communications et de décisions doivent être portées à la connaissance de la Chambre. Elles
seront reprises en annexe du compte rendu intégral de cette séance.
Een reeks mededelingen en besluiten moeten ter kennis gebracht worden van de Kamer. Zij zullen in
bijlage bij het integraal verslag van deze vergadering opgenomen worden.

Excusés
Berichten van verhindering

Dalila Douifi, Serge Van Overtveldt, pour raisons de santé / wegens ziekte;
Gerolf Annemans, François Bellot, Greta D'hondt, Elio Di Rupo, Raymond Langendries, Yvan Mayeur, pour
devoirs de mandat / wegens ambtsplicht;
Philippe Collard, convenances personnelles / persoonlijke aangelegenheden;
Stef Goris, UEO / WEU.

Projets et propositions
Ontwerpen en voorstellen

01 Proposition de loi relative à la protection des sources d'information du journaliste (24/1-16)

- Proposition de loi visant à accorder aux journalistes le droit au secret de leurs sources
d'information (111/1-4)

01 Wetsvoorstel tot bescherming van de informatiebronnen van de journalist (24/1-16)

- Wetsvoorstel tot toekenning aan de journalisten van het recht op geheimhouding van hun
informatiebronnen (111/1-4)

(Déposées par / Ingediend door: Geert Bourgeois 24; Olivier Maingain, Martine Payfa 111)

La proposition de loi n° 24/1-16 a été renvoyée en commission le 29 avril 2004.
Het wetsvoorstel nr. 24/1-16 werd naar de commissie teruggestuurd op 29 april 2004.

Je vous propose de consacrer une seule discussion à ces propositions de loi. (Assentiment)
Ik stel u voor een enkele bespreking aan deze wetsvoorstellen te wijden. (Instemming)

Discussion générale

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Algemene bespreking

La discussion générale est ouverte.
De algemene bespreking is geopend.

01.01 Melchior Wathelet, rapporteur: Monsieur Van Parys, je vous

remercie de me laisser la tâche de présenter ce rapport oral!

Monsieur le président, chers collègues, je vais essayer de résumer, le
mieux possible, les différentes discussions qui ont eu lieu en
commission de la Justice sur le secret des sources dans le cadre d'un
débat qui fut animé et souvent très intéressant.

La Cour européenne des droits de l'homme a estimé - à juste titre -
que la protection du secret des sources des journalistes devait être
considérée comme une condition et une contrepartie au droit à la libre
expression. Une presse libre constitue, en effet, une part essentielle
de l'Etat de droit. L'article 10 de la Convention européenne des droits
de l'homme contient d'ailleurs une disposition allant dans ce sens.

En conséquence, il devenait indispensable que la loi fasse la clarté à
cet égard et donne des indications claires en ce qui concerne la mise
en balance des intérêts en cause. Si toute latitude est laissée en
l'espèce au pouvoir judiciaire, les journalistes demeureront dans
l'insécurité juridique; ils dépendront sans cesse de la manière dont un
certain juge mettra en balance les intérêts en cause dans telle ou telle
affaire.

Une résolution du Conseil de l'Europe va d'ailleurs dans ce sens. Plus
récemment encore, le 8 mars 2004, le Conseil des ministres du
Conseil de l'Europe a insisté sur la nécessité que tous les Etats
membres s'attèlent à élaborer un régime de protection du secret des
sources journalistiques comme le requiert la jurisprudence de la Cour
européenne des droits de l'homme.

Le secret des sources journalistiques est inscrit dans la législation de
plusieurs autres Etats démocratiques parmi lesquels l'Allemagne, la
France, les Etats-Unis et les Pays-Bas, ces derniers venant, quant à
eux, de prévoir une disposition dans leur droit national.

Dès lors, deux parlementaires ont déposé des propositions relatives
au secret des sources. La première, celle de M. Bourgeois, définirait
le droit au secret des sources plutôt comme un privilège social
puisque c'est la liberté d'expression qui est en cause.

Selon lui, étant donné ce privilège et la spécificité de ce secret des
sources, seule une loi spéciale, une "lex specialis" peut couvrir la
matière.

La proposition de loi qu'il met sur la table peut se résumer de la sorte:
l'article 2 définit ce qu'est un journaliste; l'article 3 définit la notion-
même du secret des sources et l'article 4 dispose que le secret des
sources ne constitue pas un droit absolu et définit les conditions dans
lesquelles un journaliste se doit de dévoiler sa source.

Une autre proposition de loi a été mise sur la table. Il s'agit d'une
proposition de M. Maingain qui plaide lui aussi pour une protection
plus large du secret des sources. Ce dernier penche vers un droit plus

01.01 Melchior Wathelet,

rapporteur: Het Europees Hof voor
de Rechten van de Mens heeft
terecht gesteld dat de eerbiediging
van de informatiebronnen van de
journalist als voorwaarde voor en
tegengewicht tegen de vrijheid van
meningsuiting beschouwd moeten
worden. Artikel 10 van het
Europees Verdrag tot
Bescherming van de Rechten van
de Mens en de Fundamentele
Vrijheden bepaalt tevens dat de
uitoefening van deze vrijheid
verantwoordelijkheden meebrengt.

Het was onontbeerlijk dat deze
materie het voorwerp werd van
een wettelijke regeling.

De resolutie 1003/93 van de Raad
van Europa gaat in die richting.
Het ministercomité van de Raad
van Europa heeft erop
aangedrongen dat alle lidstaten
werk zouden maken van de
bescherming van het journalistieke
bronnengeheim.

Het is al wettelijk verankerd in
Duitsland, Frankrijk, verschillende
staten van de Verenigde Staten en
Nederland.

Het wetsvoorstel van de heer
Bourgeois omschrijft in artikel 2
het begrip `journalist' en in artikel 3
het begrip `bronnengeheim'. Artikel
4 bepaalt dat het bronnengeheim
geen absoluut recht is en somt op
onder welke voorwaarden een
journalist kan worden gevraagd
zijn bron vrij te geven.

Het wetsvoorstel-Maingain kent de
journalisten een ruimer recht op
bronnenbescherming toe, op
grond van de journalistieke
deontologie.

De minister verduidelijkte dat de
regering ter zake geen initiatief zal
nemen en onderstreepte het

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

absolu conféré aux journalistes et pense que les exceptions doivent
être extrêmement limitées. En effet, les journalistes ont une
déontologie et c'est à eux qu'il appartient d'évaluer les hypothèses
dans lesquelles la source doit ou non être dévoilée. Il estime que s'il
ne dévoile pas sa source, le journaliste doit en assumer les
conséquences.

M. Maingain pense qu'il serait intéressant d'entendre un certain
nombre d'experts sur la question. Il préconise également
l'organisation d'un large débat. En ce sens, il est rapidement rejoint
par M. Bourgeois ainsi que par l'ensemble des membres de la
commission qui insistent également sur la nécessité de certaines
auditions d'experts et d'un large débat sur la question. Les
associations de journalistes sont d'ailleurs invitées à venir donner leur
avis quant à cette nouvelle législation.

La ministre précise que le gouvernement ne prendra pas d'initiative
distincte en la matière et insiste sur le fait que la liberté de la presse
et la liberté d'expression sont deux libertés essentielles dans notre
démocratie. Naturellement, la liberté d'expression n'est pas un droit
absolu et il convient de prévenir tout préjudice au droit des tiers.

Suite à ces deux présentations, nous avons entamé la discussion
générale.

Face à ces deux propositions, un certain nombre de questions ont
directement émergé en commission. Que faut-il entendre par
"publication"? Quels seront les juges appelés à déterminer, selon les
cas, si c'est le droit au secret des sources ou si c'est un autre intérêt,
visé à l'article 4, qui prévaut?

Une telle législation ne risque-t-elle pas de mettre en péril les
instructions en cours? Comment doit-on comprendre le mot et la
notion même de journaliste? La protection des journalistes doit-elle
être absolue?

L'ensemble de la commission soutient toutefois l'idée qu'une
législation doit être envisagée, que cette législation doit être une loi
spéciale. La discussion peut dès lors commencer. Les deux auteurs
tout d'abord M. Bourgeois constatent que tous les groupes sont
disposés à prendre des initiatives législatives et que les deux
propositions divergent sur certains points. Celle de M. Bourgeois
donne une définition du terme "journaliste". Elle précise clairement ce
qu'il y a lieu d'entendre par "source d'information". Elle ne prévoit pas
un secret complet et absolu. M. Maingain constate également que la
volonté de la commission est de légiférer et accepte que le travail de
la commission s'appuie sur la proposition de M. Bourgeois qui doit
servir de base de travail après avoir auditionné l'ensemble des
experts, avoir lu l'avis du Conseil d'Etat et celui du Conseil supérieur
de la Justice.

Dans son avis, le Conseil d'Etat insiste, contrairement à un avis
précédent, sur la nécessité d'une législation. Il prône un changement
de l'intitulé et une définition plus claire de la notion de journaliste. Le
Conseil d'Etat préconise également de laisser un large pouvoir
d'appréciation aux magistrats. M. Bourgeois estime qu'une
énumération stricte est effectivement nécessaire dans l'intérêt de la
sécurité juridique. Il s'agit en effet d'exceptions à la règle et elles

belang van de vrijheid in een
democratie.

De commissie schaart zich achter
de idee dat de wetgeving een "lex
specialis" moet zijn en spreekt zich
uit voor een ruim debat.

De Raad van State benadrukt dat
wetgevend moet worden
opgetreden en kiest ervoor de
magistraten een ruime
beoordelingsbevoegdheid toe te
kennen voor die gevallen waarin
de rechter de journalist kan
verplichten zijn bronnen vrij te
geven.

De heer Bourgeois is van oordeel
dat de bronnen, met het oog op de
rechtszekerheid, moeten worden
opgesomd. De heer Maingain stelt
vast dat de Raad van State uitgaat
van de erkenning van het recht op
het bronnengeheim.

De Hoge Raad voor Justitie wijst
op de noodzaak van een
wetgeving en pleit voor een
duidelijke omschrijving van het
begrip "journalist". Hij dringt erop
aan dat in een gemengd orgaan
wordt voorzien voor de Franstalige
media, naar het voorbeeld van wat
aan Vlaamse kant bestaat. Zijn
advies kan in drie vragen
samengevat worden: wie kan dat
recht genieten, in welke gevallen
moet een journalist zijn bronnen
prijsgeven, en volgens welke
procedure?

Wat artikel 2 betreft heeft de
commissie na een lang debat het
amendement van de heer
Maingain overgenomen, waarin
het begrip "journalist" gedefinieerd
wordt als eenieder die informatie
verwerkt in de vorm van geregelde
communicatie aan het publiek.

In artikel 3 wordt het recht van de
journalist om zijn informatie-
bronnen te verzwijgen duidelijk
vastgelegd. Op voorstel van de
heer Maingain werden de woorden
"onder meer" ingevoegd net vóór
de opsomming van de vier

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

doivent être énumérées d'une manière claire et précise.

M. Maingain constate que le Conseil d'Etat part lui aussi du principe
que les journalistes ont un droit au secret de leurs sources
d'information. Dans le chef du journaliste, cette protection implique
une possibilité de choix. Le journaliste qui est convaincu de la
nécessité de collaborer à l'instruction peut le faire, mais c'est lui qui
doit en avoir le libre choix. Il insiste également sur le fait de ne pas
donner un trop grand pouvoir d'interprétation aux magistrats car cela
pourrait étendre les exceptions.

Il ne perd cependant pas de vue à cet égard que la justice devra de
toute façon, à un certain moment, pouvoir interpréter.

Les membres dans leur ensemble constatent également que le
Conseil d'Etat privilégie un large pouvoir d'appréciation attribué aux
juges, mais nous pensons en commission qu'il incombe au législateur
d'en définir les limites claires afin de bien baliser l'appréciation du
magistrat qui viendra ultérieurement.

Le Conseil supérieur de la justice (CSJ), souligne également la
nécessité d'une législation. Faisant suite à cet avis, les membres
veulent préciser qu'il ne s'agit pas de couvrir toute la question du plan
civil. Ainsi, la commission répond au CSJ que ces propositions de loi
ne visent pas le plan civil.

Le CSJ prône également une définition claire du journaliste qui doit
couvrir plus que les journalistes professionnels. La commission, dans
son travail et dans ses discussions concernant l'ensemble des
articles, définira clairement ce qu'elle entend par journaliste et la
notion de journaliste qu'elle entend protéger par cette nouvelle
législation.

Le CSJ insiste pour que les mesures nécessaires soient prises afin
qu'un organe mixte soit mis en place pour les médias francophones
comme c'est déjà le cas actuellement au niveau flamand.

Le CSJ résume en trois questions les questions auxquelles doit
répondre la commission:
- Qui peut jouir de ce droit? Cela passe par la définition du journaliste.
- Dans quel(s) cas le journaliste peut-il être tenu de divulguer ses
sources d'information? La commission y répondra dans le cadre de la
définition du secret des sources et dans le cadre des exceptions.
- Selon quelle procédure? La commission a également répondu dans
ses dispositions à cette remarque du CSJ.

L'ensemble des experts a également été consulté par la commission.
Leurs réflexions ont été le plus possible intégrées dans les
discussions et les commentaires de chacun des articles.

Ensuite, la commission a commencé l'analyse de chaque article de
cette proposition de loi. Cela s'est déroulé en trois phases, trois
discussions. Je regrouperai l'ensemble des discussions des articles
en un tout.

L'article 1

n'a pas souffert de discussion.

L'article 2 traite de ce qu'il faut entendre par "journaliste" dans le

manieren waarop die
geheimhouding kan

worden

doorbroken.

Artikel 4 voorziet in uitzonderingen
op het beginsel van het
bronnengeheim: uitsluitend in het
kader van de preventie van
misdrijven bedoeld bij artikel 137
van het Strafwetboek of die een
ernstige bedreiging voor de fysieke
integriteit van één of meerdere
personen vormen, en dit alleen
indien de gevraagde informatie
van fundamenteel belang is om
misdrijven te verijdelen en op geen
andere manier kan worden
verkregen.

Artikel 5 werd na de hoorzittingen
toegevoegd.

Bij de artikelen 1 en 6 was er geen
enkele commentaar.

De geamendeerde artikelen van
het wetsvoorstel werden eenparig
aangenomen.

In mijn persoonlijke naam voeg ik
er nog aan toe dat de cdH-fractie
zich in de commissie bij de
stemming over de laatste versie
van de tekst heeft onthouden
omdat men op nauwelijks twintig
minuten tijd veranderingen aan
een tekst heeft aangebracht die
enkele weken voordien eenparig
was goedgekeurd.

De wet op zich is goed, omdat ze
het recht op geheimhouding van
de bronnen opnieuw bekrachtigt
en de uitzonderingen op dat
principe sterk beperkt.

De cdH zal in de plenaire
vergadering voor stemmen.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

cadre de cette proposition de loi.

La discussion en commission sur la question de ce qu'il faut entendre
par "journaliste" a été intense et très longue. L'édition, la publication
régulière, le traitement régulier de l'information, quel est véritablement
l'élément déterminant de la définition du journaliste? Dans quelles
circonstances le journaliste doit-il être protégé par cette législation?
Quel élément doit être régulier? Est-ce l'édition, le traitement ou la
publication de l'information?

Ces questions ont fait l'objet d'un débat long et approfondi en
commission, en insistant sur le fait que si la commission partageait
une volonté commune, il était difficile de la définir dans un texte de loi.
Nous savions tous ce que nous voulions entendre par la définition du
journaliste, mais il était très difficile de l'exprimer dans un texte. En
fait, la commission s'est ralliée à la proposition de M. Maingain qui
définit le journaliste dans le cadre de cette loi spéciale comme
quiconque traite de l'information sous forme de communication
régulière au public. C'est dès lors la communication de l'information
qui doit être régulière et le traitement de l'information qui sont les deux
critères essentiels à la définition du journaliste dans le cadre de cette
proposition de loi.

L'article 3 tend à définir la notion de secret des sources. Il a semblé
essentiel à la commission de marquer sa volonté de réaffirmer
clairement, dans cet article, le principe de la protection des sources.
Nous avons ajouté des hypothèses qui couvrent le droit au secret des
sources, en y insérant un "notamment" lors des dernières
discussions, afin de ne pas donner à cette liste un caractère exhaustif
mais plutôt exemplatif des cas où la protection de la source devait
être respectée.

L'article 4 prévoit les cas dans lesquels le secret des sources ne peut
prévaloir. Les questions essentielles visées par la commission sont
les suivantes.

Quelles sont les personnes qui peuvent mettre à mal cette garantie du
secret des sources? Quelles sont les conditions à remplir? Les
conditions visées par la proposition de M. Bourgeois sont-elles
cumulatives? Dans quelle situation doit être le journaliste pour devoir
dévoiler sa source? Doit-on limiter les cas dans lesquels le journaliste
doit dévoiler sa source au titre II du Code pénal ou à une atteinte à
l'intégrité physique?

De nombreuses discussions concernant ces questions ont eu lieu en
commission. Elles se sont essentiellement focalisées sur le fait de
savoir s'il fallait se limiter à des atteintes à l'intégrité physique ou s'il
fallait intégrer des dispositions du Code pénal.

C'est au cours des réunions de la commission de ces mardi et
mercredi que nous avons discuté des cas spécifiques dans lesquels
le journaliste devait dévoiler sa source. La question s'est posée de
savoir si les menaces à l'intégrité physique étaient suffisantes ou s'il
fallait aller plus loin.

Tout d'abord, la commission est arrivée à un consensus sur le fait
qu'il fallait que le dévoilement de la source ait lieu dans le cadre de
préventions d'infractions ou de préventions d'atteinte à l'intégrité

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

physique. Lorsque l'infraction est commise et que le journaliste est
poursuivi lui-même, une intervention de M. Maingain nous a tous
convaincus du fait qu'il ne fallait pas que le journaliste soit mis dans
une situation plus défavorable que tout justiciable. Ensuite, nous
avons également évacué le côté "civil" puisque c'est uniquement dans
le cas où le journaliste est entendu en vue de prévenir la commission
d'une infraction que nous avons prévu qu'il puisse dévoiler ses
sources. La commission a également déclaré, à l'unanimité, que les
conditions quant au caractère crucial de l'information et quant à
l'impossibilité d'obtenir cette information d'une autre manière étaient
cumulatives et devaient être intégrées dans le texte.

La seule question qui devait encore être abordée était celle des
exceptions. Dans la prévention de quelles infractions ou dans quels
cas bien spécifiques la possibilité devait-elle exister de ne pas couvrir
le journaliste du droit au secret de ses sources?

C'est véritablement ce point qui a fait l'objet de discussions, y compris
cette semaine encore. La commission a décidé d'étendre les cas
d'exception possibles aux infractions visées à l'article 137 et, ensuite,
également étendues aux infractions terroristes. Je me réfère au titre
1

ter.

L'article 5 vise les mesures d'instruction. Ce fut également un ajout
tardif au sein de la commission. Il a fait l'objet d'un accord au sein de
celle-ci, ainsi que l'article 6 qui n'a fait l'objet que de simples
modifications techniques.

Dès lors, la commission a adopté pour la première fois à l'unanimité
et pour la seconde fois, mercredi, à l'unanimité moins deux
abstentions la proposition de loi.

Au nom de mon parti, je tiens à préciser que les représentants du
groupe cdH se sont abstenus hier en commission lors du vote sur la
dernière mouture du texte de cette proposition de loi en raison de la
façon dont les derniers débats ont été menés. En réalité, nous avions
adopté à l'unanimité la première version de la proposition il y a
environ trois semaines. Ce texte est ensuite revenu en commission et
nous avons décidé d'y intégrer la référence aux actes terroristes
articles 137 et suivants. Si nous pouvions comprendre la pertinence
d'insérer ce type d'infractions dans le cadre de cette proposition de loi,
nous estimions cependant que, après avoir adopté un texte à
l'unanimité, les modifications ne devaient pas se faire dans la
précipitation. Les nouvelles mesures ont été intégrées au texte en
vingt minutes! Il fallait absolument avoir fini, hier, pour 12h30! C'est
donc plus sur la forme que nous avions des réserves que sur le fond.

Sur le fond, nous estimons que cette législation est bonne. Tout
d'abord parce qu'elle réaffirme purement, clairement et simplement,
dans notre droit belge, le droit au secret des sources pour les
journalistes. C'est d'ailleurs la première phrase de fond après la
définition du terme journaliste. C'est le principe et je crois que c'est
celui vers lequel toute la commission voulait tendre qui est
réaffirmé. Nous avons clairement limité les cas dans lesquels un
magistrat pouvait imposer au journaliste de dévoiler sa source. C'était
d'ailleurs le souci de la commission. Il faut effectivement laisser un
pouvoir d'appréciation aux magistrats mais il faut le canaliser, lui
donner un certain nombre de limites. Nous les avons fixées d'une

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

manière, me semble-t-il, très claire.

Ces limites sont les suivantes. Pour obtenir une exception au principe
du secret des sources, il faut être dans le cadre de la prévention
d'infractions graves. Il s'agit des atteintes graves soit à la sûreté de
l'Etat infractions terroristes soit à l'intégrité physique des
personnes. Il faut également que des conditions cumulatives soient
remplies. L'information doit être absolument cruciale dans le cadre de
l'instruction pour le magistrat. Ensuite, il faut que cette information ne
puisse pas être obtenue d'une autre manière qu'en demandant au
journaliste ses sources. Dès lors, j'estime que nous avons clairement
limité les exceptions au secret des sources. C'est la raison pour
laquelle l'ensemble du groupe cdH votera pour la proposition de loi
aujourd'hui en séance plénière.

01.02 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de

vice-eerste minister, collega's, eerst en vooral dank ik de rapporteur
voor zijn uitstekend rapport. Een kenmerk van een goed rapport is
deze Assemblee een samenvatting te bieden van de werkzaamheden
zodat men goed begrijpt waarover het gaat. Het verslag van de heer
Wathelet beantwoordt daaraan perfect en ik neem aan, mijnheer Van
Parijs, dat u dit rapport met een goedkeurend oor beluisterd heeft,
ondanks het feit dat u op ruiterlijke wijze de eer van de mondelinge
verslaggeving heeft afgestaan.

Voorts verheugt het mij dat de heer Wathelet aankondigde dat zijn
fractie, ondanks de onthouding, gisteren het wetsvoorstel thans zal
goedkeuren.

Na goedkeuring van dit wetsvoorstel zal de journalist voortaan niet
meer gedwongen kunnen worden om zijn bronnen vrij te geven. Die
bron is zeer ruim gedefinieerd; ze slaat onder meer op de identiteit
van informanten, de aard of herkomst van de informatie, de identiteit
van de auteur van een tekst of een audiovisuele productie, de inhoud
van de informatie en op de documenten zelf.

De enige uitzondering is de gedwongen vrijgave van de bron op
vordering van de rechter in welomschreven gevallen, namelijk om
twee soorten misdrijven te voorkomen. Ten eerste een ernstige
bedreiging van de fysieke integriteit van een of meer personen. Het
tweede misdrijf betreft, na amendering gisteren en bij consensus
goedgekeurd, het voorkomen van terroristische misdrijven. Dit zijn
twee beperkte, maar toch belangrijke uitzonderingen. Beperkt in die
zin dat we ervoor geopteerd hebben te zeggen dat het brongeheim bij
wet beschermd moet worden en dat het alleen kan opgeheven
worden op vordering van de rechter. Dit kan gebeuren in twee
gevallen waarachter elke rechtgeaarde democraat, elkeen die zich
bekommert om een goede werking van de rechtsstaat, zich kan
scharen. Een advocaat bijvoorbeeld, die in het kader van zijn
beroepsgeheim verneemt dat een cliënt van plan is een magistraat
aan te vallen, moet ook spreken. Iedereen begrijpt dat zodra men
weet krijgt van een ernstige dreiging voor de fysieke integriteit van
een of meer personen of van een dreigend gevaar voor een
terroristische aanslag, er uiteraard hogere belangen spelen. Dit
beantwoordt trouwens aan de Europese opvatting terzake.

Dit geldt wel alleen in het kader van het voorkomen van misdrijven.
Daarbij moeten dan nog twee bijkomende voorwaarden vervuld zijn.

01.02 Geert Bourgeois (N-VA):

Je remercie le rapporteur pour son
excellent rapport. Je me réjouis de
constater que le le cdH revient sur
son abstention en commission et
qu'il a finalement décidé d'adopter
la proposition de loi.

Grâce à l'approbation de cette
proposition de loi, un journaliste ne
pourra plus être obligé de dévoiler
ses sources. Par source, il
convient d'entendre à la fois
l'identité, la nature de l'information,
l'auteur et le contenu du
document. Pour éviter des délits et
à la requête d'un juge, un
journaliste peut être tenu de
divulguer ces sources dans deux
cas: lorsque l'intégrité physique de
personnes est gravement mena-
cée et pour prévenir des délits
terroristes. Le secret professionnel
n'est donc plus d'application
lorsque des intérêts supérieurs
sont en jeu. Deux conditions sup-
plémentaires s'appliquent encore:
l'information doit être d'importance
cruciale pour prévenir le délit et il
doit être impossible de l'obtenir
d'une autre manière.

Les journalistes ne pourront plus
être poursuivis pour recel.

Les discussions au sein des
associations de journalistes et le
débat de société ont permis de
mieux définir les exceptions à la
protection des sources et de
s'assurer d'un plus large soutien
de la population. Dans plus de
99% des cas, le secret des

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Ten eerste moet die informatie cruciaal zijn bij het voorkomen van die
misdrijven. Ten tweede moet het zo zijn dat die informatie op geen
enkele andere manier verkregen kan worden. Dit biedt nog eens
bijkomende garanties voor de bescherming van het brongeheim. Het
is immers enkel wanneer al die voorwaarden vervuld zijn dat
opsporings- en onderzoeksmaatregelen mogelijk zijn met betrekking
tot de informatiebron van de journalist, ik denk hierbij bijvoorbeeld aan
huiszoeking, fouillering, inbeslagname en telefoonregistratie.

Belangrijk is ook, collega's, dat een journalist niet kan vervolgd
worden voor heling wanneer hij zijn recht uitoefent om zijn
informatiebronnen te verzwijgen. De weg van de heling is
herhaaldelijk de manier geweest om toch het journalistieke
bronnengeheim buitenspel te plaatsen en op die manier journalisten
te dwingen om hun bron vrij te geven.

Ik weet dat er gelukkig maar! wat discussie - onder andere de
journalistenbonden zelf hebben publiek de discussie aangezwengeld -
is geweest omtrent de uitzonderingen. Het is goed dat daar een
maatschappelijk debat over geweest is. Het is wellicht ook goed dat
we weer in commissie gegaan zijn, zodanig dat de uitzonderingen nu
wellicht beter gedefinieerd zijn en ook meer in consensus gedragen
worden. Ik wil toch beklemtonen dat die uitzonderingen helemaal niet
de bescherming van het bronnengeheim onderuithalen, wel
integendeel. Ik denk dat wij, alle gevallen van bescherming van
bronnengeheim die wij kennen voor ogen hebbend, mogen zeggen
dat in negenennegentig komma zoveel procent van de gevallen er
geen enkele bedreiging is voor het journalistieke bronnengeheim en
dat het gaat om twee welbepaalde uitzonderingen, die wij kunnen
onderschrijven.

Het wetsvoorstel, collega's, is tot stand gekomen ik wil dat toch
even beklemtonen dankzij de samenwerking van velen: de collega-
commissieleden en collega Maingain, indiener van een wetsvoorstel
dat hetzelfde doel nastreefde en aanvankelijk vertrok van een
absoluut recht op het bronnengeheim. Opmerkelijkerwijze is het zo
dat na de hoorzittingen, discussies en dergelijke meer, de beide
indieners toch mekaar in consensus gevonden hebben rond een
uitgebalanceerd voorstel. Ik wil ook uitdrukkelijk de diensten danken
voor hun medewerking: zij hebben dat, zoals steeds, zeer
voortreffelijk gedaan, voorzitter. Ook de academici en de verenigingen
die hebben meegewerkt aan de hoorzittingen, hebben een bijdrage
geleverd tot uitklaring en verfijning. Wat mij persoonlijk betreft, wens
ik vooral professor Dirk Voorhoof en Jan Ceuleers te danken voor hun
zeer gewaardeerde steun, bijstand en inbreng. Ik denk dat zij allemaal
meegewerkt hebben aan een belangrijke stap vooruit inzake de vrije
meningsuiting, aan een stap vooruit inzake de verfijning van de
democratie.

Ik wil nog even wijzen, collega's, op het zeer opmerkelijke advies van
de Raad van State. Zoals collega Wathelet heeft beklemtoond, is de
Raad van State afgeweken van zijn vorige standpunt en heeft voor het
eerst beklemtoond dat het noodzakelijk is te legifereren. Voordien had
de Raad van State steeds het tegenovergestelde standpunt
verdedigd. Voorts heeft de Raad van State zeer opmerkelijke
bedenkingen geformuleerd, die hebben toegelaten het debat te
verfijnen en de zaken scherper te stellen en te formuleren.

sources n'est plus menacé.

Je suis heureux qu'un consensus
ait été trouvé. J'en remercie les
membres de la commission qui
ont collaboré dans un esprit
constructif à affiner la proposition
de loi. Je remercie également les
services, les associations et le
monde universitaire, en particulier
le professeur Voorhoof et M. Jan
Ceuleers. Cette proposition de loi
constitue un pas décisif vers plus
de liberté d'expression et vers une
démocratie plus solide.

Le Conseil d'Etat s'est finalement
distancié de son point de vue initial
et a jugé qu'il était important de
légiférer.

Le Conseil d'Etat a formulé des
observations particulièrement
intéressantes qui ont permis
d'affiner le débat. Cette proposition
de loi ne modifie rien à la
responsabilité civile du journaliste.
Dans son avis, le Conseil d'Etat a
précisé que cette responsabilité
civile du journaliste est toutefois
limitée. Les critiques dans la
presse impliquent toujours des
jugements de valeur. Ces critiques
sont indissociablement liées à la
liberté d'expression. Il est néces-
saire de légiférer parce que nous
sommes régulièrement confrontés,
dans ce pays, à des problèmes en
matière de secret des sources
journalistiques. Des affaires reten-
tissantes ont déjà émaillé les
années quatre-vingt. La liste de
ces affaires se termine par l'action
judiciaire intentée contre le
journaliste allemand Hans-Martin
Tillack il y a quelques semaines.
Avec l'arrêt Goodwin de 1996, la
Cour européenne des droits de
l'homme a joué un rôle de pionnier
en cette matière. Selon la Cour, le
secret des sources est protégé par
l'article 10 de la Convention
européenne des droits de l'homme
(CEDH). Cet arrêt est en fait
contraignant pour le juge belge,
mais il en est autrement dans la
pratique. Je me félicite de l'accueil
positif réservé à la demande de

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Met het wetsvoorstel laten wij de civielrechtelijke aansprakelijkheid
van de journalist onverkort en de Raad van State heeft ook
daaromtrent een zeer opmerkelijk advies gegeven en nog eens
verduidelijkt dat de burgerlijke aansprakelijkheid van de journalist toch
wel beperkt is. De Raad van State stelt - ik denk dat hij volkomen
gelijk heeft dat kritiek door de pers altijd waardeoordelen inhoudt en
dat die kritiek onlosmakelijk verbonden is met de vrijheid van
meningsuiting. De Raad van State zegt dat altijd het bewijs van de
juistheid eisen, de exceptio veritatis opwerpen, de goede trouw
buitenspel zet en een buitensporige inmenging is in de vrijheid van
meningsuiting.

Ik wil er nog even aan herinneren dat wij in dit land met de regelmaat
van een klok worden geconfronteerd met problemen inzake het
journalistieke bronnengeheim. Reeds in de tachtiger jaren zijn er
ophefmakende zaken geweest. Journalisten Van Pour en Veto
werden veroordeeld voor heling. In 1985 werd een journalist van
Humo gearresteerd omwille van de weigering van het bekendmaken
van een vertrouwelijk stuk. In 1998 werd een journalist van Het
Nieuwsblad gearresteerd door de cel-Jumet in het kader van de
Bende van Nijvel omdat hij het had aangedurfd om 2 robotfoto's te
publiceren, de dag voor ze officieel werden bekendgemaakt. In mei
2002 werden 2 journalisten van De Morgen op eenzijdig
verzoekschrift in kort geding veroordeeld tot afgifte van documenten
op straffe van een zeer zware dwangsom. Dat werd naderhand op
derdenverzet gelukkig herzien. In juni 2003 werd België nogmaals
veroordeeld door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens
omwille van een huiszoeking bij journalisten in het kader van de zaak-
Agusta-Dassault. Zeer recent was er nog een gerechtelijke actie
tegen een Duitse journalist in België, Hans Martin Tillack.

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft in deze
aangelegenheid een baanbrekende rol gespeeld met het arrest-
Goodwin van 1996. Toen heeft het Europees Hof voor de Rechten
van de Mens een Britse journalist gelijk gegeven die was veroordeeld
voor contempt of court. Hij was veroordeeld tot het betalen van een
boete van 5.000 pond omdat hij weigerde de naam bekend te maken
van een tipgever over de financiële problemen van een
softwarebedrijf. Het hof heeft dan een baanbrekend arrest geveld en
gezegd dat het bronnengeheim bescherming geniet onder artikel 10
van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Eigenlijk is
dit bindend voor de Belgische rechter. Vanaf dat moment kon men
niet meer meemaken dat journalisten werden bestraft omdat ze hun
bronnen niet vrijgaven, omdat het bronnengeheim stoelt op een
verdrag met rechtstreekse werking en omdat onze rechters zich
moeten conformeren aan het arrest-Goodwin. Nochtans gebeurt dit
niet zoals blijkt uit de vele voorbeelden die ik zonet heb opgesomd.

De vraag rijst of wij moeten "legifereren" of niet. Ik denk dat die vraag
gelukkig positief werd beantwoord. Ten eerste, ondanks het arrest-
Goodwin werd dit recht diverse keren door rechters genegeerd. Ten
tweede, een richtlijn voor het openbaar ministerie zou absoluut niet
afdoende zijn. Een richtlijn laat het individuele beslissingsrecht van
het parket onverkort en bovendien heeft de richtlijn geen enkele
geldingskracht ten aanzien van de onderzoeksrechter en de civiele
rechter. Ten derde, de rechtsleer drong heel sterk aan op een
wettelijke regeling. Ten vierde, de journalisten vragen sinds jaar en
dag om een wettelijke regeling voor de bescherming van het

légiférer. En dépit de l'arrêt
Goodwin, ce droit a été ignoré à
diverses reprises par la justice.
Une directive à l'intention du
ministère public serait totalement
insuffisante. La doctrine, les
journalistes et l'Europe ont insisté
avec force sur la nécessité de
légiférer.

Il est important que nous nous
accordions pour dire que ce droit
n'est pas un droit absolu. Le droit
de s'informer n'est pas un droit
individuel mais un droit collectif.
Cela ressort aussi de l'article 10
de la Convention européenne de
sauvegarde des droits de l'homme
et des libertés fondamentales. Il
faut toujours considérer les choses
par rapport à d'autres droits,
comme le souligne l'arrêt
Goodwin. Des considérations
d'intérêt public peuvent justifier
une dérogation au droit au respect
des sources. Les exceptions
limitées inscrites dans la loi
satisfont à ce principe. Cette loi
marque un progrès dans la
consolidation de la démocratie.
Sans droit au respect des sources
des journalistes, la presse est
réduite au silence. Or, elle est la
gardienne de la démocratie.

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

bronnengeheim.

Ook Europa dringt er op aan dat de landen een wettelijke regeling
zouden uitwerken. Reeds in 1993 was er een resolutie van de Raad
van Europa en in 1994 een resolutie van het Europees Parlement. In
2000 was er een aanbeveling van het comité van de ministers van de
Raad van Europa en tenslotte is er artikel 10 van het Europees
Verdrag voor de Rechten van de Mens waarop een en ander is
gebaseerd. Artikel 10 stelt de vrijheid van meningsuiting voorop, maar
brengt ook rechten en plichten met zich mee. Heel belangrijk, er staat
ook in dat als men beperkingen oplegt aan het recht van vrije
meningsuiting dit bij wet moet gebeuren.

Belangrijk is, collega's, dat wij het erover eens zijn dat dit recht geen
absoluut recht is. Ik kan dit niet beter verwoorden dan met een citaat
van Jan Ceuleers in het Rechtskundig Weekblad: "Het recht op
informatie is geen persoonlijk recht van de journalist maar een
gemeenschapsrecht dat een journalist niet uit persoonlijke naam
maar namens de gemeenschap uitoefent". Tot slot blijkt ook uit artikel
10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens dat dit
geen absoluut recht is. Hieruit blijkt dat dit recht een pendant is van
het recht op vrije meningsuiting en dat dus altijd een afweging moet
gebeuren met andere rechten. Ook de Raad van State heeft zeer
uitgebreid gewezen op het niet-absolute karakter. Ook in het arrest-
Goodwin van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is dit
beklemtoond. Er kunnen overwegingen zijn van publiek belang die
een afwijking op het absolute recht op bescherming van het
brongeheim rechtvaardigen. Ik citeer: "Il faut un impératif
prépondérant d'intérêt public".

Ik geloof dat wij met de beperkte uitzonderingen die we opgenomen
hebben in de wet daar inderdaad aan voldoen. Dames en heren
collega's, ik denk dat we met deze wet een stap vooruit zetten in de
versterking van de democratie. Het is mijn overtuiging dat zonder een
journalistiek brongeheim de persvrijheid monddood is. De pers is de
waakhond van de democratie.

01.03 Valérie Déom (PS): Monsieur le président, madame la

ministre, chers collègues, la proposition de loi que nous examinons
aujourd'hui a fait l'objet de discussions longues - M. Wathelet en a
très bien résumé la substance et à rebondissements, mais
constructives au sein de la commission de la Justice. Nous avons, en
effet, réalisé un véritable premier travail de réflexion sur un sujet
sensible, à savoir les relations entre la presse et la justice. Le texte
proposé apparaît satisfaisant. Pourtant la tâche ne fut pas simple tant
les positions de départ étaient antagonistes. En cette matière aussi
complexe que délicate, qui nécessite de maintenir cet équilibre
souvent fragile entre liberté et responsabilité, il ne fait de doute pour
personne que la proposition de loi que nous allons voter tout à l'heure
constitue une première étape. Pour les uns, ce texte peut apparaître
exagérément complaisant à l'égard des médias. Pour d'autres, en
revanche, il paraît limiter le droit à l'expression de certaines vérités. Je
laisse à chacun le soin d'en juger.

Le droit pour les journalistes de taire leurs sources confidentielles
d'information est une condition essentielle à toute liberté réelle
d'information et de diffusion et, partant, à toute démocratie. Or,
l'absence actuelle de réglementation claire a donné lieu à des conflits

01.03 Valérie Déom (PS): Met dit

ontwerp hebben wij een eerste
keer grondig nagedacht over het
heikele thema van de betrek-
kingen tussen de pers en het
gerecht. Het betreft een complexe
aangelegenheid, waarbij het zaak
is te streven naar een evenwicht
tussen vrijheid en verantwoor-
delijkheid.

Het recht van de journalist om zijn
informatiebronnen te verzwijgen, is
een fundamentele vrijheid in een
democratie. Doordat er in ons land
geen regelgeving hierover
bestond, rezen er conflicten en
werd België veroordeeld door het
Europees Hof voor de rechten van
de mens. Daar moest een mouw
aan gepast worden.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

entre la justice et la presse et a abouti, comme nous l'avons déjà
rappelé, à plusieurs condamnations de la Belgique par la Cour
européenne des droits de l'homme. Il était donc utile de remédier à
cette situation.

Plus fondamentalement, le débat que nous avons eu en commission
a évidemment été centré autour de valeurs essentielles qui sont à la
fois intransigeantes et partagées par tous, mais qui peuvent aussi
s'affronter. Il y a, d'une part, la liberté d'expression et le droit à
l'information. Il n'est, en effet, pas de démocratie, pas de citoyenneté
accomplie là où la parole est brimée et l'information censurée. Il y a,
d'autre part, le respect de la vie privée et son corollaire, le respect de
l'instruction ainsi que le droit de chacun à une dignité publique. Il y a
aussi cette formule, devenue universelle, selon laquelle "ma liberté
s'arrête à celle des autres". Notre société s'est donc bâtie sur la
nécessaire conjonction de ces droits-là.

Dès lors, en présence de droits aussi fondamentaux à valeur égale, il
était, nous semble-t-il, de notre devoir de trouver un certain équilibre
entre liberté d'expression et droit au respect de la vie privée. Si
essentielle que soit la liberté de la presse, c'est un contre-sens
profond sur la nature du droit que d'en faire un principe absolu. Le
droit, tout au contraire, c'est la conciliation des intérêts antagonistes et
des prétentions.

En outre, nous n'avons pas davantage pu faire l'économie d'un débat
sur les dérives de l'information d'aujourd'hui. Nous déplorons la
rapidité obligée de l'information, la recherche perpétuelle d'un scoop
qui conduit parfois à un traitement superficiel, voire à certains
dérapages, ce qui, je me permets de le souligner, n'est pas
nécessairement de la seule responsabilité des journalistes.

Au cours des discussions, j'ai personnellement insisté pour que le
champ d'application "ratione personae" de la proposition soit
clairement circonscrit à travers, notamment, une définition claire et
responsable du journaliste qui pourra bénéficier du droit au secret des
sources. Il était pour nous en effet impensable toujours dans ce
souci d'équilibre entre les droits fondamentaux en présence
d'accorder une telle protection à quiconque se proclame journaliste et
écrit, par exemple, 10 lignes sur internet.

Les critères de traitement de l'information et de régularité de celle-ci
donneront aux juges des balises suffisamment précises pour
déterminer la portée de la présente proposition et éviter tout abus.

Un autre point qui a donné lieu à beaucoup de discussions est la
problématique du recel. Le texte qui vous est proposé prévoit en effet
que le journaliste ne peut être poursuivi pour recel lorsqu'il exerce son
droit à ne pas révéler ses sources d'information. Il peut sans doute
apparaître choquant, juridiquement et moralement, de permettre à
certaines personnes d'obtenir un blanc-seing pour commettre une
infraction. Politiquement toutefois, dans la mesure où nous avons tous
décidé de légiférer en matière de droit à la confidentialité des sources,
était-il réaliste de limiter ce droit aux seules sources licites? Une telle
limitation revient à nier la base de la protection, à savoir garantir la
liberté de la presse dans sa mission d'intérêt général qui consiste à
informer le public sur toute question intéressant celui-ci. Le droit à
l'information peut-il, dès lors, dépendre des seules sources officielles

Onze samenleving stoelt op een
subtiel samenspel van vrijheid van
meningsuiting en recht op
informatie enerzijds, en recht op
privacy anderzijds. Dit debat over
de uitwassen van de informatie-
maatschappij moest gevoerd
worden. Ik heb er tijdens de
bespreking op aangedrongen dat
het toepassingsgebied ratione
personae strikt zou worden
afgebakend, om te voorkomen dat
al wie zich opwerpt als journalist,
die bescherming zou genieten.

De tekst bepaalt dat een journalist
die zich beroept op het recht zijn
bronnen niet vrij te geven, niet
wegens heling kan worden
vervolgd. Het kan choquerend
overkomen dat men iemand op die
manier carte blanche geeft om een
misdrijf te plegen, maar het was
ondenkbaar dat het recht op
informatie tot de officiële en
wettelijke bronnen zou worden
beperkt. Deze afwijking van de
bestraffing van het misdrijf van
heling is echter enkel van
toepassing op die informatie
waarvoor de journalist zijn recht op
de vertrouwelijkheid inroept.

Bovendien moeten de journalis-
tieke bronnen geloofwaardig,
relevant en interessant zijn. Ik
dring er bij de journalisten-
verenigingen op aan dat zij
afdoende controlemechanismen
op poten zouden zetten.

De oorspronkelijke tekst voorzag
in een uitzondering ingeval de
journalist informatie bezit over
misdaden en wanbedrijven tegen
de staatsveiligheid of een
bedreiging van de fysieke
integriteit. Sommige journalisten
vreesden dat de rechters een al te
brede interpretatie aan het begrip
"staatsveiligheid" zouden geven.
Het leek echter nodig het
bronnengeheim in geval van een
terroristische dreiging te kunnen
opheffen.

De persvrijheid mag dan al een

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

ou légales?

Je voudrais en outre insister sur le fait qu'il ne s'agit pas d'un blanc-
seing accordé au journaliste pour faire oeuvre de recel. Le journaliste
ne pourra, sous couvert de cette proposition de loi, changer de métier
et devenir receleur professionnel. Cette dérogation à la répression de
l'infraction pour recel n'est, en effet, valable que pour les informations
sur lesquelles le journaliste exerce son droit à la confidentialité. Nous
sommes donc toujours bien face au maintien d'un nécessaire
équilibre entre les droits et libertés en présence.

Oserais-je en outre souligner l'évidence selon laquelle les sources
journalistiques doivent être crédibles, pertinentes et dignes d'intérêt?
Dans ce contexte, je voudrais véritablement insister auprès des
associations représentatives de la profession de journaliste, chargées
de définir les normes de leur éthique professionnelle, pour qu'elles
mettent en place au plus vite les mécanismes de contrôle adéquats.
En effet, en cette matière, le droit peut et même doit faire oeuvre utile.
Mais il a ses limites.

Avant de conclure, monsieur le président, je souhaite revenir sur le
rebondissement provoqué autour de l'article 4 de la proposition. Dans
le premier texte voté à l'unanimité par la commission, cet article
prévoyait que le journaliste peut être tenu, sur ordre du juge, de
révéler ses sources si elles peuvent permettre de prévenir des
infractions concernant les crimes et délits contre la sûreté de l'Etat ou
de prévenir des infractions constituant une menace pour l'intégrité
physique, M. Wathelet l'a rappelé tout à l'heure.

Certains journalistes craignaient une interprétation trop large de la
notion de sûreté de l'Etat et donc une utilisation abusive de cette
exception par les juges à l'encontre des médias et des journalistes.
Honnêtement, je pense que le débat mérite mieux qu'une
stigmatisation des professions: les mauvais juges d'un côté et les
bons journalistes de l'autre ou inversement. Toutefois, le renvoi de ce
texte en commission a permis de remettre l'ouvrage sur le métier et
d'affiner la réflexion sur le champ d'application de cette exception. Si,
pour certains, les notions de crimes et délits contre la sûreté de l'Etat,
bien que relevant de qualifications pénales précises, pouvaient
apparaître par trop préjudiciables à la protection du secret des
sources des journalistes, il nous a semblé nécessaire, vu le climat
international actuel, de permettre au juge de lever le secret des
sources dans le but de prévenir des infractions terroristes. En effet, si
la liberté de la presse est un élément tout à fait fondamental à notre
démocratie, la protection des citoyens contre la menace terroriste l'est
certainement tout autant.

En outre, l'infraction terroriste fait l'objet d'une définition et d'une
qualification précises dans le code pénal, tel que modifié et ajouté par
la loi du 19 décembre 2003. De plus, l'interprétation que les juges
feront de cette notion se fera à la lumière de l'ensemble des
dispositions de cette loi.

L'article 9 de cette loi prévoit qu'aucune disposition de la loi relative
aux infractions terroristes ne peut être interprétée comme visant à
réduire ou à entraver des droits ou libertés fondamentales tels que le
droit de grève, la liberté de réunion, d'association ou d'expression, y
compris le droit de fonder avec d'autres des syndicats, de s'y affilier

grondrecht zijn, de bescherming
van de burgers is dat evenzeer.
Het Strafwetboek bevat een
nauwkeurige definitie van het
begrip terrorisme. Bovendien
zullen de rechters dit begrip
interpreteren in functie van de
bepalingen die in deze wet staan.
Ik denk dat er in deze context
voldoende garanties zijn.

De toekomst zal uitwijzen of de
wet voldoende bescherming biedt
tegen de misbruiken uit het
verleden. Deze tekst is slechts een
eerste fase en is noch perfect,
noch onveranderlijk. Onze fractie
zal deze tekst goedkeuren ook al
zijn we er ons bewust van dat hij
voor verbetering vatbaar is.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

pour la défense de ses intérêts et le droit de manifester qui s'y
rattache, et ce tel que consacré notamment par les articles 8 à 11 de
la Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme et
des libertés fondamentales.

Dans ce contexte, il me semble que des garanties suffisantes sont
réunies pour éviter une interprétation trop large de cette exception.
L'avenir nous dira si la loi que nous votons permettra de prévenir les
abus que nous avons connus dans le passé. Nous serons
certainement amenés à évaluer le travail que nous accomplissons, à
en tirer les leçons et éventuellement à améliorer le texte qui encore
une fois ne constitue que la première étape nécessaire d'un
processus de réflexion. Ce texte, pas plus que les autres que nous
votons, n'est parfait ou même immuable. C'est donc en ayant
conscience que ce texte est perfectible et que le Sénat oeuvrera
certainement en ce sens que mon groupe votera en faveur de la
proposition.

01.04 Alfons Borginon (VLD): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de

minister, collega's, een van de problemen bij een debat zoals dit, is
dat wij het eigenlijk met zijn allen fundamenteel eens zijn over de
grond van de zaak. Ik had een uiteenzetting voorbereid waarbij ik nog
eens een aantal punten over het voorstel op een rijtje zette, maar ik
vind dat de uiteenzettingen van mijn voorgangers, mevrouw Déom, de
heer Bourgeois en de heer Wathelet, eigenlijk ook mijn mening over
dit wetsvoorstel weergeven.

Derhalve zou ik kunnen volstaan met te zeggen dat de VLD-fractie
actief heeft meegewerkt aan de totstandkoming van de tekst en
integraal achter de vandaag voorliggende tekst staat. Ik kan het
echter toch niet laten om een tweetal kleine bedenkingen te maken op
basis van wat hier op het spreekgestoelte is gezegd.

Een eerste bedenking betreft de noodzaak van een dergelijk
wetgevend initiatief. Wij leven in een samenleving waar het Europees
Verdrag voor de Rechten van de Mens bestaat, met een controle door
de rechterlijke macht, tot op het internationaal niveau, op de rechten
die daarin vervat zijn. Tot op zekere hoogte is er ook vandaag, zonder
dat deze tekst wet is, een bescherming van het bronnengeheim. In de
praktijk blijkt echter dat die bescherming niet werkt.

De heer Bourgeois heeft een aantal voorbeelden opgesomd. Het
meest recente is dat van de journalist van Der Stern die tot twee keer
toe een huiszoeking moest ondergaan, omdat hij bekendgemaakt had
dat er een fraudeschandaal was in het Europees Parlement. Dat
leidde tot zeer grote consternatie in de mediawereld, die in Brussel
uitvoerig aanwezig is. Hoewel er zoiets als een bescherming bestaat,
werkt die in de praktijk niet. Die voorbeelden duiden dat aan en
bewijzen dat.

Waarom werkt die bescherming in de praktijk niet? Omdat de mensen
die geacht worden de wet toe te passen, de onderzoeksrechters
bijvoorbeeld, niet altijd een kant en klare tekst hebben die duidelijk
maakt wat wel en wat niet kan, wanneer zij toevallig geconfronteerd
worden met een aspect van het bronnengeheim. De grote verdienste
van dit initiatief is dat wij nu tot een tekst komen die in ieder handboek
van onze studenten strafrecht kan worden opgenomen en die in het
collectief geheugen wordt opgenomen van al wie in dit land met recht

01.04 Alfons Borginon (VLD):

Nous sommes tous d'accord sur le
fond de la question. Je partage
l'avis des orateurs précédents.

Le VLD a activement collaboré à
l'élaboration de ce texte et le
soutient pleinement. Je tiens
encore à formuler deux
observations.

La présente proposition s'avère-t-
elle nécessaire dans une société
qui bénéficie de textes tels que la
Convention européenne des droits
de l'homme? Dans un certain
sens, le secret des sources est
déjà protégé à l'heure actuelle.
Les perquisitions menées chez un
journaliste du magazine "Stern"
démontrent cependant qu'il n'en
est rien dans la pratique. En effet,
jusqu'à présent, les juges ne
disposaient pas de textes
définissant clairement ce qui est
permis et ce qui ne l'est pas. C'est
désormais chose faite.

Au terme de la dernière réunion de
commission, la hâte à laquelle les
modifications ont été apportées à
la mouture finale a suscité une
certaine tension. J'en assume
l'entière responsabilité. En effet, à
l'origine, le texte faisait l'unanimité.
A la demande du monde
journalistique, des amendements
ont été présentés qui allaient à
l'encontre de cette unanimité.
Ainsi, lorsqu'on me propose de

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

te maken heeft. Hierdoor kunnen wij ervoor zorgen dat het principe
van het bronnengeheim ook effectief op het terrein wordt
gerealiseerd. Het voorbeeld van Der Stern toont het duidelijk aan:
onder deze wet hadden die huiszoekingen onmogelijk kunnen
plaatsvinden.

Mijn tweede bedenking heeft niet met de inhoud te maken maar met
de vorm. Er waren op het einde van onze commissievergadering van
gisteren de heer Wathelet heeft erop gealludeerd wat spanningen
die misschien te maken hadden met het tempo waarin de eindtekst
veranderd wordt en een aantal aanpassingen worden aangebracht. Ik
wil daar de volledige verantwoordelijkheid voor opnemen.

Het is duidelijk: toen de commissie de tekst unaniem goedkeurde,
kwam die in de plenaire vergadering van de Kamer en daar werden
onder meer tengevolge van een aantal kritische bedenkingen vanuit
de wereld die er rechtstreeks bij betrokken is, enkele amendementen
ingediend, amendementen die tegen de consensus die tot op dat
ogenblik bestond ingaan. Op dat ogenblik handelde de voorzitter van
de Kamer wat ook logisch is in samenspraak met vooral de
mensen die gedurende de hele bespreking de heer Bourgeois, de
heer Maingain de hoofdactoren zijn geweest van ons debat, debat
waarin wij hebben getracht vooral op basis van hun verschillende
visies en van de verdere inbreng van de andere leden tot een
gemeenschappelijke tekst te komen. Wanneer men dan voorstelt om
de zaak opnieuw te verwijzen naar de commissie voor de Justitie,
onder de voorwaarde dat ze na één week terugkomt, dan is het mijn
taak als voorzitter van de commissie voor de Justitie om wat wij
hebben beslist in de plenaire vergadering ook te doen naleven.

Wij moeten in dit Huis regelmatig een beroep doen op de goodwill van
eenieder om ons wetgevend werk te kunnen bewerkstelligen.
Wanneer wij op een bepaald moment aan de indieners van
voorstellen vragen om afstand te doen van het recht op behandeling
in de plenaire vergadering, omdat wij hopen nog een betere tekst te
kunnen maken in de commissie en wanneer die indieners bereid zijn
dat te doen, maar de wens uitdrukken dat het debat niet op de lange
baan wordt geschoven en dat die zaak binnen de week opnieuw in de
plenaire vergadering komt, dan wens ik dat akkoord ook te honoreren.

Wij hebben dinsdag een eerste bespreking gehad over de punten die
nog in discussie waren. Toen zijn ook alle voorstellen die inhoudelijke
veranderingen konden aanbrengen aan bod gekomen. Wij hebben
woensdag het debat hernomen en inderdaad, wij zijn toen, na een half
uur of drie kwartier discussie, overgegaan tot de besluitvorming.

Collega's, wij hebben in de commissie voor de Justitie negen keer
vergaderd over die tekst. De ervaring van dat debat heeft mij geleerd
dat naarmate de behandeling langer duurt, de oplossing daarom niet
dichterbij is. Op een bepaald ogenblik moeten wij onze
verantwoordelijkheid nemen en keuzes maken. Ik denk dat iedereen
gisteren, met volle kennis van de teksten die voorlagen, een keuze
heeft gemaakt. Ik ben dan ook blij dat dat meen ik toch begrepen te
hebben vandaag de inhoudelijke consensus opnieuw terugkeert.

De twee wijzigingen die we de voorbije dagen hebben aangebracht,
zijn, mijns inziens, twee verbeteringen.

renvoyer une nouvelle fois le texte
en commission de la Justice, et
cela à condition qu'il soit
réexaminé en séance plénière une
semaine plus tard, je me dois, en
ma qualité de président, de
respecter cet engagement. Le
travail législatif exige parfois que
l'on fasse preuve d'un peu de
bonne volonté.

Neuf réunions en commission
m'ont appris que le fait de tirer les
choses en longueur ne nous
rapproche pas forcément de la
solution. Chacun a fait son choix
hier. Je me réjouis de voir que le
consensus semble être de mise
aujourd'hui.

Les deux modifications apportées
sont aussi des améliorations.
Ainsi, le secret des sources ne
pourra être levé qu'en cas de
menaces sérieuses pesant sur
l'intégrité physique. De plus, nous
avons remplacé la référence aux
délits du livre II titre 1 du Code
pénal par une référence à l'article
137 du même code. Nous avons
donc opté pour des délits qui sont
énumérés dans la décision-cadre
européenne sur le terrorisme et
qui reposent sur une base
internationale. Etant donné le
grand nombre de quartiers-
généraux internationaux que
compte notre pays, quantité de
problèmes liés au secret des
sources concernent des
journalistes étrangers. Le
Parlement et le VLD souhaitent
offrir aux journalistes le plus de
liberté possible, mais nous
sommes également garants
d'autres intérêts de la société. Il
est impensable, par exemple,
qu'une enquête sur un acte
terroriste soit entravée un jour
parce que nous avons approuvé
cette loi.

Je suis convaincu que le texte à
l'examen servira de modèle en
Europe.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Enerzijds hebben we gesteld dat voor de misdrijven waarvoor in
uitzonderlijke gevallen het bronnengeheim kan worden opgeheven als
het over fysieke integriteit gaat, dit moet beperkt worden tot de
ernstige bedreiging van de fysieke integriteit. Dat is een duidelijke
stap voorwaarts. De tweede verbetering is de vervanging van de
verwijzing naar de misdrijven in titel I, boek 2 van het Strafwetboek
door een verwijzing naar artikel 137 van het Strafwetboek. Inderdaad,
hierbij werd afgestapt van een verwijzing naar artikelen die misschien
weinig gebruikt worden, maar die wel ruim omschreven zijn zodat ze
kunnen vatbaar zijn voor een potentieel misbruik door degenen die
daarvan gebruik willen maken. Daarvan zijn wij afgestapt om over te
gaan naar een type van misdrijven - waarover nog zeer recent werd
gedebatteerd in de commissie voor de Justitie - die een internationaal
draagvlak hebben omdat zij rechtstreeks zjn opgenomen in het
Europees kaderbesluit inzake terrorisme.

In dit land, waar een belangrijk deel van de problemen met betrekking
tot journalisten en bronnengeheim te maken heeft met buitenlandse
journalisten omwille van de aanwezigheid van Europese en
internationale hoofdkwartieren te Brussel, hebben we er, mijns
inziens, verstandig aan gedaan te kiezen voor een type van
uitzondering dat een internationaal draagvlak heeft, dat modern is en
dat geïnterpreteerd kan worden door de rechterlijke macht in de
volledige context van het concept "terrorisme".

Onze samenleving mag niet alleen de boodschap meegeven dat aan
journalisten een zo groot mogelijke vrijheid mag worden gegeven. Dat
is zeker de bedoeling van dit Parlement en van de VLD. We dragen
ook verantwoordelijkheid met betrekking tot andere belangen in onze
samenleving. Ik zou niet graag in de situatie belanden dat er vandaag
een wet wordt goedgekeurd, maar dat we morgen moeten vaststellen
dat een belangrijk terroristisch misdrijf niet kan onderzocht worden
omdat we deze wet hebben goedgekeurd. Daarom hebben we deze
verbetering aangebracht die ik nog steeds voor 100% steun.

Ik ben ervan overtuigd dat de basis van de voorliggende tekst -
ongeacht of er later nog een komma wordt aan veranderd - school zal
maken in Europa en dat we zeker geen naloper zullen zijn, maar een
voorloper op dat vlak en dat onze wetgeving zeker en vast naleving
zal krijgen.

01.05 Marie Nagy (ECOLO): Monsieur le président, madame la

ministre, je voudrais également remercier le rapporteur pour sa
présentation des débats en commission. Je voudrais rappeler l'objet
des propositions déposées. Il vise à répondre à des situations de
perquisition et d'atteinte ouverte de la part de juges d'instruction
envers des journalistes, eu égard à des affaires ayant secoué
l'actualité de notre pays. Il vise aussi l'obligation de légiférer, à la suite
de l'arrêt Goodwinn pris en 1996 par la Cour européenne.

Au départ, les discussions sur ces propositions de loi ont amené à un
champ d'application relativement large de la définition de journaliste.
Ce champ d'application porte sur la diffusion, par quiconque et de
manière régulière, d'une information. Cela a suscité, de la part de
certains collègues, une sorte d'appréhension quant à la manière dont
les journalistes pouvaient traiter l'information puisqu'il ne s'agissait
pas toujours de personnes soumises à un code de déontologie, à des
organismes professionnels et à un respect de l'information. Par

01.05 Marie Nagy (ECOLO): In

het verleden werden journalisten in
een aantal ophefmakende zaken
door de onderzoeksrechter
vervolgd of aangevallen. Deze
voorstellen willen daarop een
antwoord bieden. Daarnaast
moest onze wetgeving ook in
overeenstemming worden
gebracht met het arrest-Goodwin
van het Europees Hof voor de
rechten van de mens van 1996.

Het toepassingsgebied is ruim:
eenieder die informatie verwerkt in
de vorm van geregelde communi-
catie aan het publiek valt onder

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

ailleurs, il ne s'agissait pas non plus de tomber dans l'angélisme,
selon lequel tout irait bien d'un côté ou tout irait mal de l'autre.

Le monde du journalisme doit être respecté eu égard à une série
d'obligations professionnelles qui lui sont dévolues mais les lois ont
aussi pour but de prévenir des situations dans lesquelles le monde
judiciaire pourrait utiliser les sources journalistiques pour faire
avancer des dossiers qui, par ailleurs, n'en offrent plus la possibilité.

Donc, bonnes intentions au départ des propositions de loi, obligations
jurisprudentielles de la Cour européenne de Strasbourg et problèmes
de champs d'application extrêmement larges des propositions de loi,
pour lesquelles on est finalement parvenu à rédiger un texte de
compromis. Nous avons discuté longuement des exceptions. Elles ont
été élargies de manière assez importante, tant sur les infractions
mettant en danger l'intégrité physique des personnes que sur les
infractions concernées par le livre 2 Titre 1

du Code pénal sur les

infractions "sûreté extérieure" et "sûreté intérieure".

Evidemment, ceci concerne la prévention des délits qui peut être
considérée de manière beaucoup plus large que ce qu'on connaît
jusqu'à présent. En réalité, il y a davantage de mesures préventives
que de délits commis. Donc, le champ des exceptions - à cet égard,
je suis en désaccord avec M. Bourgeois - est aussi vaste que ce
qu'englobe le terme "prévention", ce même en dépit de l'attribution au
juge de conditions extrêmement sévères pour lui permettre
d'intervenir. Toute la question est de savoir si, à un moment donné, le
juge va considérer ou non qu'une information faisant l'objet d'un
"scoop", dans le bon sens du terme - et que d'autres ne possèdent
pas par définition - lui donne à ce moment la possibilité d'intervenir,
parce qu'agissant dans le cadre d'une infraction éventuelle.

C'était tout le débat. En introduisant mon amendement la semaine
dernière, je me faisais effectivement l'écho d'associations de
journalistes qui s'inquiétaient de ces dispositions. J'ai été très étonnée
d'une remarque d'un collègue du PS qui me reprochait de m'être fait
l'écho de ces inquiétudes pour introduire mon amendement.

Bien entendu, je ne partage pas ce point de vue sur le rôle du
parlement. Nous prenons la peine d'entendre des associations pour
qu'elles nous donnent leur point de vue; si ces associations
expriment, au moment du résultat, un point de vue qui ne convient
pas à certains, cela ne veut pas dire qu'on ne puisse y faire écho et
essayer de répondre à des inquiétudes légitimes puisque venant des
personnes directement concernées.

deze wet. Er rezen vragen rond de
verwerking van de informatie. De
betrokkenen zijn immers niet altijd
gebonden aan een deontologische
code. Er werd gedebatteerd over
de uitzonderingen, die op een
gegeven moment sterk werden
uitgebreid: de journalist kan
gedwongen worden zijn bronnen
vrij te geven wanneer de fysieke
integriteit van personen bedreigd
wordt en ook wanneer de
binnenlandse of buitenlandse
veiligheid in het gedrang komt.

Ik ben het oneens met de heer
Bourgeois, en ik was verwonderd
over de opmerking van een PS-
collega die mij verweet dat mijn
amendement mij was ingefluisterd
door de journalistenverenigingen.

01.06 André Perpète (PS): Monsieur le président, le collègue du PS

dont parle Mme Nagy, c'est moi.

Ce que j'ai reproché à Mme Nagy n'est certainement pas de se faire
l'écho des préoccupations de l'association des journalistes que nous
avions rencontrée aussi, mais c'était de le faire après coup, alors que
le débat avait déjà eu lieu en commission et que ces arguments
avaient déjà été échangés, et d'introduire cet amendement bien
tardivement.

01.06 André Perpète (PS): Het

enige wat ik u verwijt, is dat u zich
pas achteraf heeft opgeworpen als
spreekbuis van de journalisten-
vereniging, nadat het debat al
gevoerd was in de commissie.

01.07 Marie Nagy (ECOLO): Monsieur le président, je ne vais pas

recommencer une polémique qui me semble un peu futile eu égard à

01.07 Marie Nagy (ECOLO):

Tijdens de bespreking in de

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

l'importance de l'enjeu. Je dis simplement qu'il est intéressant - et le
résultat final montre que ce n'était pas tout à fait sans intérêt d'être
à l'écoute, à quelque moment que ce soit, de ce qui se dit à l'extérieur
du parlement. C'est une qualité à reconnaître aux parlementaires
plutôt qu'un reproche à leur adresser.

Nous avons effectivement eu une discussion sur la portée réelle de
l'exception proposée par la commission. De manière étonnante,
comme d'aucuns l'ont reconnu, la question de l'article 137 du Code
pénal a alors abouti sur la table, c'est-à-dire l'application de la loi sur
les actes terroristes.

C'était assez particulier de commencer la discussion par une
exception qui posait problème, puis d'en arriver, pratiquement sans
discussion et sans avis du Conseil d'Etat, à donner une nouvelle
portée à cette exception, en introduisant l'article 137.
Personnellement, j'ai défendu la thèse selon laquelle, en intégrant la
notion des infractions mettant en danger l'intégrité physique des
personnes, on répondait aux préoccupations de la commission, que je
peux partager: le secret des sources peut parfois être levé si l'on
considère la possibilité d'une atteinte grave à l'intégrité physique des
personnes, qui peut recouvrir ce qui se trouve dans les infractions
prévues au livre 2, titre 1 du Code pénal et à l'article 137 du même
Code pénal.

Pour cette raison, parce que je crois que dans ce domaine, il convient
d'en discuter sérieusement et de prendre un maximum de garanties,
mon groupe s'abstiendra sur ce texte.

La discussion au Sénat permettra éventuellement d'approfondir la
question. Nous pourrions alors obtenir un texte n'allant pas à
l'encontre des intentions des auteurs, c'est-à-dire la protection du
secret des sources des journalistes, au lieu d'aboutir au résultat
inverse: donner la possibilité à des magistrats de lever ce secret des
sources encore plus couramment qu'aujourd'hui.

commissie werd artikel 137 van
het Strafwetboek te berde
gebracht. Ik heb ervoor gepleit dat
de opheffing van het geheim
bevolen kan worden als er een
ernstig gevaar dreigt voor de
fysieke integriteit van personen.

Mijn fractie zal zich bij de
stemming onthouden.

Misschien kan de Senaat hierover
een diepgaander debat voeren.

01.08 Tony Van Parys (CD&V): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de

vice-eerste minister, ik denk dat alles over dit wetsvoorstel is gezegd.
Ik zal mij dan ook beperken tot een stemverklaring. Wij zullen het
wetsvoorstel van collega Bourgeois goedkeuren. Wij willen collega
Bourgeois trouwens feliciteren met dit initiatief. We zullen het
goedkeuren, collega's, omdat er inderdaad dringend nood is aan een
wettelijke bescherming van het bronnengeheim van de journalisten.
We hebben dat trouwens in onze fractie steeds in allerlei
omstandigheden en hoedanigheden verdedigd. We willen inderdaad
voorkomen, collega's, dat journalisten steeds meer in rechte worden
gedwongen hun informatiebronnen prijs te geven, tegen de
rechtspraak in van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens,
dat in de concrete realiteit de jongste jaren onvoldoende bescherming
heeft geboden op het terrein.

De CD&V-fractie verheugt zich erover dat de uitzondering is
geschrapt op de bescherming van het bronnengeheim voor de
misdrijven bedoeld in boek II, titel 1 van het Strafwetboek. Dit zou
aanleiding hebben gegeven tot tal van misbruiken, waardoor
inderdaad opnieuw het risico ontstond dat het journalistieke
bronnengeheim zou kunnen worden aangetast. Wij verheugen er ons
over dat dit is gebeurd, onder andere dankzij een amendement dat

01.08 Tony Van Parys (CD&V):

Tout ayant été dit sur cette
proposition de loi, je me limiterai à
une déclaration de vote.

Nous félicitons notre collègue,
M. Bourgeois, pour son initiative. Il
est urgent de conférer une
protection légale au secret des
sources du journaliste. Notre
groupe a toujours défendu ce point
de vue. Ces dernières années, la
Cour européenne des droits de
l'homme n'a pas apporté une
protection suffisante sur le terrain.
Le groupe CD&V se félicite
également de la suppression de
l'exception pour les infractions
prévues au Livre II, titre premier
du Code pénal, notamment grâce
à l'amendement de notre collègue,
Mme Van der Auwera. Cette

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

door collega Van der Auwera vorige week in de plenaire vergadering
is ingediend. We hebben ons ongenoegen geuit over het feit dat er
daarna nog een rondje nodig is geweest in de commissie, maar ik
neem genoegen met de uiteenzetting en duiding daarvan door de
voorzitter van de commissie.

Onze fractie zal dit wetsvoorstel met overtuiging goedkeuren,
collega's, omdat hierdoor de wettelijke bescherming van het
journalistieke bronnengeheim een feit wordt.

exception aurait généré de
nombreux abus qui auraient nuit
au secret des sources.

Nous adopterons résolument cette
proposition.

01.09 Olivier Maingain (MR): Monsieur le président, madame la

ministre, chers collègues, "Il est de droit naturel de se servir de sa
plume comme de sa langue, à ses périls, risques et fortunes"
Voltaire. Je ne sais si la proposition de loi que nous allons adopter
permettra aux journalistes je les laisse juges de faire meilleure
fortune. Je sais en tout cas qu'elle concourra pour partie à réduire les
risques et périls qu'ils peuvent parfois encourir du fait des autorités
judiciaires.

Reprenons la doctrine juridique sur ce débat qui remonte à plusieurs
dizaines d'années. Je reprends un article du "Journal des tribunaux"
en date du 15 mars 1980 dont l'auteur est Gérard Leroy et qui
s'intitule "Un auteur a-t-il le droit de taire ses sources?" Pour dire à
quel point le problème n'est pas récent, il reprenait la jurisprudence du
19

siècle. Je n'en citerai qu'un fait bref. Le 13 septembre 1855, "Le

National", journal de Bruxelles, publiait une lettre traitant des, je cite:
"murmures douloureux d'une partie de la population relevant partout
dans la foule ce frémissement avant-coureur de difficultés très
grandes". Soucieuse de découvrir et de faire punir le cas échéant les
meneurs qui agiteraient la classe ouvrière, l'autorité judiciaire invita le
rédacteur en chef du journal à nommer l'auteur de la lettre qui avait
donné cette information au journal. Le rédacteur en chef refusa. Il fut
condamné. La Cour de cassation rejeta son pourvoi estimant qu'il
était tenu de témoigner en justice sur la base de l'article 80 du Code
d'instruction criminelle.

Je ne referai pas l'histoire de la jurisprudence. On sait qu'il y a eu la
célèbre affaire Garraud du journal "Pour" au début des années 1980,
pour ceux qui s'en souviennent. Il y a eu une affaire "Humo". Je
pourrais en citer beaucoup jusqu'à la plus récente affaire Ernst et
consorts. Beaucoup de ces jugements sont éclairants. Tantôt on
poursuivait des journalistes sur la base du refus de témoigner en
justice, tantôt sur la base du recel dans les cas les plus récents.

On peut se dire que la nécessité de légiférer n'apparaissait pas au
premier coup tant il est vrai que la jurisprudence de la Cour
européenne des droits de l'homme est particulièrement protectrice de
la liberté d'expression et de la liberté de la presse qui sert cette liberté
d'expression. L'interprétation donnée par la Cour de l'article 10 de la
convention européenne permettait de considérer, depuis l'arrêt
Goodwinn cité tout à l'heure par cette jurisprudence assez précise de
la Cour que, dans la balance à prendre en considération, la Cour
européenne donnait un avantage assez net à la liberté d'expression.
Pour reprendre ses termes, "l'un des fondements essentiels d'une
société démocratique, ce sont les garanties accordées à la presse
pour qu'elle puisse informer le public sur des questions d'intérêt
général".

01.09 Olivier Maingain (MR):

Laat ik om te beginnen Voltaire
citeren: "Il est de droit naturel de
se servir de sa plume comme de
sa langue, à ses périls, risques et
fortune" (het is een natuurrecht om
zich zowel van het woord als van
zijn pen te bedienen, met alle
gevaren, risico's of voorspoed van
dien)

Dat debat sleept al tientallen jaren
aan, en wordt geïllustreerd door
een hele reeks ophefmakende
affaires.

Op het eerste gezicht was het niet
duidelijk waarom er zonodig een
wetgeving moest komen,
aangezien de vrijheid van
meningsuiting beschermd wordt
door de rechtspraak van het
Europees Hof. Zoals blijkt uit de
interpretatie van artikel 10 van het
EVRM door het Hof, is de vrijheid
van meningsuiting een
basisgegeven in een demo-
cratische maatschappij. Die
fundamentele vrijheid wordt enkel
beperkt door de dwingende sociale
behoefte, en daarover kunnen de
nationale overheden vrij oordelen.

De Raad van State die in 1987
nog weigerachtig stond tegenover
het optreden van de wetgever,
heeft thans de noodzaak van een
wetgevend initiatief erkend. Maar
als we het advies van de Raad van
november laatsleden herlezen dan
merken we toch dat hij enige
reserves formuleert bij het feit dat
de wetgever de gerechtelijke
instanties weinig ruimte voor
interpretatie laat. De Raad van
State verwachtte dat we de
beoordelingsmarge van de
rechters zouden bevestigen, maar

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Et la Cour de n'admettre de restriction à apporter à cette liberté
fondamentale "que si la restriction est justifiée par un besoin social
impérieux". Cette appréciation du besoin social impérieux est laissée
en premier ressort à l'appréciation des autorités nationales selon la
jurisprudence de la Cour. La Cour n'a pas manqué de rappeler que la
protection des sources journalistiques est l'une des pierres angulaires
de la liberté de la presse.

L'absence d'une telle protection pourrait dissuader les sources
journalistiques d'aider la presse à informer le public sur des questions
d'intérêt général. En conséquence, la presse pourrait être moins à
même de jouer son rôle indispensable de chien de garde et son
aptitude à fournir les informations précises et fiables pourrait s'en
trouver amoindrie.

Eu égard à l'importance que revêt la protection des sources
journalistiques pour la liberté de la presse dans une société
démocratique, pareille mesure ne saurait se concilier avec l'article 10
de la Convention que si elle se justifie par un impératif prépondérant
d'intérêt public.

Et jusqu'à présent, c'était la jurisprudence de nos cours et tribunaux
qui était amenée à apprécier quelle était la portée exacte de cet
impératif prépondérant d'intérêt public. Il faut bien reconnaître, que ce
soit dans l'affaire Ernst et consorts ou l'affaire dite du "Canard
enchaîné" en France, que l'on a eu la preuve que les autorités
judiciaires avaient quelques réticences à prendre toute la mesure de
la portée de la jurisprudence de la Cour européenne. D'où la
nécessité de légiférer.

Là où, on le rappelait, le Conseil d'Etat en 1987 exprimait quelques
réticences pour que le législateur intervienne, aujourd'hui, le Conseil
d'Etat, dans l'avis qui a précédé l'examen de notre proposition de loi,
a reconnu la nécessité de légiférer. Mais à bien relire l'avis du Conseil
d'Etat qui nous a été donné en novembre de l'année dernière -
document parlementaire du 25 novembre 2003 -, on voit combien le
Conseil d'Etat avait encore quelques réserves à laisser au législateur
le soin de guider l'appréciation des autorités judiciaires. Je cite un bref
passage: "Au vu de l'importance de l'enjeu, le Conseil d'Etat se
demande s'il ne serait pas utile de conférer aux autorités judiciaires la
marge d'appréciation indispensable à sauvegarder, dans une société
démocratique, un juste équilibre entre toutes les valeurs qui en
constituent les fondements essentiels". En somme, le Conseil d'Etat
nous invitait à légiférer pour mieux confirmer la marge d'appréciation
des autorités judiciaires.

Il faut bien dire que nous avons fait un autre choix. Et j'ose affirmer ici,
contrairement à ce que j'ai pu lire dans des interviews de presse - et
je pense notamment aux propos, me semble-t-il trop vifs de Mme
d'Outrelepont, dans une récente interview au quotidien "Le Soir",
taxant la proposition de loi et la loi telle qu'adoptée en commission de
loi "antidémocratique" - que nous avons affaire à une véritable loi de
progrès démocratique et de protection d'une liberté fondamentale.

Deux arguments pour cela. Premièrement, tout le monde sait que les
interventions des autorités judiciaires se sont toujours faites, après la
commission d'un délit, pour connaître d'une manière ou d'une autre
l'auteur du délit qu'elles tendaient à poursuivre. Nous excluons

we hebben een andere keuze
gemaakt.

Ik zou niet willen stellen, zoals
mevrouw Doutrelepont in "Le
Soir", dat het een
antidemocratische wet is, maar
integendeel dat we hier te maken
hebben met een democratische en
vooruitstrevende wet.

Wij sluiten immers uit dat het
bronnengeheim kan worden
opgeheven in het kader van een
gerechtelijke vervolging: de
journalist zal nooit een tipgever zijn
van het gerecht, dat over andere
onderzoeksmethoden beschikt.

De enige uitzondering die wij
aanvaarden is het voorkomen van
zeer zware misdaden en
wanbedrijven.

In Portugal, Frankrijk en
Luxemburg kan het
bronnengeheim in het kader van
vervolgingen worden opgeheven,
en dit alleen al op grond van het
feit dat de staatsveiligheid wordt
bedreigd. Bovendien heeft de
rechter er een grote
beoordelingsvrijheid.

Waarom beschermt deze wet zo
angstvallig de journalist, waarom
wordt het begrip "bescherming"
uitgebreid tot diegenen die de
informatie verwerken? Omdat
vrijheid een fundamenteel
gegeven is in de democratie. Zijn
bronnen verzwijgen, ook al kan dat
in strijd zijn met andere waarden
van de samenleving, garandeert
dat de waarheid nooit wordt
verzwegen.

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

formellement que le secret des sources soit levé pour la poursuite
d'un délit après sa commission. Autrement dit, dans ce cas-là, comme
je l'ai dit en commission, le journaliste ne sera jamais un informateur
de justice. La justice a des moyens à sa disposition, de loin
supérieurs au pouvoir d'enquête d'un journaliste, pour rechercher les
auteurs des délits, même les plus graves. Les moyens d'enquête ont
d'ailleurs été renforcés. A la justice de mettre en oeuvre ces moyens
sans contraindre un journaliste à devenir un informateur de justice.

Dès lors, nous n'avons retenu la possibilité de lever le secret des
sources que pour la seule prévention de certains crimes ou délits
d'une gravité exceptionnelle.

J'avais suggéré que l'on puisse retenir certains crimes ou délits
constitutifs d'atteinte à la sécurité intérieure ou extérieure de l'Etat.
Cela a également suscité un débat par voie de presse.

J'ai rappelé nous avons supprimé cette possibilité que l'on n'a plus
poursuivi sur la base du livre II du titre 1

du Code pénal depuis la fin

des années 40 tant la plupart de ces délits et crimes sont des délits
qui couvrent des périodes de guerre ou des cas d'intelligence avec
une puissance ennemie. Il faut bien reconnaître que c'est
exceptionnel. Mais, puisque qu'il en est ainsi, on a pu le retirer.

Nous avons retenu deux hypothèses: l'atteinte grave précision utile
apportée par le président de la commission - à l'intégrité d'une
personne physique (délits sexuels, meurtres, homicides) et bien
entendu l'ensemble des crimes et délits repris à l'article 137 du Code
pénal qui aggrave les peines crimes et délits de droit commun, mais
qui sont commis avec l'intention ou dans les circonstances terroristes
décrites à l'article 137. Tels sont les seuls cas qui justifient la levée du
secret des sources et encore, dans le cas d'une instruction judiciaire
et sous certaines conditions que précise la loi.

Mme Déom, hier en commission, nous a lu et a comparé notre
proposition avec des législations en vigueur dans d'autres Etats
membres du Conseil de l'Europe. Que ceux qui critiquent notre
proposition de loi aillent lire les lois en vigueur au Portugal, en France,
au Grand-Duché de Luxembourg où la levée du secret des sources
peut se justifier non seulement à titre préventif, mais aussi pour la
poursuite de délits et au seul motif ou à la seule invocation, sans
référence à des qualifications pénales précises, de la sûreté de l'Etat,
de la prévention ou de la poursuite de certains types de délits de
manière non qualifiée et très large, finalement laissés à l'appréciation
du juge.

Nous avons fait un travail de recherche d'un juste équilibre entre une
liberté fondamentale et la protection due à la société dans certaines
circonstances.

Je conclurai en disant pourquoi il nous faut une loi finalement si
protectrice du droit des journalistes à taire leurs sources. Bien
entendu, parce que la liberté de la presse est une liberté
fondamentale en démocratie. Je relisais l'opinion du Prix Nobel
d'économie, M. Amartya Sen, publiée dans "La Libre Belgique" à
l'occasion de la journée mondiale de la liberté de la presse, le 3 mai
dernier. Je lis un bref extrait.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

"L'acquisition des valeurs fondées sur la connaissance et non sur
l'embrigadement nécessite une véritable ouverture dans la
communication et le débat. La liberté de la presse est vitale pour ce
processus. En effet, l'acquisition de valeurs est un processus
interactif, et la presse joue un rôle majeur en favorisant ces
interactions. De nouvelles normes et priorités émergent à travers le
débat public et c'est à travers la discussion publique, là aussi, que se
propagent les nouvelles normes dans les différentes régions. Et
pourtant, les politiques de censure tentent de nous isoler les uns des
autres. Cette répression appauvrit nos existences, limite nos
connaissances, détruit notre humanité et affecte notre capacité à
apprendre les uns des autres".

Alors oui, la liberté de la presse mérite d'être protégée. Cette liberté
impose, bien entendu, la responsabilité de ceux qui en bénéficient.
Nous avons voulu qu'en bénéficient, dans le respect de l'article de la
Constitution qui garantit la liberté de la presse, pas uniquement les
seuls journalistes professionnels, nous avons voulu que cette liberté
bénéficie à tous ceux qui traitent l'information. Et la doctrine nous
rejoint aussi dans ce sens. Nous l'avons voulu parce que taire ses
sources d'information, même si c'est dérogatoire à d'autres valeurs de
la société, permet, en tout cas, que la vérité ne soit jamais tue.

Le président: Quelqu'un demande-t-il encore la parole? (Non)
Vraagt nog iemand het woord? (Nee)

La discussion générale est close.
De algemene bespreking is gesloten.

Discussion des articles
Bespreking van de artikelen

Nous passons à la discussion des articles. Le texte adopté par la commission sert de base à la discussion.
(Rgt 85, 4) (24/16)
Wij vatten de bespreking van de artikelen aan. De door de commissie aangenomen tekst geldt als basis
voor de bespreking. (Rgt 85, 4) (24/16)

L'intitulé a été modifié par la commission en "proposition de loi accordant aux journalistes le droit de taire
leurs sources d'information".
Het opschrift werd door de commissie gewijzigd in "wetsvoorstel tot toekenning aan de journalisten van het
recht om hun informatiebronnen te verzwijgen".

La proposition de loi compte 6 articles.
Het wetsvoorstel telt 6 artikelen.

Aucun amendement n'a été déposé.
Er werden geen amendementen ingediend.

Les articles 1 à 6 sont adoptés article par article.
De artikelen 1 tot 6 worden artikel per artikel aangenomen.

La discussion des articles est close. Le vote sur l'ensemble aura lieu ultérieurement.
De bespreking van de artikelen is gesloten. De stemming over het geheel zal later plaatsvinden.

Révision de la Constitution
Herziening van de Grondwet

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

02 Proposition de révision de l'intitulé du titre III, chapitre IV, section Ière, sous-section Ière de la

Constitution (865/1-5)

02 Voorstel tot herziening van het opschrift van titel III, hoofdstuk IV, afdeling I, onderafdeling I, van de

Grondwet (865/1-5)

(Déposée par / Ingediend door: Herman De Croo)

Discussion de l'article unique
Bespreking van het enig artikel

Conformément à l'article 85, alinéa 4 du Règlement, le texte adopté par la commission sert de base à la
discussion de l'article unique. (865/5)
Overeenkomstig artikel 85, alinea 4 van het Reglement, wordt de door de commissie aangenomen tekst als
basis voor de bespreking van het enig artikel genomen. (865/5)

La discussion de l'article unique est ouverte.
De bespreking van het enig artikel is geopend.

02.01 Walter Muls, rapporteur: Mijnheer de voorzitter, een

wetsvoorstel tot herziening van de Grondwet dat van de voorzitter van
de Kamer zelf komt, behoeft toch wel enige uitleg.

Uw commissie voor de Herziening van de Grondwet en de
Hervorming van de Instellingen heeft twee vergaderingen
gespendeerd aan uw voorstel tot herziening van het opschrift van titel
III, hoofdstuk IV, afdeling I, onderafdeling I van de Grondwet. Wat
betreft de herziening van dat opschrift heeft uw commissie op 30
maart en 20 april vergaderd. De commissie heeft met unanimiteit
beslist om een aantal bijlagen bij het verslag te voegen, met name
een nota van de juridische dienst, een brief van vice-eerste minister
en minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael en een brief van
de heer Norbert De Batselier, voorzitter van de Vlaamse Raad.

Bij de inleiding heeft de indiener van het voorstel erop gewezen dat
het voorstel er eigenlijk gekomen is op verzoek van de voorzitters van
de zeven parlementaire assemblees op gewest- en
gemeenschapsniveau waarbij de vraag werd gesteld om
respectievelijk de term gemeenschapsparlement en gewestparlement
te gebruiken, omdat in de praktijk immers de benaming parlement in
de mond werd genomen ten koste van de benaming raad.

Op verzoek van de commissie heeft de juridische dienst nadien een
nota opgesteld inzake de eventuele gevolgen van de goedkeuring van
een dergelijk voorstel voor de Brusselse Hoofdstedelijke Raad.
Belangrijk daarbij is dat de conclusie van die nota van de juridische
dienst luidt dat de voorgestelde wijziging van geen invloed zal zijn op
de specifieke plaats die de Brusselse Hoofdstedelijke Raad
momenteel inneemt in het Belgische institutionele bouwwerk.

Bij de bespreking heeft de heer Bart Laeremans namens het Vlaams
Blok gezegd geen bezwaar te hebben tegen het feit dat de Vlaamse
Raad voortaan Vlaams Parlement zal heten, maar dat hij wel
problemen had wat de specifieke Brusselse Hoofdstedelijke Raad
betreft. De heer Laeremans heeft erop gewezen dat de juridische
dienst in zijn nota eveneens tot de bevinding komt dat het ter
bespreking voorliggende voorstel tot wijziging van de benaming van
toepassing is op het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en dat het
trouwens volkomen correct is dat de verandering van de benaming

02.01 Walter Muls, rapporteur:

Cette proposition de révision de la
Constitution émane du président
de la Chambre en personne. Il
s'agit de la modification d'un
intitulé dans la Constitution, à
savoir le remplacement du terme
"Conseil" par "Parlement" pour
désigner les assemblées des
Régions et des Communautés. La
modification fait l'objet de
plusieurs annexes.

Dans l'introduction, le président a
souligné que la modification a été
proposée à la demande des
présidents des sept assemblées.

A la demande de la commission,
le service juridique a rédigé une
note dont il ressort que la
modification proposée n'a aucune
influence sur la place du Conseil
de la Région de Bruxelles-Capitale
dans le cadre institutionnel belge.
M. Laeremans a soulevé un
problème à cet égard car si la
modification du nom n'a aucune
portée juridique, elle revêt
toutefois une valeur symbolique. A
son estime, l'égalité entre les trois
Régions serait ainsi suggérée, ce
qui influerait à son tour
indirectement sur les compé-
tences et sur le poids du Conseil
de la Région de Bruxelles-
Capitale. M. Laeremans estime
qu'une inégalité est créée car les
Francophones peuvent inscrire 72
candidats sur leurs listes, contre

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

raad in parlement strikt genomen in het geheel geen juridische
consequenties heeft. Uit politiek oogpunt zou de naamswijziging
daarentegen bijzonder symbolisch zijn, omdat ze aangeeft dat de
gelijkwaardigheid van de drie Gewesten zou worden erkend. Voor de
spreker is het duidelijk dat de naamsverandering een directe invloed
zal hebben op de draagwijdte van de bevoegdheden van de diverse
raden en op het juridische gewicht van de door die raden
uitgevaardigde rechtsregels. Ter illustratie heeft de spreker dan
verwezen naar onder andere de kiesresultaten in Brussel en de
kiesresultaten van 1995 vergeleken met die van eerdere stemmingen.
Daaruit blijkt dat men van 17,5% Vlaamse kiezers teruggevallen is tot
12,5% Vlaamse kiezers.

Spreker heeft er ten slotte op gewezen dat er zijns inziens toch wel
een zekere ongelijkheid is en een probleem, in die mate dat de
Vlamingen in Brussel slechts lijsten kunnen voorstellen met 17
kandidaten, terwijl de Franstaligen 72 kandidaten op hun lijsten
kunnen zetten en laten verkiezen.

Namens VLD heeft de heer Borginon daarop gerepliceerd en erop
gewezen dat de maatregel die beoogt 17 zetels te waarborgen voor
de Nederlandstaligen in de Brusselse Hoofdstedelijke Raad weliswaar
ongewenste neveneffecten kan hebben, maar in de eerste plaats een
heel doeltreffend beschermingsmechanisme is ten aanzien van de
daling van het aantal stemmen voor de Nederlandstalige lijsten.
Volgens dezelfde spreker moet men zich er terdege van bewust zijn
dat dit geen discussie vormt over de constitutieve autonomie, maar
dat het gaat om benamingen en niet om machten en bevoegdheden.
Voorts kan uit het voorstel niet worden opgemaakt dat de
grondwetgever het voornemen heeft dezelfde bevoegdheden te
verlenen aan de verschillende instellingen. Daarvoor zouden immers
noodzakelijkerwijze de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot
hervorming der instellingen en de bijzondere wet van 12 januari 1989
met betrekking tot de Brusselse instellingen moeten worden
gewijzigd. Tot slot heeft de heer Borginon erop gewezen dat de
Vlamingen de gewoonte hebben te spreken van het Vlaams
Parlement. Dat is dus de algemeen gangbare praktijk.

Mijnheer de voorzitter, u hebt bovendien gepreciseerd dat de
benaming Raad eigenlijk dateert uit de tijd dat de leden een dubbele
functie hadden, zijnde, enerzijds, lid van het federaal Parlement en,
anderzijds, lid van een Raad. De leden van de Vlaamse Raad hebben
in 1995 na hun verkiezing trouwens heel vlug de benaming Vlaams
Parlement aangenomen.

Namens CD&V heeft de heer Verherstraeten beklemtoond dat vele
Vlaamse politici altijd voorstander zijn geweest van een bijzonder
statuut voor Brussel. Door de benaming Parlement te hanteren voor
de drie Raden bestaat volgens hem het risico dat die benaming de
aanzet kan vormen voor een hervorming van het statuut van de
Gewesten, om ze onderling op voet van gelijkheid te plaatsen.
Dienvolgens heeft hij in de commissie amendement nr. 2 ingediend,
waarbij hij het woord "Hoofdstedelijk" wenste in te voegen tussen de
woorden "Brussels" en "Parlement".

De spreker heeft daarbij nog aangestipt dat het voorstel dat ter
bespreking en ter stemming voorligt in werkelijkheid een voortvloeisel
is van het regeerakkoord. De heer Verherstraeten heeft hierbij

17 seulement pour les
Néerlandophones.

M. Borginon a souligné qu'il
s'agissait précisément d'un
mécanisme de protection très
efficace en faveur des Flamands
de Bruxelles puisque 17 sièges au
moins étaient à présent garantis. Il
a ajouté que la discussion ne
portait pas sur l'autonomie
constitutive, mais simplement sur
un changement d'appellation. La
présente proposition n'implique
pas de redistribution des
compétences. Selon lui, la
modification ne ferait que
confirmer une situation de fait, car
la notion de "Vlaams Parlement"
est déjà largement répandue.

Le président a pour sa part attiré
l'attention sur le fait que la
dénomination "Raad" date de
l'époque où les mandataires
fédéraux siégeaient au sein de ces
conseils.

Selon M. Verherstraeten, le
changement de dénomination
implique que les trois Régions
seront traitées sur un pied
d'égalité. C'est la raison pour
laquelle il a présenté un
amendement tendant à utiliser le
terme de Parlement de la Région
de Bruxelles-Capitale. Il a par
ailleurs souligné que cette
proposition découle de l'accord de
gouvernement.

Lors de la seconde réunion,
M. Laeremans s'est interrogé sur
les raisons d'un tel empressement.
Il s'est référé au courrier du
ministre de l'Intérieur concluant à
la quasi-impossibilité matérielle et
technique d'encore modifier les
bulletins de vote et le logiciel de
vote avant les élections. Le même
orateur a en outre fait observer
que l'opération n'est pas neutre
sur le plan communautaire, dans
la mesure où elle concerne
également le Conseil de la Région
de Bruxelles-Capitale et satisferait
en premier lieu à une exigence
francophone. Or, l'exigence

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

verwezen naar de bepalingen in het regeerakkoord waardoor onder
meer de discussie over de naamswijziging zou moeten worden
gevoerd in het forum.

Op de tweede vergadering die aan dit onderwerp gewijd was, kwam
onder meer de vraag van de heer Laeremans naar het waarom van
de spoedbehandeling van de zaak naar voor, temeer daar de
commissie op dat ogenblik kennis kreeg van een brief van de vice-
eerste minister, de minister van Binnenlandse Zaken. Hierin werd
duidelijk gemaakt dat niettegenstaande het tot een stemming zou
kunnen komen, het technisch praktisch onmogelijk was om dit nog
voor de verkiezingen te wijzigen zodat op de stembrieven de
Parlementen vermeld zouden worden in plaats van de raden.

Volgens dezelfde spreker was het voorstel op communautair vlak niet
neutraal omdat het ook het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreft en
er dus in eerst instantie tegemoet gekomen zou worden aan de
Franstalige eisen. Voor deze spreker staat daar de splitsing van het
kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde tegenover wat voor de
Nederlandstaligen absoluut noodzakelijk is, doch steeds wordt
uitgesteld.

Mijnheer de voorzitter, u heeft uit de brief van de vice-eerste minister
afgeleid dat de voorgestelde wijzigingen niet voor de verkiezingen
zullen kunnen worden doorgevoerd, maar dat het mogelijk is gunstig
te beschikken op een eenparig verzoek van de Conferentie van
voorzitters van de zeven parlementaire assemblees van de Gewesten
en Gemeenschappen.

Mijnheer Bourgeois van de NV-A betreurde dat diverse hervormingen,
zoals bijvoorbeeld de anti-tabakswet en de wapenwet die de belangen
van de Franstaligen behartigen, steeds worden doorgevoerd, terwijl
andere, voor de Nederlandstaligen zeer belangrijke hervormingen
zoals de kwestie van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde
naar het forum worden doorverwezen.

De spreker heeft tevens gezegd dat de eigenheid van Brussel niet uit
het oog mag worden verloren en dat de terminologie derhalve niet
moet worden gewijzigd. De heer Bourgeois heeft daarop twee
amendementen ingediend, het ene in hoofdorde en het andere in
subsidiaire orde.

De heer Van der Maelen heeft namens de sp.a onderstreept dat zijn
partij aan alle institutionele hervormingen in de loop der jaren heeft
deelgenomen. Hij zei daarbij dat ze een bijdrage heeft geleverd tot het
omvormen van een unitaire staat tot een federale staat en dat het
Bureau van het Vlaams Parlement eenparig op het Vlaams Blok na
de wens heeft geformuleerd om de term parlement te kunnen
hanteren. Het ontgaat hem dan ook waarom men nog langer zou
aarzelen om het voorstel goed te keuren. Ook deze spreker heeft
benadrukt dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest niet exact dezelfde
bevoegdheden heeft als de overige Gewesten en zijn besluiten niet bij
decreet neemt.

De heer Maingain heeft namens de MR gesteld dat het beleidsmatig
enigszins opmerkelijk zou zijn dat men weigert het woord parlement in
te voeren, terwijl de verschillende gewest- en gemeenschapsraden
terzake een eenparig verzoek hebben ingediend. Hij stelde bovendien

flamande de scinder Bruxelles-
Hal-Vilvorde est sans cesse
reportée.

Le président a déduit du courrier
du ministre de l'Intérieur que les
dispositions proposées ne peuvent
être mises en oeuvre avant les
élections mais qu'il est possible de
prendre une décision favorable à
la demande unanime de la
Conférence des présidents des
sept assemblées.

M. Bourgeois a déploré que toutes
les réformes qui profitent aux
francophones soient mises en
oeuvre immédiatement, alors que
les exigences flamandes sont
renvoyées au Forum. Il a présenté
deux amendements.

M. Van der Maelen a rappelé que
son parti a été associé à toutes les
réformes institutionnelles et a
contribué à la transformation de la
Belgique d'un Etat unitaire en un
Etat fédéral. Le bureau du
Parlement flamand a exprimé à
l'unanimité à l'exception du
Vlaams Blok son souhait
d'utiliser le terme `parlement'.
Pourquoi hésiter dès lors à
approuver cette proposition, dit
M. Van der Maelen, soulignant que
la Région de Bruxelles-Capitale
n'a pas les mêmes compétences
que les autres Régions: elle ne
prend pas de décisions par décret.

M. Maingain ne comprenait pas
pourquoi on refuserait d'introduire
la dénomination de `parlement',
alors que tous les conseils
régionaux et communautaires en
ont fait la demande unanime.
Après tout, le terme `exécutif' a été
modifié en `gouvernement' sans
problème. Enfin, il a souligné lui
aussi qu'il s'agit d'un simple
changement de dénomination.

J'ai constaté, en tant que
rapporteur, que le Vlaams Blok
avait approuvé le changement de
nom au Conseil flamand avant les
vacances de Pâques, mais qu'il
est revenu sur sa position. Il en

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

dat de wijziging van de benaming executieve in regering geen enkel
probleem heeft gevormd. Hij heeft hierbij ook nog een lezing gegeven
van de artikelen 3, 39 en 115 §2 van de Grondwet. Ten slotte heeft hij
ook gewezen op het feit dat het gaat om een loutere wijziging van
benaming.

Mijnheer de voorzitter, ik was rapporteur en stelde vast dat het
Vlaams Blok in de Vlaamse Raad de naamswijziging vóór het
paasreces steunde en dat dat momenteel niet langer het geval is.
Daaruit blijkt duidelijk dat de leden van de Vlaamse Raad weten dat
dit voorstel zowel de Vlaamse Raad als de andere Raden beoogt. Het
beoogt dus ook de Raad van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De heer Bultinck heeft zich aangesloten bij de vraag van de heer
Laeremans waarom de naamswijziging niet kan worden gekoppeld
aan het vraagstuk van de splitsing van het kiesarrondissement
Brussel-Halle-Vilvoorde.

Tenslotte heeft de heer Courtois zijn ongenoegen geuit. Hij stelde dat
hij niet begrijpt waarom het debat aansleept, terwijl iedereen weet dat
die naamsverandering geen enkel gevolg zal hebben voor de
bevoegdheden van de verschillende Gewesten. Ten slotte verzette hij
zich ertegen dat hij als Brusselaar altijd als een inwoner van een
tweederangszone wordt beschouwd.

De stemmingen hebben ertoe geleid dat amendement 1 verworpen
werd met 10 tegen 2 stemmen en 1 onthouding en dat amendement 2
werd verworpen met 8 tegen 3 stemmen en 2 onthoudingen.

Mijnheer de voorzitter, tot zover mijn verslag en met uw goedkeuren
geef ik nu meteen ook het standpunt van sp.a-spirit aan onze
Assemblee.

Geachte collega's, uit de hele discussie en in de commissie is
gebleken dat unanimiteit bestaat op alle banken over het feit dat de
goedkeuring van de wijziging van een titel in de Grondwet geen jota,
geen letter verandert aan de bevoegdheden van de verschillende
raden en van de verschillende parlementen.

Sp.a-spirit zal het voorstel goedkeuren. Wij zijn van oordeel dat het
een legitieme eis is van onze collega's uit het Vlaams Parlement en
uit de andere parlementen. Zij noemen zichzelf parlementen en wij
vinden dat zij dat recht hebben. Zij hebben die vraag unaniem gesteld
vanuit de zeven assemblees, en de voorzitter van de Kamer is daarop
ingegaan.

Nadien hebben zij, met kennis van zaken, die vraag een tweede maal
dringend gesteld. Met "met kennis van zaken" bedoel ik dat zij kennis
hadden van de nota van de juridische diensten en van de nota van de
minister van Binnenlandse Zaken. Bovendien wisten zij dat het ging
over alle raden in dit land. Zij hebben met kennis van zaken hun vraag
herhaald. Wij hebben ze met kennis van zaken besproken.

Wij hebben dit met kennis van zaken in de commissie goedgekeurd,
wetende dat aan de bevoegdheid van de Raden die wij Parlementen
wensen te noemen, niets wordt gewijzigd. Over dit punt, ik herhaal
het, zijn wij het allemaal eens. Om die reden zal spirit dan ook het
voorstel goedkeuren.

ressort clairement que les
membres de ce Conseil savent
que la proposition vise tant le
Conseil flamand que les autres
conseils, y compris celui de la
Région de Bruxelles-Capitale.
M. Bultinck s'est rallié à la
demande de M. Laeremans de lier
le changement de nom à la
scission de Bruxelles-Hal-Vilvorde.

M. Courtois a laissé entendre qu'il
ne comprenait pas pourquoi le
débat perdurait, alors que chacun
sait que la modification de
l'appellation n'a aucune implication
pour les compétences des
Régions. Il s'opposait au fait d'être
considéré, en tant que Bruxellois,
comme un habitant de seconde
zone.

L'amendement n° 1 a été rejeté
par 10 voix contre 2 et une
abstention ; l'amendement n° 2 a
été rejeté par 8 voix contre 3 et 2
abstentions.

Chacun s'est accordé pour dire
que le changement d'appellation
ne modifie en rien les
compétences des différents
conseils. Mon groupe votera en
faveur de cette proposition, qui
traduit une exigence légitime de
nos collègues du Parlement
flamand et des autres
assemblées. Ils ont formulé leur
demande en connaissance de
cause et c'est en connaissance de
cause que nous l'avons examinée
et acceptée en commission.

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

De voorzitter: Dank u voor uw verslag, mijnheer Muls.

02.02 Servais Verherstraeten (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik

dank de heer Muls voor zijn verslag. Ik kan de collega's geruststellen,
ik zal kort zijn.

Ik meen dat dit voorstel niet zo onschuldig is als het lijkt. Het gaat
inderdaad slechts om de wijziging van een opschrift, maar dat staat
wel voor het evenwicht waarop onze federale Staat is gebouwd. Het
gaat voornamelijk om het derde Gewest in ons land, het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, het artikel 3 van onze Grondwet. Het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest wordt in de Grondwet ook in verschillende
andere artikels benoemd als Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In die
artikels wordt eigenlijk expliciet verwezen naar de hoofdstedelijke
functie van dit Gewest. Dit Gewest is echter geen Gewest als de twee
andere.

Is de Grondwet dan niet coherent? Jawel, de Grondwet is wel
coherent. Het bewuste artikel 3 van de Grondwet - het vroegere
artikel 107 quator - is eigenlijk gemaakt voor de bijzondere Brussel-
wet. Die bijzondere Brussel-wet heeft zeer specifiek verwezen naar de
hoofdstedelijke functie, ook in de terminologie Hoofdstedelijk Gewest,
Hoofdstedelijke Raad, Hoofdstedelijke Regering.

De term hoofdstedelijk is hier cruciaal omdat het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest niet is zoals het Vlaams en het Waals Gewest.
Het mengt twee taalgroepen, twee gemeenschappen en is daar het
bindmiddel van. Ik nodig u allen uit om van Dale open te slaan waar
de term "hoofdstedelijk" wordt omschreven als "van de hoofdstad". Er
worden twee voorbeelden aangehaald, namelijk het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest en de Brusselse Hoofdstedelijke Raad. Zelfs
de Nederlanders wisten blijkbaar welke bijzondere positie het
Hoofdstedelijk Gewest inneemt.

Uiteraard hebben wij er geen enkel probleem mee dat de diverse
raden parlement worden genoemd. Dat is evident. Onze collega's in
de andere assemblees verdienen het en wij wensen het ook te
steunen, maar wij wensen toch te wijzen op de adder die in het
groene gras steekt. Ik heb terzake een amendement ingediend, dat ik
opnieuw indien, waarin ik suggereer het Brusselse Parlement het
"Brussels Hoofdstedelijk Parlement" te noemen in het licht van de
bijzondere Brussel-wet en in het licht van de diverse gewijzigde
artikelen van de Grondwet. Ik besef wel daar zijn wij het inderdaad
met zijn allen over eens dat het opschrift geen verandering van
bevoegdheden met zich brengt. Maar ik stel mij de vraag: waarom
kunnen wij dan niet, als wij het toch eens zijn dat dit Gewest een
bijzonder hoofdstedelijk karakter heeft, dat in het opschrift
vermelden?

Ik wil wat dat betreft niet zeer extreem zijn, voorzitter, collega's. Ik
steek opnieuw de hand uit naar de meerderheid, zoals ik in
commissie al deed. Laten wij het opschrift desgevallend behouden
indien het amendement van onze fractie echt onoverkomelijk is voor
de paarse meerderheid, maar laten dan alle fracties hier de politieke
garantie geven dat straks in de artikelen die te wijzigen zijn in de
Grondwet expliciet, ten eerste, bij de term "Brussels Gewest" het
woord "Hoofdstedelijk" gehandhaafd blijft, en ten tweede, dat

02.02 Servais Verherstraeten

(CD&V): La présente proposition
n'est pas aussi innocente qu'il y
paraît. De fait, il ne s'agit que de la
modification d'un intitulé, mais cet
intitulé garantit l'équilibre sur
lequel repose notre Etat fédéral.
Différents articles de la
Constitution et de la loi spéciale
relative aux institutions bruxel-
loises renvoient explicitement à la
fonction spécifique de capitale de
la Région de Bruxelles-Capitale,
qui n'est pas une Région comme
les autres. Le terme `capitale' est
essentiel car cette Région réunit
deux Communautés. Je ne
m'oppose nullement à ce que l'on
qualifie les conseils de
`parlements' mais il y a selon moi
anguille sous roche. C'est
pourquoi je représente mon
amendement visant à utiliser la
dénomination de `Parlement de la
Région de Bruxelles-Capitale' pour
Bruxelles.

Le caractère spécifique de
Bruxelles doit se refléter dans
l'intitulé. En commission, j'ai tendu
la main à la majorité: si tous les
groupes politiques étaient prêts à
donner la garantie politique que le
terme "Capitale" serait maintenu
lors des modifications futures de la
Constitution, nous étions disposés
à voter en faveur de la proposition.
Mais la majorité n'a rien voulu
savoir; aussi rejetterons-nous
cette proposition, à moins que la
majorité ne nous donne encore
satisfaction hic et nunc.

L'argument de l'urgence ne peut
plus être invoqué, maintenant que
le département de l'Intérieur a fait
savoir qu'il est impossible de
modifier encore les bulletins de
vote pour les prochaines élections.
Il n'y a aucune raison d'expédier
ce dossier, d'autant plus que
l'accord de gouvernement renvoie
la question au Forum. Pour nous,
la scission de l'arrondissement de
Bruxelles-Hal-Vilvorde est nette-

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

hetzelfde gebeurt in de bijzondere wetten en gewone wetten die
gewijzigd zullen worden. Die garantie heeft men mij in de commissie
niet gegeven. Ik heb ze nochtans expliciet gevraagd.

Mijnheer de voorzitter, collega's, in het licht daarvan kunnen wij
uiteraard het voorstel niet goedkeuren tenzij die garanties hic et nunc
in de plenaire vergadering nog gegeven kunnen worden.

Mijnheer de voorzitters, collega's, waarom is het dringend? Het
argument om het snelsnel te doen was dat het nog snel op de
stembiljetten en op de computerschermen zou komen voor de
verkiezingen van 13 juni. De minister van Binnenlandse Zaken heeft
gezegd dat dit zelfs na die goedkeuring praktisch onmogelijk zou zijn.
Gevolg: het heeft geen zin meer het voor 13 juni te doen. Waarom
kan een wijziging dan niet uitgesteld worden? Dan kunnen wij rond de
tafel zitten en daarover afspraken maken. Ik doe het aanbod. Ik heb
dat concrete voorstel gedaan. Waarom moet het hooghartig
afgewezen worden? Wat is er nu nog hoogdringend aan, zeker in het
licht van het feit dat het in het regeerakkoord naar het forum was
verwezen?

Dan lijken andere punten mij dringender. Dan lijkt mij bijvoorbeeld de
splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde veel
dringender. Het blijkt heel dringend te zijn, wanneer wij het Belga-
bericht van vanmiddag lezen. De VLD-collega's roepen op tot een
betoging en eisen dat het besproken wordt na het forum en dat, als er
obstructie is, de wetsvoorstellen opnieuw besproken worden. Wel, zij
mogen besproken worden: hier, vandaag, in onze assemblee.

ment plus urgente.

Si on rejette ma proposition, c'est
une tradition violette dans le
domaine communautaire qui sera
respectée, une tradition qui veut
que tout dossier sensible soit
approuvé par une majorité dans le
sud du pays.

02.03 Bart Laeremans (VLAAMS BLOK): (...)

De voorzitter: Mijnheer Laeremans, u krijgt straks het woord. Het was hier zo rustig. Laat dit onweertje
voorbijtrekken. U hebt het woord, mijnheer Verherstraeten.

02.04 Servais Verherstraeten (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik wil

uw voorstel inzake een nieuw opschrift geen oneer aandoen. Ik zou
niet durven. Ik wens echter te wijzen op het belang van het ene ten
opzichte van het andere. Voor CD&V - samen met de VLD als ik
Belga mag geloven - is de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde
belangrijker en moet ze sneller behandeld worden dan dit.

Ik reik nogmaals de hand om over dit voorstel en de suggesties die ik
terzake heb gedaan een politiek akkoord te bereiken. Op die
voorwaarde zal CD&V dit voorstel steunen. In het andere geval, ook
goed. We zullen het als goede democraten aanvaarden en ons bij de
stemming onthouden. Weet echter, collega's, dat op die manier een
goede paarse traditie onderhouden wordt. Een goede paarse traditie
inzake communautaire aangelegenheden is dat elk communautair
gevoelig dossier dat tijdens de geschiedenis van paars in dit halfrond
de revue is gepasseerd, unaniem werd goedgekeurd door de
collega's uit het Zuiden van het land. Sint-Elooi, Lambermont,
wapenwet, migrantenstemrecht en nog eens dit! Proficiat, Vlaamse
paarselingen!

De voorzitter: Collega's, ik merk dat de heer Maingain niet aanwezig is in het halfrond. Ik zal hem laten
roepen. Ik geef het woord aan de heer Borginon.

02.05 Alfons Borginon (VLD): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de 02.05 Alfons Borginon (VLD):

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

minister, collega's, laat ik misschien proberen terug te keren naar de
ware reden waarom dit voorstel vandaag wordt besproken. De ware
reden is eigenlijk heel eenvoudig. Er is al lang een vraag van de
parlementsleden in de diverse parlementaire vergaderingen waarvoor
wij op 13 juni allen mogen gaan kiezen, om niet alleen de facto men
spreekt al over het Vlaams Parlement en men noemt zich voorzitter
van het Vlaams Parlement maar ook de jure die termen te kunnen
gebruiken. Dat is een vraag die meen ik door alle Vlaamse
partijen in het Vlaams Parlement wordt gesteund. Naar aanleiding van
de besprekingen in de commissie voor de Herziening van de
Grondwet is zelfs een persbericht rondgedeeld van het uitgebreid
bureau van het Vlaams Parlement dat ertoe oproept om die
voorstellen ook effectief goed te keuren. Het is niet de grond van de
zaak of dit dringend of superdringend is of dat het nog even moet
worden uitgesteld. Er is de reële vraag, die reële vraag is erg oud en
indien wij ervoor willen zorgen dat onze nieuw gekozen collega's na
13 juni vanaf het eerste moment zitting kunnen hebben in een echt
parlement, dan moeten wij dit ook zo snel mogelijk wettelijk mogelijk
maken.

Het pad om dat wettelijk mogelijk te maken, is niet zo'n eenvoudig
pad. Wat hier vandaag voorligt, is eigenlijk alleen een wijziging van
een titel in de Grondwet, maar daarmee is de kous niet af. Collega
Verherstraeten heeft daar al op gewezen. Nadien moeten wij een
tamelijk bijzondere procedure gebruiken, met name de wijziging van
de Grondwet via artikel 198, zijnde een wijziging van niet voor
herziening vatbare artikelen op grond van louter terminologische
aspecten. Daarvoor moet na de goedkeuring van deze tekst ook iets
worden ingediend. Pas nadien kan men de bijzondere wetten terzake,
en met name de bijzondere Brussel-wet, aanpassen.

Wat doen wij met deze tekst? Wij schrijven eigenlijk in plaats van
"raden" het woord "parlementen".

Als wij nu een correcte toepassing maken daarmee wil ik ook
antwoorden op de uitdrukkelijke vragen die collega Verherstraeten mij
gesteld heeft van artikel 198 van de Grondwet en op basis van
terminologische wijzigingen in de Grondwet andere artikelen
aanpassen, dan hebben wij als Grondwetgever die daarvan gebruik
maakt, geen andere bevoegdheid dan het woord "Raad" op de
verschillende plaatsen in de Grondwet te vervangen door het woord
"Parlement".

Ik heb begrepen, mijnheer de voorzitter, dat er al een ontwerp van
tekst circuleert, gelezen door de Conferentie van voorzitters van de
verschillende parlementen, waarbij de wijziging van artikel 198 wordt
mogelijk gemaakt en waarin die logica wordt doorgetrokken. Met
andere woorden, de volgende stap in deze procedure zal zijn dat wij
bijvoorbeeld voor het artikel 136 van de Grondwet bijzondere
bepalingen met betrekking tot de gewestbevoegdheden, toepassing
makend over Brussel in plaats van wat er nu staat, te weten "er
bestaan taalgroepen in de Raad van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest", zullen moeten inschrijven: er bestaan taalgroepen in het
Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Wij zullen als
Grondwetgever, gebruik makend van onze bevoegdheid bepaald in
artikel 198, niet de mogelijkheid hebben om het begrip
"hoofdstedelijk" te schrappen. Trouwens, als u de bijzondere
Brusselwet er nog eens op naleest, dan zult u vaststellen dat men

La proposition de loi qui est
examinée aujourd'hui vise à
permettre l'utilisation de jure de la
dénomination "Vlaams Parlement",
de facto en usage depuis belle
lurette. Elle est soutenue par
l'ensemble des partis flamands et
traduit une demande explicite du
Bureau élargi du Parlement
flamand. Peu importe que la
proposition revête ou non un
caractère d'urgence. Nous devons
régler la situation dans les plus
brefs délais, mais la modification
d'un titre de la Constitution n'est
pas tout. En vertu de l'article 198
de la Constitution, d'autres textes
doivent également être adaptés à
la nouvelle terminologie. Notre
compétence ne va pas au-delà de
l'adaptation de la terminologie.
Nous ne pouvons donc pas
supprimer le terme `Capitale' dans
la dénomination "Région de
Bruxelles-Capitale". Il s'agit en
l'espèce d'un simple changement
de nom et non d'une modification
des compétences ou de quoi que
ce soit d'autre.

Il est simpliste de qualifier de
`mauvais Flamand' faisant des
concessions aux francophones
quiconque apporte le moindre
changement à Bruxelles-Capitale.
Une bonne administration à
Bruxelles exige toujours de prévoir
des garanties pour la minorité
flamande alors que, dans le même
temps, tous les Bruxellois doivent
pouvoir vivre dans une démocratie
digne de ce nom. Si Bruxelles était
absorbée par la Flandre, 15% de
francophones siègeraient
subitement au Parlement flamand
et nous créerions de nouveau un
petit bout de Belgique unitaire.
Nous nous efforçons de gouverner
correctement et de préserver la
démocratie.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

daar ook een pirouette moet maken om een juiste formulering te
vinden. Daarin staat, in artikel 2 of artikel 3: "Het Brussels Gewest,
hierna genoemd het Brussels Hoofdstedelijk Gewest...". Verder wordt
steeds het woord "hoofdstedelijk" gebruikt. Het is geenszins de
intentie van mijn fractie om aan dat gebruik iets te veranderen. Dit is
een terminologische wijziging die het mogelijk maakt om in de
toekomst inderdaad echt "Vlaams Parlement" te kunnen gebruiken en
die geen afbreuk doet aan het aspect "hoofdstedelijk" van de
Brusselse parlementaire vergadering.

Hoewel ik veel begrip heb voor uw argumenten en het in zeer grote
mate eens ben met de teneur en de achtergrond ervan, meen ik dat
wij door het amendement dat u voorstelt niet goed te keuren en die
bepalingen niet zouden opnemen in de tekst, precies de omgekeerde
indruk zou kunnen gewekt worden dat wij als Grondwetgever het
tegenovergestelde zouden stellen van wat ik hier probeer uit te
leggen.

Ik denk dus dat het duidelijk is dat het de bedoeling is om het woord
"Hoofdstedelijk" te laten staan en het woord "Raad" te vervangen door
"Parlement" in de verschillende teksten die nog gewijzigd moeten
worden.

Mijn tweede bedenking is de volgende. Ik wil dat toch nog eens
herhalen. Het werd hier al gezegd, maar het is belangrijk als we over
Brussel spreken. Het gaat hier louter en alleen over de wijziging van
een benaming. Het gaat niet over de wijziging van bevoegdheden, niet
over een wijziging van de interne structuur, niet over een wijziging van
de rechtskracht van de normen. Het is een terminologische
aanpassing. Indien eender wie, eender welke politieke groep in de
toekomst ervoor wil zorgen dat het Vlaams Parlement ook
daadwerkelijk een Vlaams parlement kan zijn de jure, dan zal men
exact hetzelfde moeten doen als wat vandaag voorligt.

Mijn derde bedenking is de volgende.

Mijnheer Laeremans, ik zou die bedenking liever formuleren nadat u
aan het woord zou zijn gekomen, maar ik twijfel er niet aan dat u
vanop deze tribune een tamelijk gelijklopende uiteenzetting zult geven
als datgene wat u over die materie in dit debat en andere debatten al
in de commissie hebt gezegd.

Ik wil toch nog eens beklemtonen dat men zich altijd in een zeer
gemakkelijke positie kan nestelen door het volgende te doen: eender
wie die eender wat verandert dat te maken heeft of ook maar
enigszins een repercussie kan hebben op de hoofdstad van dit land
en de negentien gemeenten in Brussel, moet per definitie verdacht
gemaakt worden, moet per definitie verweten worden dat hij geen
goede Vlaming is en dingen verkoopt, dat hij een aantal toegevingen
doet. Daartegenover staat dat eender wie die ooit probeerde tot
compromissen en teksten te komen die een goed bestuur van Brussel
mogelijk maken, heeft altijd drie verschillende dingen in evenwicht
moeten brengen.

Er is een probleem van de Vlamingen in Brussel. Er woont namelijk
een numerieke minderheid aan Vlamingen in de negentien
gemeenten in Brussel. Als wij bevoegdheden geven aan het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, moeten we altijd waarborgen inbouwen voor

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

de Vlamingen.

Er zijn nog twee andere problemen.

Er is het probleem van het democratisch feit in Brussel, waarbij er
altijd, in eender welk model dat wordt ontworpen, zorg voor zal
moeten worden gedragen dat alle inwoners van Brussel, op alle
bestaande bevoegdheidsterreinen, op een volwaardige manier in
democratie leven.

Er is een derde element dat altijd in de discussie moet worden
betrokken. Dat is het gegeven dat gemakshalve, vanuit een van de
twee vorige oplossingen bijvoorbeeld de bescherming van de
belangen van de Vlamingen in Brussel de oplossing naar voren kan
worden gebracht om Brussel integraal bij Vlaanderen te voegen. Zo
zou het probleem opgelost zijn. Wat dat terrein betreft, moet men er
bij zulke pistes altijd rekening mee houden dat men terechtkomt in
een Vlaams Parlement waar 15% van de parlementsleden Franstalig
zullen zijn. Op dat moment zullen zij ook een belangrijke politieke
machtspositie verwerven. In plaats van autonomie voor de Vlamingen
is er dan een systeem gecreëerd waarbij op Vlaams niveau een klein,
oud, unitair België werd gecreëerd.

Ik heb tot nu toe van niemand van uw fractie en politieke groep enige
overtuigende argumentatie gehoord over de manier waarop u denkt
de verschillende componenten van het probleem van Brussel in
evenwicht te brengen op een manier die een democratie waardig is.

Als wij dus in concreto in dit dossier eigenlijk alleen maar overgaan tot
een terminologische wijziging, die we in eerste instantie doen, niet
omdat ze in Brussel zou worden gevraagd, maar omdat het Vlaams
Parlement ze al jaren vraagt, dan doen wij niets anders dan op een
fatsoenlijke manier proberen te besturen, met inachtneming van alle
belangen die terzake gelden.

02.06 Bart Laeremans (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter,

mevrouw de minister, collega's, wij zijn verontwaardigd en wij zijn
beschaamd. We zijn verontwaardigd omdat deze belangrijke
wetswijziging zomaar kan worden doorgevoerd, zonder
noemenswaardige publieke belangstelling. Het gaat nochtans niet om
zomaar wat symboliek.

Sp.a-fractieleider Van der Maelen, die net is buitengegaan, heeft in
alle eerlijkheid op het grote belang van deze grondwetswijziging
gewezen. Hij nam zelfs het woord historisch in de mond. Hij sprak van
een achtste fase in de staatshervorming. De wijziging van de
benaming "Raad" in "Parlement" is inderdaad belangrijk. Nog veel
belangrijker en veel verstrekkender is echter dat het duidelijke
onderscheid dat vandaag bestaat tussen de raden van Vlaanderen en
Wallonië enerzijds en Brussel anderzijds in één slag wordt
weggeveegd.

In 1988 zijn over dit onderscheid heroïsche discussies gevoerd. Met
handen en voeten heeft Vic Anciaux toen aan de goegemeente
bezworen dat Brussel geen volwaardig derde Gewest werd, dat
Brussel een ander soort bevoegdheden kreeg, met een andere
rechtskracht en dat Brussel vooral de hoofdstad van het land zou
blijven en dus niet op dezelfde hoogte kwam te staan als Vlaanderen

02.06 Bart Laeremans (VLAAMS

BLOK): Nous sommes indignés et
choqués. Cette révision de la
Constitution est menée en
l'absence de tout intérêt parmi la
population. Il s'agit pourtant d'un
point important. M. Van der
Maelen a même parlé de la
huitième phase de la réforme de
l'Etat. La différence entre le
Conseil flamand et les parlements
francophones est effacée d'un
seul trait de plume. Il avait été dit
que jamais Bruxelles ne
deviendrait une troisième région à
part entière et ne serait placée sur
le même pied que les Régions
flamande et wallonne. Avec la
réforme de l'Etat de 1988, les
Flamands de Bruxelles ont été
livrés à la majorité francophone.
Nous nous en sommes indignés,
mais on nous a traités de

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

en Wallonië. Dat moest bewezen worden met de namen die het kind
toen kreeg: Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Brusselse
Hoofdstedelijke Raad.

Het Vlaams Blok was de enige partij die toen gewaarschuwd heeft en
zich met alle macht verzet heeft tegen deze staatshervorming, niet
alleen en zelfs niet hoofdzakelijk vanwege de betonnering van de
faciliteiten, maar vooral vanwege de drieledigheid die toen tot stand
werd gebracht. De staatshervorming van 1988 kwam neer op het
wegwerken van Brussel uit Vlaanderen, op het uitleveren van de
Brusselse Vlamingen aan een overweldigende anti-Vlaamse
meerderheid, zonder afdoende bescherming.

Wij hebben gewaarschuwd voor deze regeling voor de Vlamingen in
Brussel, maar werden weggehoond als defaitisten. Vandaag blijkt dat
het Vlaams Blok overschot van gelijk had. De macht van de
Vlamingen in Brussel is haast verwaarloosbaar. We hebben zelfs
geen gewaarborgde aanwezigheid in de gemeenten; de taalwetgeving
wordt op alle mogelijke manieren uitgehold in ziekenhuizen, OCMW's,
gemeentehuizen, metrostations, nu ook bij de politie. De dubbele
meerderheid is onderuitgehaald en de Vlamingen blijven mede ten
gevolge van hun zwakke positie Brussel in sneltempo verlaten.

We hebben dus gelijk gekregen en vandaag wordt de kroon op het
werk gezet: Brussel wordt nu ook in naam een volwaardig derde
gewest. Het Parlement, het belangrijkste politieke orgaan van Brussel
- dat kan niet ontkend worden -, verliest het predikaat Hoofdstedelijk.
Blijkbaar is dit maar een akkefietje, blijkbaar hoeft daarover niet
bericht te worden en kan dit allemaal op z'n Brussels gezegd `en
stoemelings', haast in het geniep, geregeld worden zonder dat de
media aan deze nieuwe, belangrijke Franstalige overwinning enige
aandacht schenken.

Een zeldzame uitzondering is Roger Van Houtte van Gazet van
Antwerpen die hierover schreef op 23 april - en ik zie de collega's al
smalend glimlachen. Ik citeer: "Daarmee wordt het Brussels
Parlementje op hetzelfde niveau getild als het Vlaamse en het Waalse
Parlement. Dat is nu de perfecte drieledigheid van het land, waar
lieden als Maingain zo van dromen. Brussel als volwaardig derde
gewest, hoewel dat destijds in alle toonaarden werd ontkend. Nu nog
de grenzen wat verruimen en hun droom kan helemaal in vervulling
gaan. Er is nog iets merkwaardig aan de hand, namelijk de haast
waarmee dit allemaal moet gebeuren. Nochtans, de nieuwe
benamingen kunnen niet meer gebruikt worden op de stembrieven en
op alle andere documenten voor de verkiezingen van 13 juni. Men
had dus kunnen wachten. In het regeerakkoord zouden die
benamingen pas geregeld worden in het zo bejubelde forum na de
verkiezingen. Toch was er een niet in te tomen haast. Dat is alvast
een heel andere behandeling dan de kieskring Brussel-Halle-
Vilvoorde te beurt valt. Op dat punt heeft diezelfde De Croo helemaal
geen haast" Aldus Roger Van Houtte.

Hiermee bevestigt hij wat ook wij in de commissie hebben
aangeklaagd en wat paars onmogelijk kan ontkennen. In het
regeerakkoord wordt, op bladzijde 78 van het boekje dat gedrukt is en
nadien werd rondgedeeld, de invoering van de term parlement voor
de gewest- en gemeenschapsraden voorbehouden voor het
communautaire forum. Logisch natuurlijk, want deze operatie is niet

défaitistes. Aujourd'hui, la réalité
démontre qu'il n'y a même pas de
présence flamande garantie dans
les communes bruxelloises, que
les lois linguistiques sont violées
partout, que la double majorité a
été vidée de sa substance et que
les Flamands fuient Bruxelles. De
plus, Bruxelles devient à présent
une troisième région à part
entière. Et, curieusement, Roger
Vanhoutte est le seul à y
consacrer des articles, dans
"Gazet van Antwerpen".

La hâte avec laquelle on cherche à
faire approuver cette proposition a
de quoi étonner. La scission de
Bruxelles-Hal-Vilvorde ne requiert
manifestement pas la même
célérité. L'accord de
gouvernement stipule que le
changement d'appellation sera
examiné au sein du Forum. Cette
démarche n'est pas neutre sur le
plan communautaire. Elle répond
aux exigences francophones. Il ne
s'agit pas d'un simple changement
d'appellation. L'accord de
gouvernement prévoit également
l'autonomie constitutive pour la
Région de Bruxelles-Capitale.
L'objectif est de transférer
d'importantes compétences aux
Bruxellois. Ce dossier faisait déjà
partie de l'accord sur la loi
électorale conclu sous la
législature précédente. Des
concessions ont déjà été faites.
On peut se demander pourquoi ce
changement d'appellation inter-
vient maintenant, étant donné qu'il
ne sera pas visible sur les bulletins
de vote.

Lorsque M. Borginon affirme
qu'une Flandre indépendante
compterait 15% de Bruxellois
francophones, je suis disposé à
l'accepter. (Applaudissements sur
les bancs du Vlaams Blok) Nous
sommes disposés à accepter les
15% de francophones étant
clairement entendu que Bruxelles
doit rester limitée aux 19
communes. Si tel est le cas, il n'y
aucune objection de notre part.

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

communautair neutraal, collega Borginon, en komt heel duidelijk
tegemoet aan de Franstalige eisen, aan de Franstalige wil om van
Brussel une région a part entière te maken. U zegt dat het alleen
maar de naam is. Zojuist hebt u gezegd dat het alleen de naam is en
dat er niets verandert aan de bevoegdheden. Dan moet u echter
opnieuw naar die bladzijde 78 van het regeerakkoord kijken, collega
Borginon. Wat staat daar? Niet alleen de benaming, maar ook de
constitutieve autonomie voor het Brussels Gewest. Men wil dus wel
degelijk heel belangrijke bevoegdheden overdragen aan Brussel,
waarbij de Brusselaars zelf kunnen gaan regelen wat ze gaan doen
met de macht en de positie van de Brusselse Vlamingen. Het is zelfs
niet zo dat dit virtueel is, dat het ergens in het vage hangt. Dit was al
een onderdeel van het fameuze kieswetakkoord, gesloten tijdens de
vorige regering. Die constitutieve autonomie heeft u dus al
toegegeven. U moet dus niet doen alsof er niets meer aan vasthangt
dan alleen de naam. Er zijn ook de bevoegdheden. Het is eigenlijk al
"in de sacoche". Alleen is en blijft de vraag waarom u nu ineens die
naam wil doorvoeren, zelfs al kan het niet meer op de stembrieven.
Dat blijft voor ons een raadsel. In elk geval gaat het om veel meer dan
alleen maar de naam.

Als u zegt dat we in een onafhankelijk Vlaanderen Brusselaars zullen
hebben in het Vlaams Parlement die Franstalig zullen zijn en dat we
dan met 15% Franstaligen zullen zitten in het Vlaams Parlement, dan
ben ik bereid dat te aanvaarden. Die openheid hebben wij. Ik vind het
nogal eng en bekrompen om te zeggen dat die openheid bij jullie niet
bestaat. Ik vind dat die openheid moet kunnen, zeker in een Vlaams
Parlement. Daar moeten en zullen wij aanvaarden dat er tweetaligen,
dat er Franstalige Brusselaars in dat Vlaams Parlement zitten. Dat
zeggen wij al jaren in Brussel en dat zal door ons zeker aanvaard
worden. Als u dat niet doet, dan bent u bang van 15% Franstalige
Brusselaars. Wij zijn daar niet bang van, wij kunnen die in Vlaanderen
opnemen met natuurlijk de duidelijke restrictie dat Brussel beperkt
blijft tot die 19 gemeenten. Dan is er volgens ons geen enkel
probleem.

Wij zeggen dat nu al in Brussel, in alle programmateksten, ook in het
Frans en ook in 1999, op het congres van 1998 en in 2001 hebben wij
dat allemaal al op papier gezet. Het zou u sieren dat u die teksten
eerst zou lezen alvorens te vervallen in sloganesk gedoe over het
Vlaams Blok. Wij hebben wel degelijk heel uitgebreide en vooral
degelijke teksten over Brussel, mijnheer Borginon. U zegt dat wij
daarover geen consistent verhaal hebben, maar wij hebben daar heel
uitvoerige teksten over. U hoeft ze alleen maar te lezen of op te
vragen en dan zult u dat zien. Ik ga nu niet over alle details terzake
uitweiden.

(...)

Men komt dus alweer geheel eenzijdig tegemoet aan de
communautaire eisen van de Franstaligen. Gelooft u de VRT wanneer
men zegt dat er op onze congressen niet wordt gestemd? Dat is
foutieve informatie. U vraagt met hoeveel procent de teksten worden
goedgekeurd. Wij werken aan en discussiëren over teksten tot wij de
grootst mogelijke consensus hebben. Er kan en wordt wel degelijk op
regelmatige basis gestemd, ook op congressen. Dat mag hier ook
eens gezegd worden. U weet dat echter niet en dat zal door de media
ook worden verzwegen. Dat wordt bewust heel anders voorgesteld.

Une fois de plus, on cède
unilatéralement aux exigences
communautaires des franco-
phones. Cette nouvelle exigence
est satisfaite sans la moindre
contrepartie. L'exigence flamande
d'une scission de Bruxelles-Hal-
Vilvorde, qui ne figure pas dans
l'accord de gouvernement, aurait
parfaitement pu être adoptée à la
majorité simple. Il en a d'ailleurs
été ainsi du droit de vote des
étrangers.

Le problème de Bruxelles-Hal-
Vilvorde est reporté jusqu'après
les élections. Les francophones
ont obtenu la loi sur les armes,
Francorchamps, le droit de vote
des étrangers et, à présent, ils
obtiennent l'élévation du Conseil
bruxellois au rang de parlement à
part entière, avec toutes les
conséquences qui en découlent.
En contrepartie, on ne trouve rien
qui puisse être considéré comme
une concession aux Flamands.

Je suis honteux de devoir
constater que les politiciens
flamands de la majorité manquent
à ce point d'amour-propre et de
sens stratégique.

Le président De Croo n'a jamais
été un allié de la cause flamande.
Mais que le chef de groupe sp.a,
M. Van der Maelen, présente les
choses comme si cette révision
hâtive de la Constitution et
l'abandon de Bruxelles servaient
les intérêts de la Flandre, est
vraiment inimaginable. Cela
témoigne d'une grande étroitesse
d'esprit. Son coreligionnaire,
M. De Batselier, a toujours
restreint l'espace réservé aux
débats au Parlement flamand. Ce
laquais de la belgitude peut
aujourd'hui faire croire qu'il a
contribué au prestige de son
institution.

Le CD&V n'est pas totalement
innocent non plus. Il est
incompréhensible que le CD&V se
soit laissé abuser au Parlerment
flamand. L'attitude des anciens

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Deze eis wordt als het ware als een voorafname op de
communautaire onderhandelingen en geheel conform de dwaze
principes van Steve Stevaert gratis ingewilligd zonder welke
tegenprestatie dan ook. De Vlaamse eisen daarentegen, de logische,
evidente vraag naar de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde die niet
op de lijst voor het forum staat en dus perfect met een gewone
parlementaire meerderheid kon worden goedgekeurd, zoals dat
trouwens ook bij het vreemdelingenstemrecht is gebeurd, dat dossier
wordt wel over de verkiezingen heen getild door het toedoen van de
paarse meerderheidspartijen. Het mag zelfs niet worden gebruikt als
pasmunt voor alle toegevingen die tot op heden door de regering-
Verhofstadt II aan de Franstaligen zijn gedaan.

De Franstaligen kregen de wapenwet, zij kregen Francorchamps en
zij kregen het vreemdelingenstemrecht, ook weer een dramatische
zaak voor de Brusselse Vlamingen. Nu krijgen ze ook nog eens de
verheffing van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad tot een volwaardig
parlement, met alle consequenties van dien. Tegenover die reeks
toegevingen aan de Franstaligen staat niets nada dat kan worden
beschouwd als een tegemoetkoming aan de Vlamingen. Dat is de
realiteit.

Collega's, ik ben zopas begonnen met te verklaren dat ik niet alleen
verontwaardigd, maar tegelijk ook beschaamd ben. Het gaat om een
plaatsvervangende schaamte. Ik ben beschaamd wegens het immens
gebrek aan elementair zelfrespect en wegens het ontstellend tekort
aan strategisch doorzicht van de Vlaamse politici uit de meerderheid.
Dat kamervoorzitter Herman De Croo zich achter dit dossier schaart
en het met de streken van een oude sluwe vos door de Kamer jaagt,
kan ik nog begrijpen. Herman De Croo is nooit een bondgenoot
geweest van de Vlaamse zaak. Dat de fractieleider van de sp.a, de
heer Van der Maelen, de zaak zo voorstelt alsof Vlaanderen belang
heeft bij deze overhaaste grondwetswijziging en bij het afstoten van
Brussel, is werkelijk onvoorstelbaar. Dat getuigt werkelijk, mijnheer
Van der Maelen, van een immense kortzichtigheid, van een
kerktorenmentaliteit om u tegen te zetten. U hebt natuurlijk ook een
prachtig alibi dankzij de andere kerktorenspecialist Norbert De
Batselier, die heel zijn voorzitterschapsperiode niets anders heeft
gedaan dan het beknotten van de bevoegdheden, van de
prerogatieven van zijn speeltuin zijn zandbak , die hij nu Vlaams
Parlement mag noemen. Het is werkelijk godgeklaagd dat die man,
die een sleutelpositie innam in het beknotten van de debatruimte in
het Vlaams Parlement, deze superlakei van de belgitude, nu de indruk
kan wekken dat hij voor het prestige van zijn instelling iets heeft
verwezenlijkt. Alleen om deze parvenu van zijn stoel te halen, hoop ik
dat paars op 13 juni wordt gebroken.

Ook CD&V heeft hier boter op het hoofd.

Het is onverklaarbaar dat CD&V zich in het Vlaams Parlement - ik zal
niet zeggen in de Kamer - heeft laten verschalken en niet de moed
heeft gehad de beslissing van het Bureau te helpen keren. De
houding van de oud-VU'ers Borginon en Muls in dit dossier is
helemaal schandelijk. Zij weten beter dan wie ook hoe het allemaal
gegroeid is. Zij kennen beter dan wie ook de politieke geschiedenis
van Brussel. Zij weten beter dan wie ook wat hier op het spel staat. Zij
weten beter dan wie ook wat de aspiraties van Maingain en

membres de la VU, MM. Borginon
et Muls, dans ce dossier est
véritablement scandaleuse. Ils
savent mieux que quiconque
comment les choses ont évolué.
Ils connaissent les ambitions de
MM. Maingain et consorts. Ces
derniers ont réussi leur coup. En
faisant disparaître la distinction
entre les dénominations, on
permet à Bruxelles de devenir une
troisième région à part entière.

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

consoorten zijn. Zij stellen zich vandaag echter op als een kruiwagen
voor de belangen van de francophonie en voeren hetgeen Maingain
en andere Franstalige partijen dicteren met de grootst mogelijke
gewilligheid en lijdzaamheid uit. Maingain heeft zijn paarse collega's in
de commissie bezworen dat er geen enkel onderscheid meer mocht
bestaan tussen de namen van de gewestelijke instellingen en hij heeft
zonder tegenpruttelen van VLD en sp.a-spirit zijn zin gekregen.
Hiermee wordt voorgoed het pad geëffend voor de verheffing van
Brussel tot een volwaardig derde gewest, nota bene datgene
waartegen de Volksunie tientallen jaren heeft gevochten. Collega's
Borginon en Muls, het is ongetwijfeld met trots dat u vanavond op het
thuisfront zult vertellen dat u zich vandaag weer eens nuttig hebt
gemaakt voor de goede Vlaamse zaak.

De voorzitter: De laatste spreker in dit debat is de heer Bourgeois die mij heeft beloofd bondig te zullen
zijn.

02.07 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de

vice-premier, collega's, in de commissie heb ik mijn bedenkingen
geuit omtrent de gebruikte techniek.

U wijzigt een artikel dat vatbaar is voor herziening. De overige
artikelen die niet voor herziening vatbaar zijn, zult u via de techniek
van de coördinatie aanpassen. Ik heb hierbij bedenkingen geuit. U
hebt geantwoord dat u ervoor zou zorgen dat alle twijfel en elk
misverstand inzake de benamingen wordt weggenomen en dat er een
informele versie van de codificatie zou worden opgesteld en bezorgd
aan de kamerleden vóór de plenaire vergadering.

Van een partijgenoot van u verneem ik dat die versie zou circuleren.
Mijnheer de voorzitter, ik betreur dat ik dat document niet gekregen
heb. Voor de werkzaamheden zou het beter geweest zijn.

Feit is dat we voor een zeer belangrijke wijziging staan. Als N-VA'er
ben ik uiteraard blij dat het Vlaams Parlement ook officieel de naam
"parlement" zal krijgen. Ik weet dat het veeleer psychologisch is,
omdat zowel in de spreek- als in de schrijftaal, als in het politieke
woordgebruik reeds sinds jaar en dag gesproken wordt over het
Vlaams Parlement. Uiteraard versterkt dit de legitimatie van ons
parlement om officieel op die manier in de Grondwet genoemd te
worden.

Veel minder verheugd ben ik erover dat de Brusselse Hoofdstedelijke
Raad voortaan eveneens als parlement door het leven zal gaan. Het
is fout om zonder slag of stoot dergelijke hervorming door te voeren.
Ik weet dat staat met zoveel woorden in het verslag - dat de
bevoegdheden van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad hierdoor niet
veranderen. Het verandert nù niets aan de Brussel-wet.

Het verandert nù niets aan de rechtskracht van de normen die
goedgekeurd worden door de Brusselse Hoofdstedelijke Raad, maar
wij kunnen natuurlijk allemaal uw regeerakkoord lezen. Wij lezen
daarin dat het de vaste bedoeling is van de paarse meerderheid om
van Brussel een volwaardig derde gewest te maken door het ook
constitutieve autonomie te geven.

In dit opzicht is het totaal fout om nù buiten het forum om de
Hoofdstedelijke Raad ook tot de status van parlement te verheffen.

02.07 Geert Bourgeois (N-VA):

J'ai émis en commission des
réserves sur le procédé utilisé: l'on
veut modifier, sous le vouvert de la
coordination, les articles n'ayant
pas été déclarés révisables. Je
regrette en outre de ne pas avoir
reçu le document informel
contenant la version codifiée.

Le N-VA salue le changement
d'appellation en ce qui concerne le
Parlement flamand. Ce dossier
revêt surtout un caractère
psychologique, ce changement
renforçant la légitimité de ce
parlement. En revanche,
l'élévation au rang de parlement
du Conseil de la Région de
Bruxelles-Capitale nous réjouit
beaucoup moins, bien que l'on
apaise nos craintes en nous
assurant que les compétences, la
loi relative aux institutions
bruxelloises et la valeur juridique
des normes ne s'en trouveront
nullement modifiées. Or, l'accord
de gouvernement prévoit de
conférer à Bruxelles le statut de
troisième région à part entière, en
lui accordant l'autonomie
constitutive. Il est fort de café que
ce changement intervienne sans
que le Forum n'y ait été associé.

Bruxelles devient sans coup férir
une Région à part entière. C'est
inacceptable, tant constitution-
nellement que psychologiquement.
Le Conseil de la Région de
Bruxelles-Capitale ne dispose pas

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Het is totaal fout om dat los te weken uit de discussie in het forum en
zonder slag of stoot het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat van meet
af aan niet geconcipieerd werd als een volwaardig derde gewest, in
de naam van zijn Raad wel als dusdanig voor te stellen.

Ik vrees dat dit de voorbode wordt van de uitvoering van uw
voornemen in het regeerakkoord om te komen tot drie volwaardige
gewesten. Collega's, ik denk dat de benaming alleen al voor de
Brusselse Hoofdstedelijke Raad in de constitutionele orde
onaanvaardbaar is. Aangezien wij het er allemaal over eens zijn dat
die Hoofdstedelijke Raad niet dezelfde bevoegdheden heeft als de
andere deelstaatparlementen, aangezien wij het erover eens zijn dat
de normen die daar goedgekeurd worden, niet dezelfde rechtskracht
hebben als de decreten, vind ik het verkeerd om aan de
Hoofdstedelijke Raad waarbij de klemtoon moet worden gelegd op
het woord hoofdstedelijk nu ook de benaming Parlement te geven.

Dit gebeurt dus buiten het forum om en men vraagt zich tevergeefs af
waarom. Mijnheer de voorzitter, waarom moest dit buiten het forum
om gebeuren? U hebt zelf gezegd in de commissie u hebt dit
gedaan aan de hand van een brief van vice-eerste minister Dewael
dat een wijziging geen enkel gevolg meer kan hebben voor de
verkiezingen van 13 juni. Het is nu eenmaal te laat om nog ervoor te
zorgen dat op de officiële stembrieven of in de elektronische
stembureaus de naam Vlaams Parlement verschijnt.

Er was niks urgent meer aan, tenzij dat u gebruik maakte van de
gerechtvaardigde vraag van de Vlaamse partijen om aan de Vlaamse
Raad de benaming Vlaams Parlement te geven, om ook aan Brussel
die status te verlenen. Dit verwondert mij zeer, collega's van de VLD,
van een partij die in haar programma heeft opgenomen dat zij tegen
het Brusselse Gewest is, dat zij tegen een derde Gewest is en die in
haar sterk communautair getint discours van een paar jaar geleden
voor zij tot de regering toetrad zelfs een punt maakte van het
terugschroeven van het Hoofdstedelijk Gewest.

Dit staat in bijzonder schril contrast, collega's van de VLD, met uw
houding inzake de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Ik krijg zopas
bericht dat ik, net als de andere partijvoorzitters, een half uur geleden
bij mij is hij wat later toegekomen per drager een brief ontving van
vice-premier Dewael met de vraag of ik mij wil aansluiten bij de vraag
tot het nemen van het plechtige engagement om het
kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde te splitsen. Stel u voor!
Dit komt van een partij die tot driemaal toe verhinderde dat dit werd
doorgevoerd. Thans, geconfronteerd met de betoging van zondag
aanstaande, spreidt die partij nog een staaltje hypocrisie ten toon door
nog snel stoere Vlaamse engagementen te herhalen, terwijl die
uiteraard hier hadden moeten genomen worden, collega Daems. U
had hier blijk kunnen geven van uw Vlaamse beginselvastheid door
van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad geen Parlement te maken en
de splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde niet
te laten voorbijgaan.

des mêmes compétences que les
parlements des autres entités
fédérées, et les normes n'ont pas
la même force juridique que les
décrets.

On ne voit pas très bien pourquoi
ce changement devait encore
intervenir avant les élections et en
dehors du cadre du Forum. Ce
dossier n'était nullement urgent.
L'attitude du VLD, en particulier,
déçoit. Il y a quelques années, il
s'opposait encore à une troisième
Région, alors que maintenant, il
contribue à sa mise en place. Ces
dernières semaines, le VLD a fait
obstacle à trois reprises à la
scission de Bruxelles-Hal-Vilvorde
et voilà qu'aujourd'hui, il me
supplie de soutenir après les
élections l'exigence de la scission
de Bruxelles-Hal-Vilvorde. Quelle
hypocrisie!

Le président: La discussion de l'article unique est close
De bespreking van het enig artikel is gesloten.

Amendements déposés:
Ingediende amendementen:

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Intitulé/Opschrift
- 1: Koen Bultinck, Bart Laeremans (865/2)
- 2: Servais Verherstraeten (865/2)

Le vote sur les amendements et la proposition de révision est réservé.
De stemming over de amendementen en het voorstel tot herziening wordt aangehouden.

03 Conseil d'Etat Présentation d'un assesseur francophone
03 Raad van State Voordracht van een Franstalige assessor

La liste triple de candidats présentés par le Conseil d'Etat pour une place d'assesseur francophone, vous a
été communiquée au cours de la séance plénière du 22 avril 2004.
De lijst met drie kandidaten voorgedragen door de Raad van State, voor een ambt van Franstalige
assessor, werd u meegedeeld tijdens de plenaire vergadering van 22 april 2004.

Étant donné que la présentation n'est pas unanime, l'article 70, § 1

, alinéa 7 des lois sur le Conseil d'État

coordonnées le 12 janvier 1973, modifié par la loi du 8 septembre 1997, est d'application. La Chambre des
représentants peut soit confirmer la liste présentée par le Conseil d'Etat, soit présenter une deuxième liste
de trois noms qui fait l'objet d'une motivation formelle.
Aangezien de voordracht niet unaniem is, is artikel 70, § 1, lid 7, van de wetten op de Raad van State
gecoördineerd op 12 januari 1973, zoals gewijzigd door de wet van 8 september 1997, van toepassing en
kan de Kamer van volksvertegenwoordigers hetzij de door de Raad van State voorgedragen lijst
bevestigen, hetzij een tweede lijst met drie namen die uitdrukkelijk wordt gemotiveerd, voordragen.

Conformément à l'avis de la Conférence des présidents du 5 mai 2004, je vous propose de confirmer la
liste présentée par le Conseil d'Etat.
Overeenkomstig het advies van de Conferentie van voorzitters van 5 mei 2004 stel ik u voor de door de
Raad van State voorgedragen lijst te bevestigen.

Pas d'observation? (Non)
Il en sera ainsi.

Geen bezwaar? (Nee)
Aldus wordt besloten.

04 Commissions de nomination pour le notariat candidatures introduites
04 Benoemingscommissies voor het notariaat ingediende kandidaturen

Le 2 avril 2004, la Chambre a publié au Moniteur belge un appel aux candidats pour des mandats de
membres non-notaires auprès des commissions de nomination pour le notariat.
Op 2 april 2004 publiceerde de Kamer een oproep tot de kandidaten voor mandaten van lid niet-notaris van
de benoemingscommissies voor het notariaat in het Belgisch Staatsblad.

Les commissions de nomination francophone et néerlandophone se composent chacune de huit membres
effectifs et de huit membres suppléants. La Chambre des représentants nomme des membres effectifs et
suppléants parmi les trois catégories de membres externes qui ne sont pas notaires, à savoir:
- un magistrat en fonction choisi parmi les magistrats du siège des cours et tribunaux et les magistrats du
ministère public;
- un chargé de cours ou un professeur de droit auprès d'une faculté de droit d'une université belge qui n'est
pas notaire, candidat-notaire ou notaire associé;
- deux membres externes ayant une expérience professionnelle utile pour la mission.

De Nederlandstalige en de Franstalige benoemingscommissie bestaan elk uit acht werkende en
acht plaatsvervangende leden. De Kamer van volksvertegenwoordigers benoemt werkende en
plaatsvervangende leden in de volgende drie categorieën van externe leden die geen notaris zijn, namelijk:
- één magistraat in functie gekozen uit de zittende magistraten van de hoven en rechtbanken en de
magistraten bij het openbaar ministerie;

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

- één docent of hoogleraar in de rechten aan een faculteit voor rechtsgeleerdheid van een Belgische
universiteit, die geen notaris, kandidaat-notaris of geassocieerde notaris is;
- twee externe leden met een voor de opdracht relevante beroepservaring.

Le 3 mai 2004 - date pour laquelle les candidatures devaient être introduites -, cinq candidats francophones
et sept candidats néerlandophones avaient introduit leur candidature.
Op 3 mei 2004 - uiterste datum waarop de kandidaturen moesten ingediend worden - hadden vijf
Franstalige kandidaten en zeven Nederlandstalige kandidaten hun kandidaturen ingediend.

Les candidatures ont été renvoyées à la Conférence des présidents du 5 mai 2004 qui a constaté que le
nombre de candidats était insuffisant, et propose à la Chambre de procéder à la publication au Moniteur
belge d'un second appel aux candidats.
De kandidaturen zijn medegedeeld aan de Conferentie van voorzitters van 5 mei 2004. Deze heeft
vastgesteld dat er te weinig kandidaten zijn en stelt aan de Kamer voor een tweede oproep tot de
kandidaten in het Belgisch Staatsblad te laten publiceren.

Pas d'observations? (Non)
Il en sera ainsi.

Geen bezwaar? (Nee)
Aldus wordt besloten.

05 Vraag om informatie
05 Demande d'information

05.01 Marie Nagy (ECOLO): Monsieur le président, je demande la

parole à propos de la Conférence des présidents. En effet, n'ayant
pas la possibilité d'y participer, je voulais vous poser une question.

Lundi, nous avons eu l'occasion de rencontrer, à votre invitation, les
fonctionnaires fédéraux concernés par les dossiers des personnes
arrêtées en zone de transit. Diverses communications ont été faites
quant au rôle du médiateur fédéral. Aussi serait-il opportun, monsieur
le président, de lever toute ambiguïté sur le lien entre la Chambre et
le travail de ce médiateur fédéral dont nous sommes les mandants.
Je vous demande instamment - j'espère que mes collègues
soutiendront cette demande - de laisser le médiateur fédéral
poursuivre l'examen des dossiers qu'il avait entamés à la demande de
la Ligue des droits de l'homme et qu'il n'y ait pas de difficultés par
rapport à l'action que vous avez entamée lundi dernier.

05.01 Marie Nagy (ECOLO): We

hebben niet de eer en het
genoegen deel te nemen aan de
Conferentie van de voorzitters.
Daarom zou ik u een vraag willen
stellen over de ontmoeting die u
maandag had met de federale
ambtenaren die bij het dossier van
de mensen die in de transitzone
van de luchthaven Brussel-
Nationaal werden aangehouden,
betrokken zijn.

Het zou goed zijn indien elke
dubbelzinnigheid met betrekking
tot de band tussen de Kamer en
de federale ombudsman zou
worden weggewerkt. We wensen
dat hij het dossier van die vijf
personen, dat de Liga voor de
rechten van de mens bij hem
aanhangig maakte, voort zou
kunnen bestuderen.

Le président: Madame, ce n'est pas ma faute si vous n'êtes pas
membre de la Conférence des présidents. Il suffit pour cela d'avoir un
groupe parlementaire.

Par ailleurs, à la suite de certaines remarques et à la demande de la
Conférence des présidents, j'ai rédigé un communiqué. J'espère que
vous l'avez reçu. Il comporte une annexe reflétant la réalité des
problèmes comme nous l'avons, me semble-t-il, correctement
envisagée. Il n'y a pas eu une seule demande en Conférence des

De voorzitter: Om deel uit te
maken van de Conferentie van de
voorzitters, volstaat het een
politieke fractie te zijn.

Er werd in de Conferentie van de
voorzitters niet gevraagd dat de
federale ombudsman tussenbeide
zou komen.

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

présidents de faire intervenir le médiateur. On me signale d'autant
plus que les cinq personnes en question ont quitté le territoire belge,
mais je n'ai aucune certitude à ce sujet.

Bovendien hebben die vijf
personen het grondgebied
intussen verlaten.

05.02 Marie Nagy (ECOLO): Monsieur le président, les personnes

concernées sont effectivement expulsées. Je pense que vous pouvez
en avoir la certitude. La question demeure quant au rôle du médiateur
par rapport au traitement de dossiers à partir du moment où la
Chambre, en l'occurrence, par le biais de son président, s'est saisie
de l'examen de la légalité de ces dossiers.

Par conséquent, je vous demande très clairement - j'espère que la
demande pourra être relayée au niveau de la Conférence des
présidents - de confier l'examen de ces dossiers au médiateur
fédéral, comme nous vous l'avons demandé par écrit, ma collègue
Mme Genot et moi-même.

Monsieur le président, j'espère que vous pourrez répondre
favorablement à ma demande de saisir la Conférence des présidents
de cette question qui reste importante pour clarifier le lien entre la
Chambre et le médiateur fédéral.

05.02 Marie Nagy (ECOLO): Die

mensen werden inderdaad
uitgewezen. Dat verandert echter
niets aan de vraag welke rol de
federale ombudsman speelt eens
de Kamer bepaalde dossiers naar
zich toetrekt.

Le président: Je vais vous lire ce qui suit avant de donner la parole à
Mme Lalieux: "Suite à l'interview du médiateur fédéral, M. Monette, de
ce matin à la RTBF, le président de la Chambre M. Herman De Croo
a fait savoir, à la demande de la Conférence des présidents, que la
Chambre n'a jamais eu l'intention et n'a pas l'intention de se saisir des
dossiers individuels des cinq Africains se trouvant actuellement en
zone de transit à Zaventem".

De voorzitter: Naar aanleiding
van het radio-interview met de
heer Monette werd erop gewezen
dat de Kamer deze dossiers niet
naar zich heeft toegetrokken.

05.03 Karine Lalieux (PS): Je voulais simplement rappeler que je

suis intervenue en Conférence des présidents, mercredi, pour dire
que jamais la Chambre ne s'était saisie de dossiers individuels et ne
s'était prononcée sur des dossiers individuels. J'ai aussi précisé que
nous n'avions jamais chargé le médiateur d'une mission mais que
nous n'avions jamais non plus dessaisi le médiateur fédéral qui avait
été saisi par la Ligue des droits de l'homme. Le médiateur fédéral
pouvait donc faire son travail comme il l'entendait, au lieu de faire des
déclarations plutôt insultantes à notre sujet à la radio.

Les choses ont donc été éclaircies en Conférence des présidents et
je le répète ici pour que tout le monde l'entende.

05.03 Karine Lalieux (PS): Op

de Conferentie van voorzitters heb
ik gezegd dat de Kamer zich nooit
heeft bezig gehouden met
individuele dossiers en dat ze de
federale ombudsman nooit met
deze dossiers belast had en ze
hem evenmin ooit ontnomen heeft.
Hij zou zich trouwens beter met
zijn eigen taken bezig houden dan
beledigende verklaringen over ons
de wereld in te sturen.

Le président: Madame, je ne vais pas recommencer à discuter. Vous avez exposé votre demande, je vous
ai répondu. Croyez-moi, à la Conférence des présidents, mes collègues le savent, je suis un des
défenseurs de ceux qui ne sont pas là.

05.04 Marie Nagy (ECOLO): Veuillez m'excuser, mais vos

déclarations de lundi ont jeté une sorte de suspiscion en n'écoutant
que l'une des parties intéressées à la cause. Vous n'avez pas accepté
le principe général de contradiction à certaines affirmations. En
adoptant cette manière de travailler, la Conférence des présidents
crée un précédent dangereux. Je regrette que Mme Lalieux tienne
des discours différents selon que l'on rencontre des personnes de
l'Office des étrangers ou qu'elle soit toute seule en Conférence des
présidents, où ceux qui ont un autre point de vue ne peuvent pas le

05.04 Marie Nagy (ECOLO):

Door slechts naar een der
betrokken partijen te luisteren wekt
de Conferentie van voorzitters
alleen maar argwaan.

Ik betreur dat mevrouw Lalieux
tegenstrijdige uitspraken doet,
maar een verklaring aan de pers

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

défendre, mais c'est une habitude. Peut-être qu'une déclaration à la
presse vaut davantage qu'un traitement du dossier sur le fond.

staat misschien hoger aange-
schreven dan de grondige aanpak
van een dossier!

05.05 Karine Lalieux (PS): Monsieur le président, je ne vais pas

polémiquer avec mes collègues. Ils entendent ce qu'ils veulent bien
entendre. Encore une fois, nous avons dit lundi j'ai commencé par
là, madame Nagy, et vous étiez présente que jamais les
parlementaires ne doivent se prononcer sur des dossiers individuels
par rapport à l'accès au séjour, ce qui conduirait à une dérive. Après,
vous avez tenu votre conférence de presse. Ensuite, j'ai répété que
nous n'avions entendu qu'une partie, l'Office des étrangers, et pas
une autre. J'espérais effectivement qu'un médiateur neutre aille les
entendre.

Mercredi, vu l'incompréhension par rapport aux propos que vous avez
tenus, j'ai répété mes propos en Conférence des présidents, à savoir
qu'on ne se prononce pas sur des dossiers individuels ni sur le rôle de
l'Office des étrangers et de son analyse de la situation. M. Maingain
était présent, il peut confirmer tout cela.

Je n'ai pas du tout apprécié le fait que le médiateur avait été saisi et
qu'il pouvait le rester. Nous ne l'avons jamais dessaisi, ni la
Conférence des présidents, ni qui que ce soit d'autre!

05.05 Karine Lalieux (PS): Ik ga

geen polemiek aan met collega's
die alleen horen wat zij willen
horen.

Maandag heb ik gesteld dat
parlementairen zich nooit mogen
mengen in dossiers die over de
toegang tot het grondgebied gaan,
omdat dit tot een ontsporing zou
kunnen leiden.

Diezelfde dag heb ik ook gesteld,
en ik heb het woensdag in de
conferentie van voorzitters
herhaald, dat wij inderdaad enkel
de Dienst Vreemdelingenzaken
hadden gehoord en dat ik liever
had gehad dat er een neutrale
bemiddelaar aanwezig was
geweest.

Ik herhaal echter dat wij dit dossier
nooit aan de federale ombudsman
hebben onttrokken.

Le président: Maintenant, c'est terminé!

De voorzitter: Het incident is
gesloten.

06 Inoverwegingneming
06 Prise en considération

Aan de orde is de inoverwegingneming van een reeks voorstellen waarvan de lijst als bijlage gaat.
L'ordre du jour appelle la prise en considération d'une série de propositions dont la liste est reprise en
annexe.

S'il n'y a pas d'observations à ce sujet, je considérerai la prise en considération comme acquise à
l'exception de la proposition de loi (Mme Trees Pieters) relative à l'indemnité pour nuisances résultant des
travaux publics, n° 1041/1 (point 4) que nous avons déjà prise en considération précédemment, et je
renvoie les propositions aux commissions compétentes conformément au Règlement.
Indien er geen bezwaar is, en met uitzondering van het wetsvoorstel (mevrouw Trees Pieters) betreffende de
vergoeding bij hinder tengevolge van openbare werken, nr. 1041/1 (punt 4) dat al in overweging werd
genomen, beschouw ik deze als zijnde aangenomen; overeenkomstig het Reglement worden die
voorstellen naar de bevoegde commissies verzonden

Pas d'observation? (Non)
Il en sera ainsi.

Geen bezwaar? (Nee)
Aldus wordt besloten.

Votes nominatifs
Naamstemmingen

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

07 Moties ingediend tot besluit van de interpellatie van de heer Tony Van Parys over "de aanpak van

de regularisatiefraude" (nr. 312)

07 Motions déposées en conclusion de l'interpellation de M. Tony Van Parys sur "la lutte contre la

fraude à la régularisation" (n° 312)

Deze interpellatie werd gehouden in de openbare vergadering van de commissie voor de Justitie van
26 april 2004.
Cette interpellation a été développée en réunion publique de la commission de la Justice du 26 avril 2004.

Twee moties werden ingediend (nr. 25/114):
- een motie van aanbeveling werd ingediend door mevrouw Annemie Turtelboom en de heren Tony Van
Parys, Servais Verherstraeten, Dirk Claes, Jean-Pierre Malmendier en Alfons Borginon;
- een eenvoudige motie werd ingediend door mevrouw Marie-Claire Lambert en de heer Jean-Luc Crucke.
Deze werd ingetrokken.
Deux motions ont été déposées (n° 25/114):
- une motion de recommandation a été déposée par Mme Annemie Turtelboom et MM. Tony Van Parys,
Servais Verherstraeten, Dirk Claes, Jean-Pierre Malmendier et Alfons Borginon;
- une motion pure et simple a été déposée par Mme Marie-Claire Lambert et M. Jean-Luc Crucke, qui l'ont
retirée.

Ik breng de motie van aanbeveling van mevrouw Annemie Turtelboom en de heren Tony Van Parys,
Servais Verherstraeten, Dirk Claes, Jean-Pierre Malmendier en Alfons Borginon in stemming.
Je mets la motion de recommandation de Mme Annemie Turtelboom et MM. Tony Van Parys, Servais
Verherstraeten, Dirk Claes, Jean-Pierre Malmendier et Alfons Borginon aux voix.

Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring?
Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote?

07.01 Alfons Borginon (VLD): Mijnheer de voorzitter, collega's, we

hebben in de commissie de motie van aanbeveling van de heer Van
Parys mee ondertekend. We hebben dat niet gedaan omdat wij van
oordeel zijn dat de minister een fout zou hebben begaan in de
informatieverstrekking aan het Parlement, maar omdat wij denken dat
wij door het goedkeuren van de motie van aanbeveling - die vraagt
dat bepaalde informatie kan worden ter beschikking gesteld - de
positie van de minister ten aanzien van het College van procureurs-
generaal versterkt wordt. Wij vinden dat dit gaat over het beschermen
van een prerogatief van het Parlement en dat alles in het werk moet
worden gesteld opdat het Parlement de informatie krijgt die het
verdient.

07.01 Alfons Borginon (VLD):

Nous avons cosigné la motion de
recommandation car cela renforce
la position du ministre par rapport
au Collège des procureurs
généraux. La motion tend à
sauvegarder une prérogative du
Parlement, qui doit être informé.

07.02 André Perpète (PS): Monsieur le président, le groupe PS

votera la motion de recommandation déposée par M. Van Parys. En
effet, il nous paraît préoccupant de constater que les autorités
judiciaires ne semblent pas en mesure de fournir les informations et
précisions requises concernant les dossiers qu'elles ont à traiter. Si
bien qu'il est pleinement justifié qu'une réunion soit organisée avec le
Collège des procureurs généraux, le parlement souhaitant à juste titre
être convenablement informé.

Nous pensons d'ailleurs que le gouvernement ne peut que se réjouir
de cette volonté partagée du parlement à cet égard.

07.02 André Perpète (PS): De

PS-fractie zal voor de motie van
aanbeveling van de heer Van
Parys stemmen. Het is inderdaad
zorgwekkend dat de rechterlijke
overheden niet in staat zijn ons
inlichtingen te verschaffen over de
dossiers die ze moeten
behandelen. De vraag om, met het
oog op het verkrijgen van
informatie, een vergadering met
het College van procureurs-
generaal te beleggen, lijkt ons dan
ook zeer terecht.

07.03 Tony Van Parys (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik wil de 07.03 Tony Van Parys (CD&V):

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

collega's van de meerderheid bedanken voor het steunen van de
motie van aanbeveling. Het is trouwens principieel belangrijk. In
januari 2001 werden door het parket 622 dossiers in beslag genomen
met betrekking tot regularisatiefraude. Het ging om het georganiseerd
frauderen met documenten, met de kwalificatie mensenhandel,
corruptie en valsheid in geschrifte. Ik heb tot drie keer toe de minister
van Justitie ondervraagd met de bedoeling te weten te komen wat er
met die 622 dossiers gebeurd was. De minister heeft telkens moeten
meedelen dat het College van procureurs-generaal niet in staat was
mee te delen wat er met die 622 dossiers aan de hand was. Ik ben
het eens met wat de voorzitter van de commissie heeft gezegd, te
weten dat de minister van Justitie gepoogd heeft alle mogelijke
informatie te verkrijgen, maar helaas. Daarom werd die motie van
aanbeveling ingediend, om binnen de maand via de minister van
Justitie van het College van procureurs-generaal te weten te komen
wat er met die 622 dossiers inzake regularisatiefraude is gebeurd. Ik
vraag dus dat de motie van aanbeveling zou worden goedgekeurd.

Je remercie les membres de la
majorité de soutenir cette motion
de recommandation. En 2001, le
parquet a saisi 622 dossiers en
matière de fraude à la
régularisation pour traite d'êtres
humains, corruption et faux en
écritures. J'ai interrogé la ministre
à trois reprises et elle a chaque
fois répondu que le collège n'était
pas en mesure de préciser ce qu'il
était advenu des dossiers. Elle
avait fait tout ce qui était en son
pouvoir, mais hélas... C'est
pourquoi je dépose cette motion
que je vous demande d'approuver.

De voorzitter: Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 1)
Ja

128

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

128

Total

Bijgevolg wordt de motie van aanbeveling aangenomen.
Par conséquent, la motion de recommandation est adoptée.

08 Moties ingediend tot besluit van de interpellatie van de heer Pieter De Crem over "de vervroegde

sluiting van kerncentrales" (nr. 282)

08 Motions déposées en conclusion de l'interpellation de M. Pieter De Crem sur "la fermeture

anticipée des centrales nucléaires" (n° 282)

Deze interpellatie werd gehouden in de openbare vergadering van de commissie voor het Bedrijfsleven, het
Wetenschapsbeleid, het Onderwijs, de Nationale wetenschappelijke en culturele Instellingen, de
Middenstand en de Landbouw van 27 april 2004.
Cette interpellation a été développée en réunion publique de la commission de l'Economie, de la Politique
scientifique, de l'Education, des Institutions scientifiques et culturelles nationales, des Classes moyennes et
de l'Agriculture du 27 avril 2004.

Twee moties werden ingediend (nr. 25/115):
- een motie van aanbeveling werd ingediend door de heren Pieter De Crem en Servais Verherstraeten;
- een eenvoudige motie werd ingediend door de heren François-Xavier de Donnea, Maurice Dehu en Guy
Hove.
Deux motions ont été déposées (n° 25/115):
- une motion de recommandation a été déposée par MM. Pieter De Crem et Servais Verherstraeten;
- une motion pure et simple a été déposée par MM. François-Xavier de Donnea, Maurice Dehu et Guy
Hove.

Daar de eenvoudige motie van rechtswege voorrang heeft, breng ik deze motie in stemming.
La motion pure et simple ayant la priorité de droit, je mets cette motion aux voix.

Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)
Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 2)
Ja

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

127

Total

De eenvoudige motie is aangenomen. Bijgevolg vervalt de motie van aanbeveling.
La motion pure et simple est adoptée. Par conséquent, la motion de recommandation est caduque.

Reden van onthouding?
Raison d'abstention?

08.01 Paul Tant (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik heb een

stemafspraak met collega Guido De Padt.

08.01 Paul Tant (CD&V): J'ai

pairé avec M. De Padt.

08.02 Servais Verherstraeten (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik

heb een stemafspraak met collega Taelman.

08.02 Servais Verherstraeten

(CD&V): J'ai pairé avec Mme
Taelman.

08.03 Greta D'hondt (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik heb een

stemafspraak met collega Filip Anthuenis.

08.03 Greta D'hondt (CD&V):

J'ai pairé avec M. Anthuenis.

De voorzitter: Die stemafspraak geldt voor deze en volgende stemmingen. (Instemming)

09 Motions déposées en conclusion des interpellations de:

- Mme Muriel Gerkens à la ministre de l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur "l'organisation du marché de l'électricité" (n° 310)
- M. Pieter De Crem à la ministre de l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur et de la Politique
scientifique sur "l'organisation du marché de l'électricité" (n° 318)

09 Moties ingediend tot besluit van de interpellaties van:

- mevrouw Muriel Gerkens tot de minister van Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de organisatie van de elektriciteitsmarkt" (nr. 310)
- de heer Pieter De Crem tot de minister van Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de organisatie van de elektriciteitsmarkt" (nr. 318)

Ces interpellations ont été développées en réunion publique de la commission de l'Economie, de la
Politique scientifique, de l'Education, des Institutions scientifiques et culturelles nationales, des Classes
moyennes et de l'Agriculture du 27 avril 2004.
Deze interpellaties werden gehouden in de openbare vergadering van de commissie voor het Bedrijfsleven,
het Wetenschapsbeleid, het Onderwijs, de Nationale wetenschappelijke en culturele Instellingen, de
Middenstand en de Landbouw van 27 april 2004.

Trois motions ont été déposées (n

25/116):

- une première motion de recommandation a été déposée par Mme Trees Pieters et M. Pieter De Crem;
- une deuxième motion de recommandation a été déposée par Mme Muriel Gerkens;
- une motion pure et simple a été déposée par MM. Maurice Dehu, Guy Hove et Georges Lenssen.
Drie moties werden ingediend (nr. 25/116):
- een eerste motie van aanbeveling werd ingediend door mevrouw Trees Pieters en de heer Pieter De
Crem;
- een tweede motie van aanbeveling werd ingediend door mevrouw Muriel Gerkens;
- een eenvoudige motie werd ingediend door de heren Maurice Dehu, Guy Hove en Georges Lenssen.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

La motion pure et simple ayant la priorité de droit, je mets cette motion aux voix.
Daar de eenvoudige motie van rechtswege voorrang heeft, breng ik deze motie in stemming.

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)
Début du vote / Begin van de stemming.
Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote? / Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd?
Fin du vote / Einde van de stemming.
Résultat du vote / Uitslag van de stemming.

(Stemming/vote 3)
Ja

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

La motion pure et simple est adoptée. Par conséquent, les motions de recommandation sont caduques.
De eenvoudige motie is aangenomen. Bijgevolg vervallen de moties van aanbeveling.

10 Moties ingediend tot besluit van de interpellatie van de heer Francis Van den Eynde over "het

regeringsstandpunt over de uitslag van de volksraadpleging te Cyprus" (nr. 321)

10 Motions déposées en conclusion de l'interpellation de M. Francis Van den Eynde sur "la position

du gouvernement en ce qui concerne le résultat de la consultation populaire organisée à Chypre"
(n° 321)

Deze interpellatie werd gehouden in de openbare vergadering van de commissie voor de Buitenlandse
Betrekkingen van 28 april 2004.
Cette interpellation a été développée en réunion publique de la commission des Relations extérieures du
28 avril 2004.

Twee moties werden ingediend (nr. 25/117):
- een motie van aanbeveling werd ingediend door de heren Francis Van den Eynde en Guido Tastenhoye;
- een eenvoudige motie werd ingediend door de heren Mohammed Boukourna en Jean-Luc Crucke.
Deux motions ont été déposées (n° 25/117):
- une motion de recommandation a été déposée par MM. Francis Van den Eynde et Guido Tastenhoye;
- une motion pure et simple a été déposée par MM. Mohammed Boukourna et Jean-Luc Crucke.

Daar de eenvoudige motie van rechtswege voorrang heeft, breng ik deze motie in stemming.
La motion pure et simple ayant la priorité de droit, je mets cette motion aux voix.

Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring?
Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote?

10.01 Francis Van den Eynde (VLAAMS BLOK): Mijnheer de

voorzitter, ik maak me geen enkele illusie over het lot van de door mij
ingediende motie. Ik wil de Kamer er echter op attent maken dat de
verwerping van deze motie heel zware gevolgen met zich meebrengt
met betrekking tot onze buitenlandse politiek.

In deze motie vraag ik alleen dat de regering zich zou houden aan het
standpunt dat België al dertig jaar inneemt, namelijk dat de bezetting
van Noord-Cyprus door Turkije een wederrechtelijke militaire
bezetting is. Als men nu geconfronteerd wordt met de huidige
Belgische politiek, ziet men dat er een bocht genomen werd van 180
graden en dat vanaf nu om mysterieuze redenen en waarschijnlijk om
overzeese bondgenoten plezier te doen, de Belgische politiek erin
bestaat de Turkse bezetting van Noord-Cyprus te aanvaarden. Het
enige wat ik

10.01 Francis Van den Eynde

(VLAAMS BLOK): Je ne me fais
aucune illusion sur le sort de la
motion que j'ai déposée, mais je
tiens à souligner que son rejet
aura de lourdes conséquences
pour la politique étrangère. Je
demande simplement que le
gouvernement s'en tienne à la
position adoptée par notre pays
depuis trente ans déjà, à savoir
que l'occupation du nord de
Chypre par la Turquie est illégale.
La politique belge effectue un
virage de 180 degrés en justifiant

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

vraag is doodgewoon de politiek te bevestigen die dertig jaar door de
opeenvolgende Belgische regeringen gevolgd is.

à présent cette occupation, et ce,
probablement dans le but de
satisfaire certains alliés d'outre-
mer.

(Stemming/vote 4)
Ja

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

De eenvoudige motie is aangenomen. Bijgevolg vervalt de motie van aanbeveling.
La motion pure et simple est adoptée. Par conséquent, la motion de recommandation est caduque.

11 Moties ingediend tot besluit van de interpellatie van de heer Bert Schoofs over "de alarmerende

berichten in verband met de nakende toevloed van schijnzelfstandigen uit de nieuwe EU-lidstaten in
de bouwsector" (nr. 322)

11 Motions déposées en conclusion de l'interpellation de M. Bert Schoofs sur "les informations

alarmantes qui circulent en ce qui concerne l'afflux imminent, dans le secteur de la construction, de
faux travailleurs indépendants en provenance des nouveaux Etats membres de l'Union européenne"
(n° 322)

Deze interpellatie werd gehouden in de openbare vergadering van de commissie voor de Sociale Zaken
van 28 april 2004.
Cette interpellation a été développée en réunion publique de la commission des Affaires sociales du
28 avril 2004.

Twee moties werden ingediend (nr. 25/118):
- een motie van aanbeveling werd ingediend door de heren Bert Schoofs en Guy D'haeseleer;
- een eenvoudige motie werd ingediend door de dames Danielle Van Lombeek-Jacobs, Sophie Pécriaux,
Annemie Turtelboom, Greet van Gool en de heer Bruno Van Grootenbrulle.
Deux motions ont été déposées (n° 25/118):
- une motion de recommandation a été déposée par MM. Bert Schoofs et Guy D'haeseleer;
- une motion pure et simple a été déposée par Mmes Danielle Van Lombeek-Jacobs, Sophie Pécriaux,
Annemie Turtelboom, Greet van Gool et M. Bruno Van Grootenbrulle.

Daar de eenvoudige motie van rechtswege voorrang heeft, breng ik deze motie in stemming.
La motion pure et simple ayant la priorité de droit, je mets cette motion aux voix.

Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)
Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 5)
Ja

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

De eenvoudige motie is aangenomen. Bijgevolg vervalt de motie van aanbeveling.
La motion pure et simple est adoptée. Par conséquent, la motion de recommandation est caduque.

12 Amendement réservé de la proposition de résolution relative à l'ouverture d'une enquête sur les

causes des accidents de la circulation (nouvel intitulé) (229/1-6)

12 Aangehouden amendement van het voorstel van resolutie betreffende het onderzoek naar de

oorzaken van verkeersongevallen (nieuw opschrift) (229/1-6)

Vote sur l'amendement n° 3 de Georges Lenssen cs. (229/6)
Stemming over amendement nr. 3 van Georges Lenssen cs. (229/6)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 6)
Ja

129

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

En conséquence, l'amendement est adopté.
Bijgevolg is het amendement aangenomen.

13 Ensemble de la proposition de résolution relative à l'ouverture d'une enquête sur les causes des

accidents de la circulation (nouvel intitulé) (telle qu'amendée) (229/5)

13 Geheel van het voorstel van resolutie betreffende het onderzoek naar de oorzaken van

verkeersongevallen (nieuw opschrift) (zoals geamendeerd) (229/5)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 7)
Ja

129

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

En conséquence, la Chambre adopte la proposition de résolution. Il en sera donné connaissance au
gouvernement. (229/7)
Bijgevolg neemt de Kamer het voorstel van resolutie aan. Het zal ter kennis van de regering worden
gebracht. (229/7)

14 Proposition de résolution relative à l'utilisation de limiteurs intelligents de vitesse par des

personnes censées donner l'exemple (365/4)

14 Voorstel van resolutie betreffende het gebruik van intelligente snelheidsbegrenzers door personen

met een maatschappelijke voorbeeldfunctie (365/4)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 8)
Ja

111

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

En conséquence, la Chambre adopte la proposition de résolution. Il en sera donné connaissance au
gouvernement.(365/5)
Bijgevolg neemt de Kamer het voorstel van resolutie aan. Het zal ter kennis van de regering worden
gebracht.(365/5)

15 Proposition de résolution relative à la généralisation d'un système d'adaptation intelligente de la

vitesse (758/6)

15 Voorstel van resolutie betreffende de veralgemeende invoering van een Intelligent

SnelheidsAanpassingssysteem (758/6)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 9)
Ja

108

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

En conséquence, la Chambre adopte la proposition de résolution. Il en sera donné connaissance au
gouvernement.(758/7)
Bijgevolg neemt de Kamer het voorstel van resolutie aan. Het zal ter kennis van de regering worden
gebracht.(758/7)

16 Proposition de rejet faite par la commission de l'Infrastructure, des Communications et des

Entreprises publiques de la proposition de loi modifiant certaines lois relatives à la circulation
routière, en ce qui concerne le régulateur de vitesse (cruise control) (138/1-3)

16 Voorstel tot verwerping door de commissie voor de Infrastructuur, het Verkeer en de

Overheidsbedrijven van het wetsvoorstel tot wijziging van sommige wetten inzake wegverkeer, wat de
cruise-controle betreft (cruise control) (138/1-3)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

(Stemming/vote 10)
Ja

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

En conséquence, la Chambre adopte la proposition de rejet. La proposition de loi n° 138/1 est donc rejetée.
Bijgevolg neemt de Kamer het voorstel tot verwerping aan. Het wetsvoorstel nr. 138/1 is dus verworpen.

17 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst tussen het Koninkrijk België en de

Republiek Albanië tot het vermijden van dubbele belasting inzake belastingen naar het inkomen en
naar het vermogen en tot het voorkomen van het ontgaan van belasting, ondertekend te Brussel op
14 november 2002 (911/1)

17 Projet de loi portant assentiment à la Convention entre le Royaume de Belgique et la République

d'Albanie tendant à éviter la double imposition en matière d'impôts sur le revenu et sur la fortune et à
prévenir l'évasion fiscale, signée à Bruxelles le 14 novembre 2002 (911/1)

Comme convenu, je ne citerai que les numéros des documents, vu que j'ai déjà lu les intitulés exacts et
étendus tout à l''heure.

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 11)
Ja

129

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (911/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale.(911/2)

18 Wetsontwerp houdende instemming met de herziene tekst van het Internationaal Verdrag voor de

bescherming van planten, en met de Bijlage, aangenomen te Rome op 17 november 1997 tijdens de
29e zitting van de Conferentie van de FAO (912/1)

18 Projet de loi portant assentiment au texte révisé de la Convention internationale pour la protection

des végétaux, et à l'Annexe, adoptées à Rome le 17 novembre 1997, lors de la 29e session de la
Conférence de la FAO (912/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Vote/stemming 11)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (912/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (912/2)

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

19 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst tussen de Regering van het Koninkrijk

België en de Regering van Canada tot het vermijden van dubbele belasting en tot het voorkomen van
het ontgaan van belasting inzake belastingen naar het inkomen en naar het vermogen, en met het
Protocol, ondertekend te Ottawa op 23 mei 2002 (913/1)

19 Projet de loi portant assentiment à la Convention entre le Gouvernement du Royaume de Belgique

et le Gouvernement du Canada en vue d'éviter les doubles impositions et de prévenir l'évasion fiscale
en matière d'impôts sur le revenu et sur la fortune, et au Protocole, faits à Ottawa le 23 mai 2002
(913/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Vote/stemming 11)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (913/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (913/2)

20 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst tussen de Regeringen van het

Koninkrijk België, het Groothertogdom Luxemburg en het Koninkrijk der Nederlanden en de Regering
van de Republiek Kroatië betreffende de overname van onregelmatig binnengekomen of verblijvende
personen, en met de Aanhangsels I en II, gedaan te Zagreb op 11 juni 1999 (914/1)

20 Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre les Gouvernements du Royaume de Belgique, du

Grand-Duché de Luxembourg et du Royaume des Pays-Bas et le Gouvernement de la République de
Croatie, relatif à la réadmission des personnes en situation irrégulière, et aux Annexes I et II, faits à
Zagreb le 11 juin 1999 (914/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Vote/stemming 11)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (914/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (914/2)

21 Wetsontwerp houdende instemming met het Verdrag inzake de internationale samenwerking en de

bescherming van kinderen op het gebied van de interlandelijke adoptie, gedaan te Den Haag op
29 mei 1993 (942/1)

21 Projet de loi portant assentiment à la Convention sur la protection des enfants et la coopération en

matière d'adoption internationale, faite à La Haye le 29 mai 1993 (942/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Vote/stemming 11)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (942/2)

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (942/2)

22 Wetsontwerp houdende instemming met de Wijziging van het Protocol van Montreal betreffende

stoffen die de ozonlaag afbreken, aangenomen te Montreal op 17 september 1997 (943/1)

22 Projet de loi portant assentiment à l'Amendement au Protocole de Montréal relatif à des

substances qui appauvrissent la couche d'ozone, adopté à Montréal le 17 septembre 1997 (943/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Vote/stemming 11)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (943/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (943/2)

23 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst tussen de Regering van het Koninkrijk

België en de Regering van Australië inzake de regeling van "werkvakanties", en de Uitwisseling van
brieven, ondertekend te Canberra op 20 november 2002 (945/1)

23 Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre le Gouvernement du Royaume de Belgique et le

Gouvernement de l'Australie relatif au régime "vacances-travail", et à l'Echange de lettres, signés à
Canberra le 20 novembre 2002 (945/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Vote/stemming 11)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (945/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (945/2)

24 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst tussen het Koninkrijk België en de

Regering van Nieuw-Zeeland inzake de regeling van "werkvakanties", ondertekend te Brussel op
23 april 2003 (946/1)

24 Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre le Royaume de Belgique et le Gouvernement de la

Nouvelle-Zélande relatif au régime "vacances-travail", signé à Bruxelles le 23 avril 2003 (946/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Vote/stemming 11)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (946/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (946/2)

25 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst tussen de Belgisch-Luxemburgse

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Economische Unie en de Republiek Benin inzake de wederzijdse bevordering en bescherming van
investeringen, ondertekend te Brussel op 18 mei 2001 (947/1)

25 Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre l'Union économique belgo-luxembourgeoise et la

République du Bénin concernant l'encouragement et la protection réciproques des investissements,
signé à Bruxelles le 18 mai 2001 (947/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 12)
Ja

126

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (947/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (947/2)

Reden van onthouding?
Raison d'abstention?

25.01 Marie Nagy (ECOLO): Monsieur le président, puisque vous

demandez pratiquement une raison d'abstention, je vais vous la
donner. Il s'agit d'un traité qui porte sur les investissements. Il s'agit
d'une manière d'appliquer le traité que l'on connaît sur les
investissements au niveau mondial. Vous vous souvenez du fameux
AMI, nous sommes en train de l'adopter morceau par morceau, pays
par pays. Pour cette raison, mon groupe ne peut accepter
l'assentiment de ce traité. Et il en sera de même, je n'aurai pas besoin
de vous le rappeler, pour le vote sur le projet de loi 966/1.

25.01 Marie Nagy (ECOLO): Het

gaat om een verdrag inzake de
investeringen. Het is een manier
om de MOI stap voor stap toe te
passen. De stemverklaring zal
dezelfde zijn voor het ontwerp 966.
Voor het overige zal er positief
worden gestemd.

Le président: Chère madame, le traité avec l'Albanie a dû vous
échapper.

De voorzitter: U hebt het verdrag
met Albanië niet vermeld.

25.02 Marie Nagy (ECOLO): Il est vrai que je ne peux compter sur le

président pour me le rappeler.

25.02 Marie Nagy (ECOLO): Het

klopt dat wij niet op de voorzitter
kunnen rekenen om ons eraan te
herinneren.

Le président: Je ne connaissais pas vos intentions de vote!

Sur quel projet voulez-vous encore vous abstenir?

De voorzitter: Dat is omdat ik uw
bedoelingen niet kende.

25.03 Marie Nagy (ECOLO): Sur le projet 966/1. Mais pour le reste,

ce sont des votes positifs.

Le président: Je vais devoir faire revoter car vous m'avez enlevé la belle unanimité de tout à l'heure.

26 Wetsontwerp houdende instemming met het Verdrag nr. 181 betreffende de particuliere bureaus

voor arbeidsbemiddeling, aangenomen te Genève op 19 juni 1997 (966/1)

26 Projet de loi portant assentiment à la Convention n° 181 concernant les agences d'emploi privées,

adoptée à Genève le 19 juin 1997 (966/1)

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Vote/stemming 12)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (966/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (966/2)

27 Wetsontwerp houdende instemming met het Protocol van 1996 bij het Verdrag van 1972 inzake de

voorkoming van verontreiniging van de zee ten gevolge van het storten van afvalstoffen, en met de
Bijlagen 1, 2 en 3, gedaan te Londen op 7 november 1996 (964/1)

27 Projet de loi portant assentiment au Protocole de 1996 à la Convention de 1972 sur la prévention de

la pollution des mers résultant de l'immersion de déchets, et aux Annexes 1, 2 et 3, faits à Londres le
7 novembre 1996 (964/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 13)
Ja

129

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (964/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (964/2)

28 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst ter regeling van de activiteiten van

Staten op de maan en andere hemellichamen, gedaan te New York op 18 december 1979 (965/1)

28 Projet de loi portant assentiment à l'Accord régissant les activités des Etats sur la lune et les autres

corps célestes, fait à New York le 18 décembre 1979 (965/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Stemming/vote 13)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (965/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (965/2)

29 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst tussen het Koninkrijk België en de

Republiek Armenië tot het vermijden van dubbele belasting en tot het voorkomen van het ontgaan van
belasting inzake belastingen naar het inkomen en naar het vermogen, en met het Protocol,

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

ondertekend te Brussel op 7 juni 2001 (995/1)

29 Projet de loi portant assentiment à la Convention entre le Royaume de Belgique et la République

d'Arménie tendant à éviter la double imposition et à prévenir l'évasion fiscale en matière d'impôts sur
le revenu et sur la fortune, et au Protocole, signés à Bruxelles le 7 juin 2001 (995/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Stemming/vote 13)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (995/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (995/2)

30 Wetsontwerp houdende instemming met de Europese Conventie met betrekking tot het

Landschap, gedaan te Firenze op 20 oktober 2000 (996/1)

30 Projet de loi portant assentiment à la Convention européenne du Paysage, faite à Florence le

20 octobre 2000 (996/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Stemming/vote 13)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (996/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (996/2)

31 Wetsontwerp houdende instemming met het Besluit van de vertegenwoordigers van de

Regeringen der Lidstaten van de Europese Unie, in het kader van de Raad bijeen, betreffende de
voorrechten en immuniteiten die aan het Instituut voor veiligheidsstudies en het satellietcentrum van
de Europese Unie, alsmede aan hun organen en de leden van hun personeel worden verleend, gedaan
te Brussel op 15 oktober 2001 (997/1)

31 Projet de loi portant assentiment à la Décision des représentants des Gouvernements des Etats

membres de l'Union européenne, réunis au sein du Conseil, concernant les privilèges et immunités
accordés à l'Institut d'études de sécurité et au Centre satellitaire de l'Union européenne, ainsi qu'à
leurs organes et aux membres de leur personnel, faite à Bruxelles le 15 octobre 2001 (997/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Stemming/vote 13)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (997/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (997/2)

32 Wetsontwerp houdende instemming met het Verdrag inzake merkenrecht en het

Uitvoeringsreglement, gedaan te Genève op 27 oktober 1994 (998/1)

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

32 Projet de loi portant assentiment au Traité sur le droit des marques et le Règlement d'exécution,

faits à Genève le 27 octobre 1994 (998/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Stemming/vote 13)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (998/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (998/2)

33 Wetsontwerp houdende instemming met de Overeenkomst tussen de Regering van het Koninkrijk

België en de Regering van de Republiek Albanië betreffende de overname van onregelmatig
verblijvende personen (Overnameakkoord), en met het Uitvoeringsprotocol, ondertekend te Tirana op
17 april 2001 (1000/1)

33 Projet de loi portant assentiment à l'Accord entre le Gouvernement du Royaume de Belgique et le

Gouvernement de la République d'Albanie relatif à la réadmission des personnes en séjour irrégulier
(Accord de réadmission), et au Protocole d'application, signés à Tirana le 17 avril 2001 (1000/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Stemming/vote 13)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (1000/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (1000/2)

34 Wetsontwerp houdende instemming met het Protocol van 1997 tot wijziging van het Internationaal

Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, zoals gewijzigd door het Protocol
van 1978, en met de Bijlage, gedaan te Londen op 26 september 1997 (1001/1)

34 Projet de loi portant assentiment au Protocole de 1997, modifiant la Convention internationale de

1973 pour la prévention de la pollution par les navires, telle que modifiée par le Protocole de 1978 y
relatif, et à l'Annexe, faits à Londres le 26 septembre 1997 (1001/1)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Stemming/vote 13)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (1001/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (1001/2)

35 Wetsontwerp houdende instemming met het Europees Verdrag inzake cinematografische

coproductie, en met de Bijlagen I en II, gedaan te Straatsburg op 2 oktober 1992 (1002/1)

35 Projet de loi portant assentiment à la Convention européenne sur la coproduction

cinématographique, et aux Annexes I et II, faites à Strasbourg le 2 octobre 1992 (1002/1)

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Peut-on considérer que le résultat du vote précédent est valable pour celui-ci? (Oui)
Mag de uitslag van de vorige stemming ook gelden voor deze stemming? (Ja)

(Stemming/vote 13)

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsontwerp aan. Het zal aan de Koning ter bekrachtiging worden
voorgelegd. (1002/2)
En conséquence, la Chambre adopte le projet de loi. Il sera soumis à la sanction royale. (1002/2)

36 Wetsvoorstel tot toekenning aan de journalisten van het recht om hun informatiebronnen te

verzwijgen (nieuw opschrift) (24/16)

36 Proposition de loi accordant aux journalistes le droit de taire leurs sources d'information (nouvel

intitulé) (24/16)

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 14)
Ja

124

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

128

Total

Bijgevolg neemt de Kamer het wetsvoorstel aan. Het zal aan de Senaat worden overgezonden. (24/17)
En conséquence, la Chambre adopte la proposition de loi. Le projet sera transmis au Sénat. (24/17)

M. Fournaux, Mme Nagy, Mme Genot et M. Gobert se sont abstenus.

37 Amendements réservés de la proposition de révision de l'intitulé du titre III, chapitre IV,

section Ière, sous-section Ière de la Constitution (865/1-6)

37 Aangehouden amendementen van het voorstel tot herziening van het opschrift van titel III,

hoofdstuk IV, afdeling I, onderafdeling I, van de Grondwet (865/1-6)

Vote sur l'amendement n° 1 de Koen Bultinck et Bart Laeremans à l'intitulé. (865/2)
Stemming over amendement nr. 1 van Koen Bultinck en Bart Laeremans op het opschrift. (865/2)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 15)
Ja

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

129

Total

En conséquence, l'amendement est rejeté.
Bijgevolg is het amendement verworpen.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Vote sur l'amendement n° 2 de Servais Verherstraerten à l'intitulé. (865/2)
Stemming over amendement nr. 2 van Servais Verherstraeten op het opschrift. (865/2)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.
Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 16)
Ja

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

128

Total

En conséquence, l'amendement est rejeté.
Bijgevolg is het amendement verworpen.

38 Ensemble de la proposition de révision de l'intitulé du titre III, chapitre IV, section Ière, sous-

section Ière de la Constitution (865/5)

38 Geheel van het voorstel tot herziening van het opschrift van titel III, hoofdstuk IV, afdeling I,

onderafdeling I, van de Grondwet (865/5)

Les propositions de révision de la Constitution doivent être adoptées à la majorité spéciale (art. 195 de la
Constitution).
De voorstellen tot herziening van de Grondwet moeten met een speciale meerderheid aangenomen worden
(art. 195 van de Grondwet).

Quelqu'un demande-t-il la parole pour une déclaration avant le vote? (Non)
Vraagt iemand het woord voor een stemverklaring? (Nee)

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.

38.01 Pieter De Crem (CD&V): Mijnheer de voorzitter, stemmen we

over het geheel?

De voorzitter: Ja, we stemmen over het geheel.

38.02 Pieter De Crem (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik vraag dat er

opnieuw gestemd wordt.

De voorzitter: Blijkbaar was er een misverstand. We zullen opnieuw stemmen. De stemming nr. 17 wordt
geschrapt.

Begin van de stemming / Début du vote.
Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?
Einde van de stemming / Fin du vote.

Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 18)
Ja

Oui

Nee

Non

Onthoudingen

Abstentions

Totaal

128

Total

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Le quorum des présences est atteint. La majorité des 2/3 est atteinte. En conséquence, la Chambre adopte
la proposition visant à modifier l'intitulé du titre III, chapitre IV, section Ière, sous-section Ière de la
Constitution. Le projet sera transmis au Sénat. (865/6)
Het quorum van de aanwezigen is bereikt. De 2/3 meerderheid is bereikt. Bijgevolg neemt de Kamer het
voorstel tot herziening van het opschrift van titel III, hoofdstuk IV, afdeling I, onderafdeling I, van de
Grondwet aan. Het zal aan de Senaat worden overgezonden. (865/6)

39 Adoption de l'agenda
39 Goedkeuring van de agenda

Nous devons nous prononcer sur le projet d'ordre du jour que vous propose la Conférence des présidents.
Wij moeten ons thans uitspreken over de ontwerp-agenda die de Conferentie van voorzitters u voorstelt.

Pas d'observation? (Non) La proposition est adoptée.
Geen bezwaar? (Nee) Het voorstel is aangenomen.

La séance est levée.
De vergadering is gesloten.

La séance est levée à 21.25 heures. Prochaine séance le jeudi 13 mai 2004 à 14.15 heures.
De vergadering wordt gesloten om 21.25 uur. Volgende vergadering donderdag 13 mei 2004 om 14.15 uur.

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

ANNEXE

BIJLAGE

SÉANCE PLÉNIÈRE

PLENUMVERGADERING

JEUDI 06 MAI 2004

DONDERDAG 06 MEI 2004

VOTES

STEMMINGEN

DETAIL DES VOTES NOMINATIFS

DETAIL VAN DE NAAMSTEMMINGEN

Naamstemming - Vote nominatif: 001

128

Oui

Ansoms, Arens, Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bogaert, Bonte, Borginon, Boukourna, Bourgeois,
Bultinck, Burgeon, Cahay-André, Caslo, Cavdarli, Chevalier, Claes Hilde, Claes Dirk, Colen, Colinia,
Collard, Cortois, Courtois, Creyf, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De Clercq, De Coene, De Crem, De
Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De Permentier, Deseyn, Detiège,
Devlies, D'haeseleer, D'hondt, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Ducarme Denis, Eerdekens, Féret, Fournaux,
Frédéric, Galant, Genot, Giet, Gobert, Govaerts, Goyvaerts, Hove, Janssens, Jeholet, Jiroflée,
Kelchtermans, Laeremans, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lanjri, Lano,
Lansens, Lejeune, Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot, Monfils,
Moriau, Mortelmans, Muls, Nagy, Neel, Neyts-Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué,
Pieters, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Schoofs, Sevenhans, Smal, Storms, Swennen, Tant,
Tastenhoye, Temsamani, Tilmans, Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van den Broeck, Van den
Eynde, Van der Maelen, Vandeurzen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Parys,
Van Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche, Van Weert, Vautmans, Verhaegen, Verherstraeten,
Versnick, Vervotte, Viseur

Nee

000

Non

Onthoudingen

000

Abstentions

Naamstemming - Vote nominatif: 002

084

Oui

Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-André, Cavdarli,
Chevalier, Claes Hilde, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De Clercq,
De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De Permentier,
Detiège, Dierickx, Dieu, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux, Frédéric, Galant, Giet, Hove, Janssens,
Jeholet, Jiroflée, Kelchtermans, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lansens,
Lejeune, Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot, Monfils, Muls, Neyts-
Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Storms,
Swennen, Temsamani, Tilmans, Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van der Maelen, Van Gool,
Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Weert, Vautmans, Versnick

Nee

040

Non

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Ansoms, Arens, Bogaert, Bourgeois, Bultinck, Caslo, Claes Dirk, Colen, Creyf, De Crem, Deseyn, Devlies,
D'haeseleer, Doyen-Fonck, Féret, Genot, Gobert, Govaerts, Goyvaerts, Laeremans, Lanjri, Mortelmans,
Nagy, Neel, Pieters, Schoofs, Sevenhans, Smal, Tastenhoye, Van den Broeck, Van den Eynde,
Vandeurzen, Van Parys, Van Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche, Verhaegen, Vervotte, Viseur,
Wathelet

Onthoudingen

003

Abstentions

D'hondt, Tant, Verherstraeten

Naamstemming - Vote nominatif: 003

084

Oui

Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-André, Cavdarli,
Chevalier, Claes Hilde, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De Clercq,
De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De Permentier,
Detiège, Dierickx, Dieu, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux, Frédéric, Galant, Giet, Hove, Janssens,
Jeholet, Jiroflée, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lano, Lansens, Lejeune,
Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot, Monfils, Moriau, Muls, Neyts-
Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Storms,
Swennen, Tilmans, Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van der Maelen, Van Gool, Van
Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Weert, Vautmans, Versnick

Nee

042

Non

Ansoms, Arens, Bogaert, Bourgeois, Bultinck, Caslo, Claes Dirk, Colen, Creyf, De Crem, Deseyn, Devlies,
D'haeseleer, Doyen-Fonck, Féret, Genot, Gobert, Govaerts, Goyvaerts, Kelchtermans, Laeremans, Lanjri,
Mortelmans, Nagy, Neel, Pieters, Schoofs, Sevenhans, Smal, Tastenhoye, Van den Broeck, Van den
Eynde, Van der Auwera, Vandeurzen, Van Parys, Van Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche,
Verhaegen, Vervotte, Viseur, Wathelet

Onthoudingen

003

Abstentions

D'hondt, Tant, Verherstraeten

Naamstemming - Vote nominatif: 004

085

Oui

Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-André, Cavdarli,
Chevalier, Claes Hilde, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De Clercq,
De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De Permentier,
Detiège, Dierickx, Dieu, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux, Frédéric, Galant, Giet, Hove, Janssens,
Jeholet, Jiroflée, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lano, Lansens, Lejeune,
Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot, Monfils, Moriau, Muls, Neyts-
Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Storms,
Swennen, Temsamani, Tilmans, Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van der Maelen, Van Gool,
Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Weert, Vautmans, Versnick

Nee

036

Non

Ansoms, Bogaert, Bourgeois, Bultinck, Caslo, Claes Dirk, Colen, Creyf, De Crem, Deseyn, Devlies,
D'haeseleer, Féret, Genot, Gobert, Govaerts, Goyvaerts, Kelchtermans, Laeremans, Lanjri, Mortelmans,

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Nagy, Neel, Pieters, Schoofs, Sevenhans, Tastenhoye, Van den Broeck, Van den Eynde, Vandeurzen,
Van Parys, Van Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche, Verhaegen, Vervotte

Onthoudingen

008

Abstentions

Arens, D'hondt, Doyen-Fonck, Smal, Tant, Verherstraeten, Viseur, Wathelet

Naamstemming - Vote nominatif: 005

085

Oui

Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-André, Cavdarli,
Chevalier, Claes Hilde, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De Clercq,
De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De Permentier,
Detiège, Dierickx, Dieu, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux, Frédéric, Galant, Giet, Hove, Janssens,
Jeholet, Jiroflée, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lano, Lansens, Lejeune,
Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot, Monfils, Moriau, Muls, Neyts-
Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Storms,
Swennen, Temsamani, Tilmans, Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van der Maelen, Van Gool,
Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Weert, Vautmans, Versnick

Nee

036

Non

Ansoms, Bogaert, Bourgeois, Bultinck, Caslo, Claes Dirk, Colen, Creyf, De Crem, Deseyn, Devlies,
D'haeseleer, Féret, Genot, Gobert, Govaerts, Goyvaerts, Kelchtermans, Laeremans, Lanjri, Mortelmans,
Nagy, Neel, Pieters, Schoofs, Sevenhans, Tastenhoye, Van den Broeck, Van den Eynde, Vandeurzen,
Van Parys, Van Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche, Verhaegen, Vervotte

Onthoudingen

008

Abstentions

Arens, D'hondt, Doyen-Fonck, Smal, Tant, Verherstraeten, Viseur, Wathelet

Naamstemming - Vote nominatif: 006

129

Oui

Nee

000

Non

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Onthoudingen

000

Abstentions

Naamstemming - Vote nominatif: 007

129

Oui

Nee

000

Non

Onthoudingen

000

Abstentions

Naamstemming - Vote nominatif: 008

111

Oui

Ansoms, Arens, Avontroodt, Baeke, Bex, Bogaert, Bonte, Borginon, Boukourna, Bourgeois, Bultinck,
Burgeon, Caslo, Cavdarli, Chevalier, Claes Hilde, Claes Dirk, Colen, Cortois, Creyf, Crucke, Daems, De
Block, De Clercq, De Coene, De Crem, De Croo, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Déom, Deseyn,
Detiège, Devlies, D'haeseleer, D'hondt, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Eerdekens, Féret, Fournaux,
Frédéric, Galant, Genot, Giet, Gobert, Govaerts, Goyvaerts, Hove, Janssens, Jiroflée, Kelchtermans,
Laeremans, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lanjri, Lano, Lansens,
Lenssen, Marinower, Massin, Mathot, Moriau, Mortelmans, Muls, Nagy, Neel, Neyts-Uyttebroeck,
Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pieters, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Schoofs, Sevenhans,
Smal, Storms, Swennen, Tant, Tastenhoye, Temsamani, Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van
den Broeck, Van den Eynde, Van der Maelen, Vandeurzen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-
Jacobs, Van Parys, Van Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche, Van Weert, Vautmans, Verhaegen,
Verherstraeten, Versnick, Vervotte, Viseur, Wathelet

Nee

016

Non

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Bacquelaine, Cahay-André, Colinia, Collard, De Bue, de Donnea, Denis, De Permentier, Ducarme Denis,
Jeholet, Lejeune, Maingain, Malmendier, Marghem, Monfils, Payfa

Onthoudingen

002

Abstentions

Courtois, Tilmans

Naamstemming - Vote nominatif: 009

108

Oui

Ansoms, Arens, Avontroodt, Baeke, Bex, Bogaert, Bonte, Borginon, Boukourna, Bourgeois, Bultinck,
Burgeon, Caslo, Cavdarli, Chevalier, Claes Hilde, Claes Dirk, Colen, Cortois, Creyf, Daems, De Block, De
Clercq, De Coene, De Crem, De Croo, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Déom, Deseyn, Detiège,
Devlies, D'haeseleer, D'hondt, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Eerdekens, Féret, Frédéric, Genot, Giet,
Gobert, Govaerts, Goyvaerts, Hove, Janssens, Jiroflée, Kelchtermans, Laeremans, Lahaye-Battheu,
Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lanjri, Lano, Lansens, Lenssen, Marinower, Massin,
Mathot, Moriau, Mortelmans, Muls, Nagy, Neel, Neyts-Uyttebroeck, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué,
Pieters, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Schoofs, Sevenhans, Smal, Storms, Swennen, Tant,
Tastenhoye, Temsamani, Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van den Broeck, Van den Eynde,
Van der Maelen, Vandeurzen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Parys, Van
Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche, Van Weert, Vautmans, Verhaegen, Verherstraeten, Versnick,
Vervotte, Viseur, Wathelet

Nee

020

Non

Bacquelaine, Cahay-André, Colinia, Collard, Crucke, De Bue, de Donnea, Denis, De Permentier, Ducarme
Denis, Fournaux, Galant, Jeholet, Lejeune, Maingain, Malmendier, Marghem, Monfils, Payfa, Tilmans

Onthoudingen

001

Abstentions

Courtois

Naamstemming - Vote nominatif: 010

088

Oui

Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-André, Cavdarli,
Chevalier, Claes Hilde, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De Clercq,
De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De Permentier,
Detiège, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux, Frédéric, Galant, Giet,
Hove, Janssens, Jeholet, Jiroflée, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lano,
Lansens, Lejeune, Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot, Monfils,
Moriau, Muls, Neyts-Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pinxten, Roppe, Saudoyer,
Schalck, Smal, Storms, Swennen, Temsamani, Tilmans, Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van
der Maelen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Weert, Vautmans, Versnick,
Wathelet

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Nee

038

Non

Ansoms, Arens, Bogaert, Bourgeois, Bultinck, Caslo, Claes Dirk, Colen, Creyf, De Crem, Deseyn, Devlies,
D'haeseleer, Féret, Genot, Gobert, Govaerts, Goyvaerts, Kelchtermans, Laeremans, Lanjri, Mortelmans,
Nagy, Neel, Pieters, Schoofs, Sevenhans, Tastenhoye, Van den Broeck, Van den Eynde, Vandeurzen,
Van Parys, Van Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche, Verhaegen, Vervotte, Viseur

Onthoudingen

003

Abstentions

D'hondt, Tant, Verherstraeten

Naamstemming - Vote nominatif: 011

129

Oui

Nee

000

Non

Onthoudingen

000

Abstentions

Naamstemming - Vote nominatif: 012

126

Oui

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lanjri, Lano, Lansens, Lejeune, Lenssen,
Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot, Monfils, Moriau, Mortelmans, Muls, Neel,
Neyts-Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pieters, Pinxten, Roppe, Saudoyer,
Schalck, Schoofs, Sevenhans, Smal, Storms, Swennen, Tant, Tastenhoye, Temsamani, Tilmans,
Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van den Broeck, Van den Eynde, Van der Maelen,
Vandeurzen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Parys, Van Rompuy, Van
Steenberge, Van Themsche, Van Weert, Vautmans, Verhaegen, Verherstraeten, Versnick, Vervotte,
Viseur, Wathelet

Nee

000

Non

Onthoudingen

003

Abstentions

Genot, Gobert, Nagy

Naamstemming - Vote nominatif: 013

129

Oui

Nee

000

Non

Onthoudingen

000

Abstentions

Naamstemming - Vote nominatif: 014

124

Oui

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Devlies, D'haeseleer, D'hondt, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Ducarme Denis, Féret, Frédéric, Galant, Giet,
Govaerts, Goyvaerts, Hove, Janssens, Jeholet, Jiroflée, Kelchtermans, Laeremans, Lahaye-Battheu,
Lalieux, Lambert Geert, Lambert Marie-Claire, Lanjri, Lano, Lansens, Lejeune, Lenssen, Maingain,
Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot, Monfils, Moriau, Mortelmans, Muls, Neel, Neyts-
Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pieters, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck,
Schoofs, Sevenhans, Smal, Storms, Swennen, Tant, Tastenhoye, Temsamani, Tilmans, Tommelein,
Turtelboom, Van Campenhout, Van den Broeck, Van den Eynde, Van der Maelen, Vandeurzen, Van Gool,
Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van Parys, Van Rompuy, Van Steenberge, Van Themsche, Van
Weert, Vautmans, Verhaegen, Verherstraeten, Versnick, Vervotte, Viseur, Wathelet

Nee

000

Non

Onthoudingen

004

Abstentions

Fournaux, Genot, Gobert, Nagy

Naamstemming - Vote nominatif: 015

018

Oui

Bourgeois, Bultinck, Caslo, Colen, D'haeseleer, Féret, Govaerts, Goyvaerts, Laeremans, Mortelmans,
Neel, Schoofs, Sevenhans, Tastenhoye, Van den Broeck, Van den Eynde, Van Steenberge, Van
Themsche

Nee

097

Non

Arens, Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bogaert, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-
André, Cavdarli, Chevalier, Claes Hilde, Claes Dirk, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De
Block, De Bue, De Clercq, De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis,
Déom, De Permentier, Detiège, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux,
Frédéric, Galant, Genot, Giet, Gobert, Hove, Janssens, Jeholet, Jiroflée, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert
Geert, Lambert Marie-Claire, Lanjri, Lano, Lansens, Lejeune, Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem,
Marinower, Massin, Mathot, Monfils, Moriau, Muls, Nagy, Neyts-Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters,
Perpète, Picqué, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Smal, Storms, Swennen, Temsamani, Tilmans,
Tommelein, Turtelboom, Van Campenhout, Van der Maelen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-
Jacobs, Van Weert, Vautmans, Verhaegen, Versnick, Viseur, Wathelet

Onthoudingen

014

Abstentions

Ansoms, Creyf, De Crem, Deseyn, Devlies, D'hondt, Kelchtermans, Pieters, Tant, Vandeurzen, Van Parys,
Van Rompuy, Verherstraeten, Vervotte

Naamstemming - Vote nominatif: 016

032

Oui

Ansoms, Bogaert, Bourgeois, Bultinck, Caslo, Claes Dirk, Colen, De Crem, Deseyn, Devlies, D'haeseleer,

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Féret, Govaerts, Goyvaerts, Jeholet, Kelchtermans, Laeremans, Lanjri, Mortelmans, Neel, Pieters,
Schoofs, Sevenhans, Tastenhoye, Van den Eynde, Vandeurzen, Van Parys, Van Rompuy, Van
Steenberge, Van Themsche, Verhaegen, Vervotte

Nee

092

Non

Arens, Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-André,
Cavdarli, Chevalier, Claes Hilde, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De
Clercq, De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De
Permentier, Detiège, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux, Frédéric,
Galant, Genot, Giet, Gobert, Hove, Janssens, Jiroflée, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert, Lambert
Marie-Claire, Lansens, Lejeune, Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower, Massin, Mathot,
Monfils, Moriau, Muls, Nagy, Neyts-Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète, Picqué, Pinxten,
Roppe, Saudoyer, Schalck, Smal, Storms, Swennen, Temsamani, Tilmans, Tommelein, Turtelboom, Van
Campenhout, Van den Broeck, Van der Maelen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van
Weert, Vautmans, Versnick, Viseur, Wathelet

Onthoudingen

004

Abstentions

Creyf, D'hondt, Tant, Verherstraeten

Naamstemming - Vote nominatif: 017

093

Oui

Arens, Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-André,
Cavdarli, Chevalier, Claes Hilde, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De
Clercq, De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De
Permentier, Detiège, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux, Frédéric,
Galant, Genot, Giet, Gobert, Hove, Janssens, Jeholet, Jiroflée, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert,
Lambert Marie-Claire, Lano, Lansens, Lejeune, Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower,
Massin, Mathot, Monfils, Moriau, Muls, Nagy, Neyts-Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète,
Picqué, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Smal, Storms, Swennen, Temsamani, Tilmans, Tommelein,
Turtelboom, Van Campenhout, Van der Maelen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van
Weert, Vautmans, Versnick, Viseur, Wathelet

Nee

025

Non

Bogaert, Bultinck, Caslo, Claes Dirk, Colen, De Crem, Deseyn, Devlies, D'haeseleer, Féret, Govaerts,
Goyvaerts, Laeremans, Lanjri, Mortelmans, Neel, Pieters, Schoofs, Sevenhans, Tastenhoye, Van den
Broeck, Van den Eynde, Van Steenberge, Van Themsche, Verhaegen

Onthoudingen

011

Abstentions

Ansoms, Bourgeois, Creyf, D'hondt, Kelchtermans, Tant, Vandeurzen, Van Parys, Van Rompuy,
Verherstraeten, Vervotte

Naamstemming - Vote nominatif: 018

093

Oui

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Arens, Avontroodt, Bacquelaine, Baeke, Bex, Bonte, Borginon, Boukourna, Burgeon, Cahay-André,
Cavdarli, Chevalier, Claes Hilde, Colinia, Collard, Cortois, Courtois, Crucke, Daems, De Block, De Bue, De
Clercq, De Coene, De Croo, de Donnea, De Gucht, Dehu, Delizée, De Meyer, Denis, Déom, De
Permentier, Detiège, Dierickx, Dieu, Doyen-Fonck, Ducarme Denis, Eerdekens, Fournaux, Frédéric,
Galant, Genot, Giet, Gobert, Hove, Janssens, Jeholet, Jiroflée, Lahaye-Battheu, Lalieux, Lambert Geert,
Lambert Marie-Claire, Lano, Lansens, Lejeune, Lenssen, Maingain, Malmendier, Marghem, Marinower,
Massin, Mathot, Monfils, Moriau, Muls, Nagy, Neyts-Uyttebroeck, Payfa, Pécriaux, Peeters, Perpète,
Picqué, Pinxten, Roppe, Saudoyer, Schalck, Smal, Storms, Swennen, Temsamani, Tilmans, Tommelein,
Turtelboom, Van Campenhout, Van der Maelen, Van Gool, Van Grootenbrulle, Van Lombeek-Jacobs, Van
Weert, Vautmans, Versnick, Viseur, Wathelet

Nee

021

Non

Bogaert, Bultinck, Caslo, Claes Dirk, Colen, Devlies, D'haeseleer, Govaerts, Goyvaerts, Laeremans, Lanjri,
Mortelmans, Neel, Schoofs, Sevenhans, Tastenhoye, Van den Broeck, Van den Eynde, Van Steenberge,
Van Themsche, Verhaegen

Onthoudingen

014

Abstentions

Ansoms, Creyf, De Crem, Deseyn, D'hondt, Féret, Kelchtermans, Pieters, Tant, Vandeurzen, Van Parys,
Van Rompuy, Verherstraeten, Vervotte

DECISIONS INTERNES

INTERNE BESLUITEN

PROPOSITIONS

VOORSTELLEN

Prise en considération

Inoverwegingneming

1. Proposition de loi (M. Georges Lenssen)
modifiant la loi du 14 juillet 1991 sur les
pratiques du commerce et sur l'information et la
protection du consommateur (n° 1036/1).

1. Wetsvoorstel (de heer Georges Lenssen) tot
wijziging van de wet van 14 juli 1991 betreffende de
handelspraktijken en de voorlichting en
bescherming van de consument (nr. 1036/1).

Renvoi à la commission de l'Economie, de la
Politique scientifique, de l'Education, des Institutions
scientifiques et culturelles nationales, des Classes
moyennes et de l'Agriculture

Verzonden naar de commissie voor het
Bedrijfsleven, het Wetenschapsbeleid, het
Onderwijs, de nationale wetenschappelijke en
culturele Instellingen, de Middenstand en de
Landbouw

2. Proposition de loi (MM. Luc Sevenhans, Koen
Bultinck, Guy D'haeseleer, Bert Schoofs et Francis
Van den Eynde) autorisant le cumul illimité des
revenus provenant de l'exercice du mandat de
conseiller communal, de conseiller provincial ou de
membre d'un conseil de l'aide sociale avec une
pension de retraite ou de survie (n° 1038/1).

2. Wetsvoorstel (de heren Luc Sevenhans, Koen
Bultinck, Guy D'haeseleer, Bert Schoofs en Francis
Van den Eynde) tot toelating van de onbeperkte
cumulatie van de uit de uitoefening van het
mandaat van gemeenteraadslid, provincieraadslid
of van lid van de raad van een openbaar centrum
voor maatschappelijk welzijn voortvloeiende
inkomsten met een rust- of overlevingspensioen
(nr. 1038/1).

Renvoi à la commission de l'Intérieur, des Affaires
générales et de la Fonction publique

Verzonden naar de commissie voor de
Binnenlandse Zaken, de algemene Zaken en het
openbaar Ambt

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

3. Proposition de loi (Mme Martine Taelman et MM.
Georges Lenssen, Ludo Van Campenhout, Guido
De Padt, Philippe De Coene, Pierre-Yves Jeholet,
Thierry Giet, Miguel Chevalier et Raymond
Langendries) modifiant l'arrêté royal relatif à la lutte
contre les maladies contagieuses des volailles et
autres animaux de basse-cour ainsi qu'à la mise
dans le commerce d'oeufs à couver, de poussins
d'un jour et de volailles d'élevage (n° 1039/1).

3. Wetsvoorstel (mevrouw Martine Taelman en de
heren Georges Lenssen, Ludo Van Campenhout,
Guido De Padt, Philippe De Coene, Pierre-Yves
Jeholet, Thierry Giet, Miguel Chevalier en Raymond
Langendries) tot wijziging van het koninklijk besluit
betreffende de bestrijding van de besmettelijke
ziekten van pluimvee en andere neerhofdieren,
alsook het in de handel brengen van broedeieren,
eendagskuikens en fokpluimvee (nr. 1039/1).

Renvoi à la commission de la Santé publique, de
l'Environnement et du Renouveau de la Société

Verzonden naar de commissie voor de
Volksgezondheid, het Leefmilieu en de
maatschappelijke Hernieuwing

4. Proposition de loi (M. Alfons Borginon) relative à
la création d'un conseil consultatif des greffiers
(n° 1043/1).

4. Wetsvoorstel (de heer Alfons Borginon)
houdende oprichting van een adviesraad van de
griffiers (nr. 1043/1).

Renvoi à la commission de la Justice

Verzonden naar de commissie voor de Justitie

5. Proposition de loi (M. Geert Bourgeois) visant à
supprimer la réserve légale des ascendants
(n° 1044/1).

5. Wetsvoorstel (de heer Geert Bourgeois) tot
opheffing van het voorbehouden erfdeel van
bloedverwanten in de opgaande lijn (nr. 1044/1).

Renvoi à la commission de la Justice

Verzonden naar de commissie voor de Justitie

6. Proposition de loi (M. Geert Bourgeois) créant un
Ordre des médecins francophones et
germanophones et un Ordre des médecins
flamands (n° 1045/1).

6. Wetsvoorstel (de heer Geert Bourgeois) tot
oprichting van een Orde van Vlaamse artsen en een
Orde van Franstalige en Duitstalige artsen
(nr. 1045/1).

Renvoi à la commission de la Santé publique, de
l'Environnement et du Renouveau de la Société

Verzonden naar de commissie voor de
Volksgezondheid, het Leefmilieu en de
maatschappelijke Hernieuwing

7. Proposition de loi (M. Carl Devlies) réinstaurant la
prise en considération, à titre de frais
professionnels, des impôts, taxes et rétribution
régionaux dans le Code des impôts sur les
revenus 1992 (n° 1047/1).

7. Wetsvoorstel (de heer Carl Devlies) tot het
opnieuw in aanmerking nemen als beroepskost van
de gewestelijke belastingen, heffingen en retributies
in het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992
(nr. 1047/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

8. Proposition de loi (Mmes Joëlle Milquet et
Catherine Doyen-Fonck) modifiant le Code des
Impôts sur les revenus 1992 en vue de prendre en
compte les frais liés à la recherche d'un emploi
(n° 1048/1).

8. Wetsvoorstel (de dames Joëlle Milquet en
Catherine Doyen-Fonck) tot wijziging van het
Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992
teneinde de kosten voor het zoeken naar een baan
fiscaal aftrekbaar te maken (nr. 1048/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

9. Proposition de loi (MM. Olivier Maingain et Pierre-
Yves Jeholet) réglementant le prix du livre
(n° 1049/1).

9. Wetsvoorstel (de heren Olivier Maingain en
Pierre-Yves Jeholet) tot reglementering van de
boekenprijs (nr. 1049/1).

Renvoi à la commission de l'Economie, de la
Politique scientifique, de l'Education, des Institutions
scientifiques et culturelles nationales, des Classes
moyennes et de l'Agriculture

Verzonden naar de commissie voor het
Bedrijfsleven, het Wetenschapsbeleid, het
Onderwijs, de nationale wetenschappelijke en
culturele Instellingen, de Middenstand en de
Landbouw

10. Proposition de loi (MM. Pierre-Yves Jeholet,
Serge Van Overtveldt et Jean-Luc Crucke)
modifiant le Code judiciaire afin d'intégrer la notion
d'inversion du contentieux dans une nouvelle
procédure sommaire d'injonction de payer
(n° 1050/1).

10. Wetsvoorstel (de heren Pierre-Yves Jeholet,
Serge Van Overtveldt en Jean-Luc Crucke) tot
wijziging van het Gerechtelijk Wetboek teneinde het
begrip "omkering van het geschil" op te nemen in
een nieuwe summiere rechtspleging om betaling te
bevelen (nr. 1050/1).

Renvoi à la commission de la Justice

Verzonden naar de commissie voor de Justitie

06/05/2004

CRIV 51

PLEN 063

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

11. Proposition de loi (M. Alfons Borginon) modifiant
diverses dispositions du Code judiciaire (n° 1055/1).

11. Wetsvoorstel (de heer Alfons Borginon) tot
wijziging van diverse bepalingen van het
Gerechtelijk Wetboek (nr. 1055/1).

Renvoi à la commission de la Justice

Verzonden naar de commissie voor de Justitie

12. Proposition de résolution (Mme Inge Vervotte)
relative au maintien d'un service postal de qualité
(n° 1056/1).

12. Voorstel van resolutie (mevrouw Inge Vervotte)
betreffende het behoud van een kwalitatieve
postdienst (nr. 1056/1).

Renvoi à la commission de l'Infrastructure, des
Communications et des Entreprises publiques

Verzonden naar de commissie voor de
Infrastructuur, het Verkeer en de
Overheidsbedrijven

13. Proposition de résolution (M. Miguel Chevalier
et Mme Annemie Turtelboom) relative à l'attribution
d'une exonération fiscale aux entreprises privées
pour l'octroi de bourses aux étudiants qui suivent
une formation continuée à l'étranger et relative à la
conclusion d'accords culturels bilatéraux par les
communautés (n° 1057/1).

13. Voorstel van resolutie (de heer Miguel Chevalier
en mevrouw Annemie Turtelboom) betreffende het
verlenen van een fiscale vrijstelling aan private
ondernemingen voor het verstrekken van beurzen
aan studenten die een voortgezette opleiding volgen
in het buitenland en betreffende het sluiten van
bilaterale culturele akkoorden door de
gemeenschappen (nr. 1057/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

14. Proposition de loi (Mme Inge Vervotte et M.
Roel Deseyn) étendant le tarif téléphonique social à
la téléphonie mobile (n° 1058/1).

14. Wetsvoorstel (mevrouw Inge Vervotte en de
heer Roel Deseyn) tot uitbreiding van het sociaal
telefoontarief tot mobiele aansluitingen (nr. 1058/1).

Renvoi à la commission de l'Infrastructure, des
Communications et des Entreprises publiques

Verzonden naar de commissie voor de
Infrastructuur, het Verkeer en de
Overheidsbedrijven

15. Proposition de loi (Mme Karine Lalieux et MM.
Alain Mathot et Maurice Dehu) modifiant
l'article 215, alinéa 3, 4°, du Code des impôts sur
les revenus 1992 (n° 1059/1).

15. Wetsvoorstel (mevrouw Karine Lalieux en de
heren Alain Mathot en Maurice Dehu) tot wijziging
van artikel 215, derde lid, 4°, van het Wetboek van
de inkomstenbelastingen 1992 (nr. 1059/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

16. Proposition de loi (M. Gérard Gobert et Mme
Muriel Gerkens) modifiant l'article 69 du Code des
impôts sur les revenus 1992 (n° 1060/1).

16. Wetsvoorstel (de heer Gérard Gobert en
mevrouw Muriel Gerkens) tot wijziging van artikel 69
van het Wetboek van de
inkomstenbelastingen 1992 (nr. 1060/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

17. Proposition de loi (M. Gérard Gobert et Mme
Muriel Gerkens) modifiant l'article 145

du Code

des impôts sur les revenus 1992 (n° 1061/1).

17. Wetsvoorstel (de heer Gérard Gobert en
mevrouw Muriel Gerkens) tot wijziging van
artikel 145

van het Wetboek van de

inkomstenbelastingen 1992 (nr. 1061/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

18. Proposition de loi (Mmes Catherine Doyen-
Fonck et Joëlle Milquet) modifiant la loi de
redressement du 22 janvier 1985 contenant des
dispositions sociales en vue d'allonger et de
flexibiliser le droit au congé parental (n° 1065/1).

18. Wetsvoorstel (de dames Catherine Doyen-
Fonck en Joëlle Milquet) tot wijziging van de
herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale
bepalingen teneinde het ouderschapsverlof te
verlengen en de voorwaarden terzake te
versoepelen (nr. 1065/1).

Renvoi à la commission des Affaires sociales

Verzonden naar de commissie voor de Sociale
Zaken

19. Proposition de résolution (MM. Daniel
Bacquelaine, François Bellot, Alain Courtois et Mme
Corinne De Permentier) visant à alléger les tâches
administratives judiciaires assumées par les polices
locales (n° 1066/1).

19. Voorstel van resolutie (de heren Daniel
Bacquelaine, François Bellot, Alian Courtois en
mevrouw Corinne De Permentier) teneinde de
gerechtelijke administratieve taken van de lokale
politie te verlichten (nr. 1066/1).

CRIV 51

PLEN 063

06/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Renvoi à la commission de l'Intérieur, des Affaires
générales et de la Fonction publique

Verzonden naar de commissie voor de
Binnenlandse Zaken, de algemene Zaken en het
openbaar Ambt

20. Proposition de loi (M. Charles Picqué et Mme
Karine Lalieux) visant à l'application d'un taux de
TVA réduit de 6 % pour la livraison, construction,
rénovation et transformation de logements sociaux
fournis dans le cadre de la politique sociale
(n° 1091/1).

20. Wetsvoorstel (de heer Charles Picqué en
mevrouw Karine Lalieux) met het oog op de
toepassing van een verlaagd BTW-tarief van 6% op
de levering, bouw, renovatie en verbouwing van in
het kader van het sociaal beleid verstrekte
huisvesting (nr. 1091/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

21. Proposition de loi (MM. Charles Picqué, Claude
Eerdekens, Bruno Van Grootenbrulle et Mme
Karine Lalieux) modifiant, en ce qui concerne les
revenus immobiliers des biens confiés en gestion
ou en location à une institution publique, les
articles 7 et 494 du Code des impôts sur les
revenus 1992 (n° 1092/1).

21. Wetsvoorstel (de heren Charles Picqué, Claude
Eerdekens, Bruno Van Grootenbrulle en mevrouw
Karine Lalieux) tot wijziging van de artikelen 7 en
494 van het Wetboek van de
inkomstenbelastingen 1992, in verband met de
inkomsten van onroerende goederen die in beheer
of ter verhuring zijn toevertrouwd aan een
overheidsinstelling (nr. 1092/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

22. Proposition de résolution (M. Charles Picqué et
Mme Karine Lalieux) visant à modifier le
mécanisme des droits de tirage (n° 1093/1).

22. Voorstel van resolutie (de heer Charles Picqué
en mevrouw Karine Lalieux) tot wijziging van de
regeling inzake de trekkingsrechten (nr. 1093/1).

Renvoi à la commission des Finances et du Budget

Verzonden naar de commissie voor de Financiën en
de Begroting

23. Proposition de loi (MM. Geert Bourgeois, Alain
Courtois, Tony Van Parys et Melchior Wathelet)
modifiant le Code d'instruction criminelle
(n° 1099/1).

23. Wetsvoorstel (de heren Geert Bourgeois, Alain
Courtois, Tony Van Parys en Melchior Wathelet) tot
wijziging van het Wetboek van strafvordering
(nr. 1099/1).

Renvoi à la commission de la Justice

Verzonden naar de commissie voor de Justitie

24. Proposition de loi (Mme Muriel Gerkens)
modifiant certaines dispositions du Code civil
relatives à la contribution des père et mère à
l'éducation de leurs enfants (n° 1101/1).

24. Wetsvoorstel (mevrouw Muriel Gerkens) tot
wijziging van sommige in het Burgerlijk Wetboek
vervatte bepalingen betreffende de bijdrage van de
vader en moeder tot de opvoeding van hun
kinderen (nr. 1101/1).

Renvoi à la commission de la Justice

Verzonden naar de commissie voor de Justitie

25. Proposition de loi (M. Daniel Bacquelaine)
modifiant la loi relative à la police de la circulation
routière, coordonnée le 16 mars 1968, en vue
d'accorder des facilités de stationnement aux
professionnels de la santé lors des visites à
domicile (n° 1103/1).

25. Wetsvoorstel (de heer Daniel Bacquelaine) tot
wijziging van de wet betreffende de politie over het
wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968,
teneinde parkeerfaciliteiten toe te kennen aan
beoefenaars van een gezondheidsberoep die op
huisbezoek zijn (nr. 1103/1).

Renvoi à la commission de l'Infrastructure, des
Communications et des Entreprises publiques

Verzonden naar de

commissie voor de

Infrastructuur, het Verkeer en de Overheidsbedrijven